1.Co to jest ,,wpływ społeczny,,, jaki jest zakres zjawisk społecznych.Wyjaśnij teorię wpływu społecznego.
Wpływ społeczny - (Bibba latane 1981) jakakolwiek zmiana wywołana rzeczywistą bądź wyobrażaną obecnością innych ludzi.
Ludzie żyjąc w grupach, wzajemnie na siebie oddziałują, wywierają wpływ. Dzięki wpływowi społecznemu możliwa jest konsolidacja zachowań pojedynczych osób w działania grupowe, a postawy grupowe prowadza pojawienia się opinii publicznej. Dzięki wpływowi społecznemu jednostki są wstanie wykroczyć poza interes własny i skierować swoje działania na realizacje dobra grupy, czyli społeczeństwa.
Jedną z powszechnie występujących form wpływu społecznego jest konformizm. Zwykle proces dostosowywania jest spontaniczny i mimowolny, wynika z faktu, że członkowie grupy nie ukrywają przed sobą swoich postaw, opinii, norm. Konformizm zwykle związany jest z wpływem większości na mniejszość lub na jednostkę. Wśród czynników nasilających bądź osłabiających konformizm wymienia się najczęściej wielkość i jednomyślność grupy,
atrakcyjność, skład.
Dostosowanie się do norm obowiązujących w grupie zapewnia aprobatę społeczną kosztem utraty poczucia własnej niezależności, wyjątkowości, a nawet poczucia własnej wartości. Opór wobec presji większości, czyli nonkonformizm, może wynikać z silnej potrzeby posiadania własnej, jednostkowej odrębności i tożsamości, a także silnej potrzeby sprawowania kontroli nad własnym życiem
Teoria wpływu społecznego - czyli kiedy ludzie przejawiaja większą skłonnośc do podporządkowania się innym ludziom.
Czynniki decydujące o wpływie społecznym:
- siła grupy
- bezpośredniośc oddziaływania
- jednomyslnośc grupy
- liczba osób w grupie
- warunki ekonomiczne, polit.,kulturowe
- słabe działanie cech osobowościowych np.samooceny
- słabe działanie płci
Zkres zjawisk społecznych:
- zjawiska patologiczne
- przemoc
- narkomania
- alkoholizm
- migracja zarobkowa
- kredyty
- samookaleczenia
- ubóstwo
- sztuka
- bezdomność
Rodzaje wpływów :oddziaływania
A)bezposredni
- nacisk - słowny, werbalny, fiz.
- negocjacje
- przymus
- mediacja
- psychiczny szantaż
- szantaż
- przekupstwo
- korupcja
B)posredni
- przez mas media
2.Wyjasnij pojęcie i rodzaje konfliktów społecznych oraz je scharaktryzuj.
Konflikt - „ ogółu zjawisk , w których przejawiają się elementy zmagań lub nawet ostrej walki, jakie mają miejsce zarówno między poszczególnymi ludźmi, jak też pomiędzy dowolnie wielkimi ich zbiorami”. Sprzeczne intersy stron
Rodzaje konfliktów
KRYTERIUM PODMIOTOWE - uwzględnia się podmioty miedzy którymi istnieje konflikt
KRYTERIUM PRZEDMIOTOWE - uwzględnia treść i formę konfliktu(kulturowe, polit.)
Jednostka - jednostka
Konflikt między jednostkami jest spowodowany najczęściej wskutek sprzeczności osobistych interesów poszczególnych osób, w kolizjach ich ról społecznych , pragnień.
Konflikt taki ma ograniczony zasięg, jest mało istotny dla rozwoju danej społeczności, ale
w momencie zaostrzenia konfliktu, dołączenia następnych osób do konfliktu może on się przeobrazić w konflikt o szerszym zasięgu.
Jednostka - grupa
Konflikty pomiędzy jednostka a grupą mogą wynikać z lekceważenia przez jednostkę norm przestrzeganych przez grupę, jej aspołecznego do członków grupy, naruszenia obowiązujących wzorców społecznych. Konflikty te mogą wynikać z rozbieżności interesów jednostkowych i zbiorowych. J. Sztumski uważa tego rodzaju konflikty za pozytywne, gdyż powodują integrację w grupie, uzmysłowienie sobie własnych wartości, norm. Kolejna pozytywna stroną tego konfliktu jest funkcje demaskatorska w przypadku kliki, gangu, zwraca innym uwagę na działalność takiej grupy.
