NAUKA O ORGANIZACJI - ĆWICZENIA

30.10.2012

1. Organizacja - jest otwartym, działającym systemem społecznym, w skład którego wchodzą ludzie i rzeczy. Organizacja tworzona jest po to, by realizować konkretne cele.

2. Otoczenie organizacji - czyli to, co jest na zewnątrz organizacji (nie jest jej częścią) i oddziałuje na nią pośrednio lub bezpośrednio. Między organizacją a otoczeniem następuje wymiana energii i informacji tzn. wytwarzane przez organizację produkty (dobra i usługi) przyjmowane są (odpłatnie lub nie) przez otoczenie, które w zamian za to zaopatruje organizację w materialne i niematerialne czynniki, umożliwiając jej kontynuowanie lub rozszerzenie działalności. Otoczenie odgrywa ważną rolę jako czynnik sukcesu czy porażki firmy. Każda organizacja ma otoczenie zewnętrzne i wewnętrzne.

3. Główną zasadą jest równowaga czyli ekwiwalentność tej wymiany tzn. organizacja musi zaspokajać potrzeby otoczenia, a otoczenie potrzeby organizacji - systemy organizacyjne muszą się dostosować do zmiennych potrzeb i wymagań otoczenia oraz warunków działań jakie ono stwarza.

- Środowisko wewnętrzna: właściciele itd.

- Otoczenie zewnętrzne:

* zadaniowe - konkurenci, klienci itd.

* ogólne - wymiar techniczny itd. + wymiar demograficzny, wymiar naturalny

4. Podział otoczenia według R.W. Griffina:

a) otoczenie wewnętrzne: składa się z właścicieli organizacji zarządu, pracowników, otoczenia fizycznego i kultury.

- Właściciele - to osoby dysponujące tytułem własności organizacji. Może to być indywidualna osoba bądź wspólnicy,

- Zarząd - wybrany przez akcjonariuszy odpowiada za nadzorowanie najwyższego szczebla managerów firmy, w celu zapewnienia, że firma jest prowadzona w sposób, który najlepiej służy interesom akcjonariuszy,

- Pracownicy - ważny element wewnętrznego otoczenia organizacji. Stali pracownicy mogą organizować się w związki zawodowe.

- Fizyczne środowisko pracy - to dane miejsce pracy o specyficznej strukturze z reguły dobieranej do rodzaju działalności konkretnej organizacji.

- Kultura organizacji - jest to zestaw wartości, które pomagają jej członkom zrozumieć za czym organizacja się opowiada, jak pracuje, co uważa za ważne.

b) otoczenie zewnętrzne: składa się z dwóch warstw: otoczenia ogólnego i zadaniowego:

- Zadaniowe - składa się z konkretnych organizacji lub grup, które mogą wpływać na organizacje:

* Konkurenci - są to inne organizacje, które konkurują z innymi organizacjami o zasoby, najczęściej o pieniądze klientów, siłę roboczą wysokiej jakości,

* Klienci - jest to każdy, kto płaci za nabycie dóbr lub usług wytworzonych przez organizacje. Klientem może być firma, hurtownicy, jednostka,

* Dostawcy - to organizacje, które dostarczają zasobów innym organizacjom,

* Regulator - to jednostka, która może kontrolować na drodze prawnej politykę i sposób działania organizacji lub w inny sposób oddziaływać na nią.

+ agencje regulacyjne - powoływane przez rząd w celu regulacji działalności organizacyjnej (np. chroni prawa jednostek),

+ grupy interesów - utworzona w celu zabiegania o wpływ na działalność gospodarczą,

* Partnerzy strategiczni - to grupa organizacji współpracujących ze sobą w ramach wspólnego przedsięwzięcia,

* Sojusze strategiczne - pomagają firmie zdobywać doświadczenie, którego im brak od innych firm.

- Ogólne - zespół szerokich wymiarów i sił, wśród których działa organizacja, a które tworzą ogólny kontekst dla tych działań. Ogólne otoczenie większości organizacji ma wymiar ekonomiczny, techniczny, społeczno-kulturowy, polityczno-prawny i międzynarodowy:

* Wymiar ekonomiczny - jest to ogólna kondycja i żywotność systemu gospodarczego i w którym działa organizacja. Do czynników ekonomicznych należą: ogólny wzrost gospodarczy, inflacja, stopy procentowe i bezrobocie, (stopa wzrostu PKB 4,3%, PKB na głowę mieszkańca 65% od średniej unijnej (Polska), jeśli PKB < 65% pomoc z unii, stopa inflacji 2011 4,3%, przeciętne średnie wynagrodzenie brutto 3 700, minimalne 1 600, przyrost naturalny 0,3 na 100 ludności),

* Wymiar techniczny - odnosi się do tych metod, które pozwalają przekształcać zasoby w produkty lub usługi,

* Wymiar społeczno-kulturowy - obejmuje obyczaje, nawyki, wartości i cechy demograficzne społeczeństwa, w którym funkcjonuje organizacja. Mają duże znaczenie gdyż określają jakie produkty i usługi społeczeństwo będzie ceniło najwyżej. Wymiar ten ma też wpływ na to jak robotnicy myślą o swojej pracy w danym społeczeństwie,

* Wymiar polityczno-prawny - odnosi się do państwowej regulacji działalności gospodarczej i stosunków jakie panują między sferą gospodarczą a państwem,

* Wymiar międzynarodowy - jest to zakres w jakim organizacja uczestniczy w działalności gospodarczej innych krajów lub pozostaje pod jej wpływem.

5. Według Harry`ego Igora Ansoffa rosnącą turbulencję otoczenia charakteryzują następujące tendencje:

- Wzrost nowości zmian otoczenia,

- Wzrost intensywności otoczenia,

- Wzrost szybkości zmian otoczenia,

- Złożoność otoczenia.

6. Sojusznicy strategiczni:

- Alianse strategiczne - konkurują ze sobą ale też współpracują,

- Klaster - geograficzne skupisko przedsiębiorstw, np. samorząd terytorialny, klaster czystych technologii w Katowicach,

- Holdingi - wykupienie akcji jednej firmy przez drugą,

- Konsorcjum tymczasowe,

- Cechy rzemieślnicze,

- Izby gospodarze - łączenie się gospodarstw,

- Leasing - wydzierżawienie,

- Anioły biznesu,

- Franczyza - ktoś pracuje sam, ale pod czyimś logo.

7. Otoczenie według Koźmińskiego:

- Segment „władza”: instytucje państwowe, właściciele firmy, „centrale”,

- Segment „walka”: konkurenci, przeciwnicy,

- Segment „gra”: akcjonariusze, giełdy, klienci, dostawcy, banki, firmy ubezpieczeniowe, firmy usługowe, firmy doradcze,

- Segment „natura”: przyroda, trendy rynkowe, procesy demograficzne.

---