Jednostka - kategoria społeczna
Konflikty tego typu maja nie zawsze podłoże racjonalne, są wynikiem subiektywnych, irracjonalnych uprzedzeń. Konflikty te aktywizują i integrują daną grupę społeczną, jednocześnie ukazując odmienne spojrzenie na ważne problemy społeczne.
Grupa - grupa
W konflikt taki zaangażowana jest większa liczba osób, jest on szkodliwy dla organizacji. Osłabia on spójność organizacji , poprzez wytworzenie się dwóch zwalczających się obozów. Jedynym pozytywnym elementem takiego konfliktu może być zdynamizowanie załogi oraz pozbawienie jej jednostek małowartościowych.
Grupa - kategoria społeczna
Konflikty te ujawniają rożnego rodzaju anachronizmy i uprzedzenia jakie utrzymują się
w świadomości ludzi.
Kategoria - kategoria
Są to dosyć częste konflikty , powodem ich są sprzeczności między kategoriami np. wykształcenia, płci, itp. Konflikty tego rodzaju odbijają przeobrażenia jakie zaszły w życiu danego społeczeństwa.
Instytucja - instytucja
Ten typ konfliktów nie należy do rzadkości. Przykładem takiego konfliktu może być spór pomiędzy np. dyrekcja - organizacja związkowa. Konflikt taki może być skutkiem konfliktu między jednostkami lub grupami.
Komórka organizacyjna - komórka organizacyjna
U źródeł powstania tego rodzajów konfliktu leżą niedomogi organizacyjne , spory kompetencyjne np. luki w przepisach, brak jasnego określenia zakresu obowiązków, uprawnień. Tego rodzaju konflikty nie należą do rzadkich przypadków. Mogą przybrać postać - pozytywną, gdy komórki chcą załatwić określoną sprawę lub - negatywną, gdy nikt nie jest zainteresowany podjęciem rozmów.
Konflikty ze względu na postać dzielimy na: ukryte i lub jawne. Konflikt przybiera ukrytą postać, gdy osoby konfliktu są świadomi dzielących ich różnic w zakresie celów, aspiracji, interesów, ale zakres tolerancji jest większy niż chęć manifestacji rozbieżności. Wzajemna tolerancja może być efektem taktyki lub też nadrzędnej wartości dla obu stron.
W przypadku istnienia niezbyt ważnych przyczyn konfliktu ukrytego, konflikt taki może nie przybrać postaci jawnej. Jeżeli natomiast są to przyczyny ważne to jest wielce prawdopodobne, że przerodzi się w konflikt otwarty.
Konflikt motywów - występuje, gdy człowiek , który jest podmiotem procesu podejmowania decyzji zna różne możliwości, alternatywy. Uznając określone cele za najważniejsze sam dokonuje wyboru.
Konflikt potrzeb - ma miejsce, gdy jednostka odczuwa istnienie dwu lub większej liczby potrzeb, których równoczesne zaspokojenie jest niemożliwe. Konflikt ten to skutek nieprzewidywalności wszystkich możliwych rezultatów ludzkiego zachowania.
Konflikt norm - pojawia się w sytuacjach , gdy człowiek , który ma ukształtowane już reguły , zasady postępowania - ma do czynienia z zachowaniem osób ze sprzecznymi normami lub gdy istnieje nacisk , aby zmienił swoje zachowanie.
Konflikt ról - to pochodna nie dających się pogodzić wymagań stawianych człowiekowi przez pojedyncze osoby, grupy lub całe organizacje.
Konflikt interesów - występuje , gdy odmiennie jest rozumiany system rozdziału dóbr - jako źródła zachęty i zaspokajania potrzeb wyrażanych przez poszczególne jednostki lub grupy.
Konflikt władzy - stanowi wyraźną formę konfliktu interesów. W organizacji konflikt władzy przybiera formę rywalizacji o stanowisko.
Konflikt postaw - powstałe na tle rozbiezności w moralnych ocenach zjawisk i zachowań
3. Rola komunikacji społecznej w życiu każdego człowieka oraz jej istota i rodzaje
Komunikacja interpersonalna - to psychoplogiczny proces dzieki któremu jednostka przekazuje i otrzymuje informacje w bezpośrednim kontakcie z inna osoba
Jest to proces który zachodzi nieustannie bowiem przez cały czas swoja postawą ciała, mimiką, gestykulacją,słowami przekazujemy określone informacje
Musi wystapić:ogniwa
- nadawca
- odbiorca
- kod (sposób przekazania informacji, gest, słowo)
Rodzaje Komunikacji
komunikacja werbalna
mowa służy między innymi do rozmowy z drugą osoba
celem rozmowy może być
-wyrażenie własnych myśli uczuć wiedzy
-wymiana informacji uzgadnianie poglądów
-wydawanie poleceń
-określanie własnej pozycji w stosunku do innych osób
-nawiązywanie nowych kontaktów
-kształtowanie obrazu własnej osoby
rozróżniamy 4 rodzaje mowy:
-mowa skierowane do samego siebie
-mowa polegająca na wydawaniu poleceń i instrukcji
-mowa polegająca na zadawaniu pytań
-mowa zawierająca informacje
komunikacja niewerbalna
jednym z rodzajów tej komunikacji jest mimika twarzy
zasady pracy indywidualnej i zespołowej
praca indywidualna - wykonywana przez pojedynczego wykonawcę
praca zespołowa - realizacja zadania wymaga współpracy wielu ludzi
każde zadanie powinno być realizowane według kolejnych faz:
-obmyślanie zaplanowanie przygotowanie działań
-realizacja
-kontrola
ROLA KOMUNIKACJI
Ocena własnej osobowości
poczucie własnej wartości zależy od tego jaką ogólną postawę przyjmujemy wobec siebie-pozytywną czy negatywną samoocena- sprowadza się do 3 podstawowych wymiarów
-cechy fizyczne(wygląd i ogólna sprawność)
-cechy psychiczne(intelekt emocjonalne motywacyjne)
-cechy społeczne(relacje z innymi ludźmi)
może być zaniżona lub zawyżona
4. Komunikacja społ. jako źródło(przyczyna)konfliktów społ.a także sposób na ich rozwiązywanie
Komunikacja może być przyczyna konfliktów wynikające z podawania nieprawidłowych informacji
kompromis - rozstrzygnięcie sporu w wyniku wzajemnych ustępstw i odstępstwo od zasad dla przyjęcia ustalonych celów
prowadzenie negocjacji
- mediacja
- walka
negocjacje mogą być
-miękki
-twarde
-rzeczowe
style negocjacji
-dominacja
-dostosowywanie się
-unikanie
-kompromis
-rozwiązanie integracyjne
zasady negocjacji
-oddzielenie problemów od ludzi stojących za nim
-skoncentrowanie się na zadaniach a nie prezentowanych poglądach
-szukanie korzyści dla obu stron
-stosowanie obiektywnych kryteriów
5. Manipulacja społ., jej rola w zyciu społ.,obszary stosowalności(jej wystepowanie)
Manipulacja - jest to instrument wpływu społ.
Manipulacja jest w zyciu istotnym elementem ponieważ ludzie manipulują bo:
- sa przekonani o tym, że gdy zaspokoją swoje potrzeby będą wygranymi w konflikcie
- identyfikacja z rolą a nie potrzebami innej ze stron
- łatwość przejmowania stereotypu zachowania
Manipulacja występuje w pracy, szkole, na podwórku wsród dzieci, w sklepie, w mediach (właściwie wszedzie)
Manipulacja wywodzi się ze swiadomego rozumienia drugiego człowieka, którym manipulujemy. Wykorzystuje ona jego lenistwo , niewiedzę jego wygodnictwo i niepewność. To jest istota codziennej gry manipulacyjnej, której nie można prowadzic beż przeciwnika. Ta gra ,,stawia na swoim”, to zjawisko zwiazane z naszym człowieczeństwem, może być zastosowane przez każdego wobec każdego.
Kto ja lepiej zrozumie i opanuje osiagnie wieksze sukcesy niż ten kto jej nierozumie i kto ja opanował w mniejszym stopniu.
W tej grze mamy 6 gł.przeciwników.Wszyscy oni zmierzają do tego samego celu co my, wszyscy pragnął swojej korzyści , która nam może przynosić szkodę. Część z nich stosuje najbardziej wyrafinowane metody jakietylko człowiek może sobie wyobrazić.
Manipulacja- społeczna to planowe i celowe działanie, którego wywiera wpływ na inną osobę w taki sposób , aby nie zadawała sobie ona sprawy z tego ,że podlega jakich kolwiek oddziaływaniom , bądź by nie była świadoma siły lub konsekwencji tych oddziaływań.
Podstawowym motywem działania osoby uciekającej się do manipulacji społecznej jest maxymalizacja własnego interesu albo interesu grupy osób czy też instytucji , z którymi ta osoba się identyfikuje.
6. Czym jest i od czego zależy tzw.atrakcyjność interpersonalna oraz jak wpływa na życie jednostki
Atrakcyjność interpersonalna - pozytywna postawa w stosunku do innego człowieka. Wymieniamy 2 składniki atrakcyjności:
sympatia - grupuje takie zmienna jak: lubienie i chęć przebywania z inna osobą,
szacunek - grupujący takie zmienne jak podziw i poszukiwanie opinii tej osoby.
Teorie atrakcyjności:
Teoria bilansu kar i nagród - lubimy jakąś osobę jeżeli jest ona skojarzona z nagrodami (zdarzeniami przyjemnymi), nie lubimy zaś osób skojarzonych z karami (zdarzeniami nieprzyjemnymi). Zatem lubimy tych, których oceniamy pozytywnie, którzy się dobrze o nas wyrażają i działają na rzecz naszego dobra.
Teorie zgodności - zgodność poznawcza oznacza harmonię między różnymi, wyznawanymi przez nas poglądami i postawami, bądź też między poglądami i zachowaniem. Założenie teorii zgodności: lubimy ludzi, którzy zapewniają bądź przywracają zgodność w obrębie systemu naszych przekonań, tzn. tych którzy wyznają poglądy podobne do naszych i dostarczają nam w ten sposób wsparcia (podobieństwo).
Wyznaczniki atrakcyjności - badania wskazują że najważniejsze dotyczą:
częstości kontaktu z inną osobą,
jej zalet,
atrakcyjności fizycznej,
podobieństwa do nas,
zachowania jakie ta osoba kieruje na nas.
7. Role społeczne i pozycje w grupie i ich wpływ na zachowania społ. jednostki
Grupa społeczna - grupa ludzi, której członkowie współdziałają ze sobą w celu zaspokajania własnych potrzeb i osiągania celów.
Role społeczna - jest to zespół oczekiwań wobec jednostki związany z posiadaniem określonego statusu społecznego. Jest to zespół praw i obowiązków wynikających z zajmowania pozycji społecznej (np. rola ucznia, rola nauczyciela, rola lekarza, rola matki). Każda rola posiada swoje nakazy, zakazy i wyznacza margines swobody.
We współczesnym świecie każdy odgrywa kilka ról społecznych (np. rolę nauczycielki i matki, rolę ucznia i dziecka). Czasami role te są trudne do pogodzenia ze sobą (np. człowiek będący lekarzem i ojcem, ze względy na czas pracy ma mało czasu dla swoich dzieci). Role społeczne mogą mieć charakter przypisany lub osiągany.
8. Społeczne żródła stresu i sposoby radzenia z nim
Źródła stresu:
Jednym ze źródeł stresu są niewątpliwie wszelkie zmiany życiowe.
Każda zmiana - nawet pozytywna działa na człowieka stresująco, ogranicza odporność systemu immunologicznego i niesie za sobą ryzyko zachorowania
w niedługim okresie. Im bardziej znacząca dla człowieka zmiana, tym większa szansa zachorowania ( Wg Holmes i Rahe ). Co to może oznaczać w kontekście radzenia sobie ze stresem? Czy mamy unikać zmian? Oczywiście, że nie - ale musimy być świadomi tego jak one wpłyną na nas. Jeśli planujemy jakąś zmianę
lub wiemy, że nadchodzi łatwiej jest nam przygotować sposoby radzenia sobie z nim.
Ważniejsze kryzysy. Niestety są w naszym życiu momenty, kiedy tragiczne zdarzenia całkowicie nas pochłaniają. Śmierć, rozwód, utrata pracy, bankructwo
Sposoby radzenia sobie ze stresem
-dobry humor-twórcze myślenie
-techniki relaksacyjne
-dobra kondycja fizyczna
-zdrowy tryb życia
-umiejętne gospodarowanie czasem
-pozytywne myślenie
metody środowiskowe (chodzi o zredukowanie stresorów tkwiących w otoczeniu)
-zredukuj wagę wydarzenia
-zredukuj niepewności
-posłuchaj uspokajającej cię i relaksującej muzyki
techniki fizjologiczne (odpowiednie gdy czujemy nagły wzrost adrenaliny)
-relaksacja mięśniowa
-kontrolowanie oddechu
-biofeedback
techniki umysłowe (odpowiednie gdy czynniki psychologiczne mają znaczący wpływ na poziom stresu)
-relaksacja wyobrażeniowa
-racjonalne, pozytywne myślenie
-przypominanie sobie pomyślnych wydarzeń i osiągnięć
-autosugestia (autohipnoza)
Przy radzeniu sobie ze stresem najlepsza i najskuteczniejsza jest profilaktyka.
Najczęściej zalecane metody radzenia sobie z trudnymi sytuacjami:
-Utrzymuj kontakt z naturą - pachnący świeżością las i śpiew ptaków może dostarczyć ci energii, której nie mają w sobie betonowe osiedla
-Miej czas właśnie dla siebie - zrób sobie przyjemność - tak jak lubisz. Wyłącz telefon, usiądź wygodnie w fotelu lub idź na spacer
-Porozmawiaj z kimś kto naprawdę ma ochotę cię wysłuchać - nie udawaj kogoś kto nie może się mylić ani okazywać słabości. Pozwól sobie pomóc.
-Stosuj techniki relaksacyjne - może to być joga, medytacja czy proste kontrolowanie oddechu. Sprawią, że poczujesz się wyciszony i spokojny ( ale musisz być systematyczny)
-Uprawiaj sport - ćwiczenia fizyczne są niewątpliwie lepszym sposobem na okiełznanie stresu niż obsesyjne myślenie o tym co może się wydarzyć i zamartwianie się
-Zdrowo się odżywiaj - pamiętaj, że istnieje związek między fizyczną i psychiczną stroną człowieka. Unikaj używek; papierosów, kawy, alkoholu. Przecież tylko w "zdrowym ciele - zdrowy duch"
-Rozwijaj w sobie poczucie humoru - stare przysłowie mówi, że śmiech to zdrowie. Jest w tym dużo racji.
-Naucz się lepiej gospodarować czasem - sporządzaj plan dnia, a nawet
tygodnia, spis rzeczy, które masz do załatwienia bardzo pilnie i takich, które mogą jeszcze zaczekać. Zorganizuj dobrze miejsce pracy.
-Stawiaj sobie realistyczne cele - ustal co chcesz osiągnąć i w jakim czasie.
Sporządź plan działań, ale nie bądź dla siebie zbyt wymagający.
-Nie staraj się być perfekcjonistą - każdy popełnia błędy. Nie musisz
wszystkiego robić bezbłędnie. Bądź dla siebie tolerancyjny.
-Nie troszcz się o rzeczy na które nie masz wpływu -nie jesteś w stanie
wpłynąć na pogodę, ani na zaprzestanie wojen na świecie. Pozwól by życie toczyło się samo, a ty koncentruj się tylko na tym nad czym masz władzę.
9. Postawy społeczne jako wyznaczniki funkcjonowania człowieka w róznych sytuacjach życiowych
10. Tozsamość człowieka - rodzaje i ich charakterystyka
Tożsamość- można określić jako sposób rozumienia samego siebie oraz własnego życia. Tożsamość wyraża się w sposobie bycia i działania danego człowieka oraz w przyjętych przez niego wartościach i normach moralnych. Tożsamość jest centralnym systemem zarządzania życiem i dlatego kształtowanie pogłębionej tożsamości to najważniejszy cel wychowania.