Obciążenia - siły i momenty sił
Siła - przyczyna powodująca ruch lub zmianę istniejącego ruchu. Siła działająca na ciało sztywne jest wektorem związanym z prostą. Siła ma: wartość, kierunek. zwrot, punkt przyłożenia, linie działania.
Rodzaje sił:
S. skupiona - s. fikcyjna przyłożona do punktu
S. powierzchniowa - naciski, ciśnienia, naprężenia
S. liniowa - fikcyjna, rozłożona wzdłuż linii prostej (obciążenie liniowe) (N/m)
S. objętościowa - s. grawitacji, magnetyczne, elektrostatyczne
S. zewnętrzne - s. oddziaływania innego układu na punkty materialne danego układu (np. przy rozrywaniu kredy)
S. wewnętrzne - s. oddziaływania pomiędzy punktami materialnymi rozpatrywanego układu
Siły czynne - powodujące ruch lub zmianę istniejącego ruchu
Siły bierne - siły oddziaływania ciał sąsiednich (siły więzów). Przeciwdziałają ruchowi. Układy sił - Przestrzenne i płaskie
Siła wypadkowa - jest to jedna siła, będąca równoważną danemu układowi sił
Siła równoważąca - przeciwnie skierowana do wypadkowej, (taka sama, sprowadza do 0) Zasady:
Warunek równowagi - Równowaga jest to taki stan układu w którym nie zmienia on swojego położenia względem układu inercyjnego. Z. Równoległoboku - 2 dowolne siły P1 i P2, przyłożone do jednego punktu O, można zastąpić jedną siłą wypadkową W, przyłożoną do tego punktu i będącą wektorem, którego moduł jest przekątną równoległoboku zbudowanego na wektorach sił składowych Z. Równowagi 2 sił - Dwie siły przyłożone do bryły idealnie sztywnej równoważą się (znoszą skutki swego działania) tylko wtedy gdy :Działają wzdłuż jednej prostej Mają jednakowe moduły (wartość) Są przeciwnie skierowane Z. Równoważności - Działanie dowolnego układu sił przyłożonych do ciała sztywnego nie ulegnie zmianie, jeżeli doda się do niego inny układ sił, ale równoważny zeru (układ sił równoważących się) Z. Zesztywnienia Równowaga sił działających na ciało odkształcalne nie zostanie naruszona przez jego zamianę na ciało sztywne. Z. Niezależności działania (superpozycji) - Jeżeli na ciało sztywne działa układ sił, to suma skutków działania poszczególnych sił tego układu działających oddzielnie jest równa skutkowi, jaki wywołuje działanie wszystkich sił jednocześnie. Z. Działania i przeciwdziałania - każdemu działaniu towarzyszy Równe co do wartości (modułu)
Leżące na tej samej prostej Przeciwnie skierowane przeciwdziałanie (siły lub odpowiednio pary sił) Z. Oswobodzenia z więzów - każde ciało nieswobodne można umownie oswobodzić z więzów, zastępując ich działanie siłami (zwanymi siłami reakcji) i, rozpatrywać je jako ciało swobodne, na które działają siły czynne i siły reakcji więzów (siły bierne).
Twierdzenie o 3 siłach - 3 siły są w równowadze jeżeli linie ich działania przecinają się w punkcie, wartości tych sił tworzą zamknięty trójkąt .
Więzy - są to ograniczenia stopni swobody (Bryła w przestrzeni ma 6 stopni swobody, na płaszczyźnie = 3) Wartość sił reakcji zależy od wartości sił czynnych a ich kierunek zależy od konstrukcji więzów.
Moment siły względem punktu: |M| = P * r * sin α = Ph M - moduł wartości P- siła r - ramię - najważniejsza odległość punktu od linii działania sił
Moment - jest prostopadły do płaszczyzny działania sił.
Moment siły P względem osi L - jest to iloczyn rzutu siły P na płaszczyznę prostopadłą do osi (P1) i odległości h: |Ml|=P1 * h
Para sił - para sił jest to układ złożony z dwóch sił równoległych nie leżących na jednej prostej (linii działania), równych i przeciwnie skierowanych
Moment pary sił: |M| = P * h Pary sił nie można zastąpić siłą wypadkową, Moment pary sił jest wektorem swobodnym. Nie zależy od tego, względem którego punktu jest liczony, Parę sił można dowolnie przesuwać w płaszczyźnie jej działania i do płaszczyzn równoległych, Dowolną liczbę par sił można zastąpić jedną parą wypadkową: M = ∑ M1
Redukcja dowolnego układu sił
Dowolny układ sił można zastąpić układem równoważnym, złożonym z jednej siły P przyłożonej w dowolnym punkcie A (siła główna układu) i jednej pary sił Ma (główny moment układu)
[dopisać]
P = ∑ Pi
Ma = ∑ Mai
Warunki równowagi
Równowaga jest to stan układu, w którym nie zmienia on swojego położenia względem układu inercyjnego (nie posiadającego przyspieszeń)
P = 0
Mg = 0
Dowolny układ przestrzenny (uwaga: są to momenty sił względem osi)
∑ Pxi = O oraz ∑Mxi = 0
∑ Pyi = 0 oraz ∑ Myi = 0
∑ Pzi = 0 oraz ∑ Mzi = 0
!Układ współrzędnych my przyjmujemy
Zbieżny układ przestrzenny ( nie spowodujemy obrotu, nie ma M)(uwaga: są to momenty sił względem punktu A)
∑ Pxi = 0 ∑ Pyi = 0 ∑ Pzi = 0
Dowolny płaski układ
∑ Pxi = 0 ∑ Pyi = 0 ∑ Mai = 0
Zbieżny układ płaski
∑ Pxi = 0 ∑ Pyi = 0
Wytrzymałość materiałów
Założenia:
Ciało idealnie sprężyste (c. Hooke'a) oraz elasto-plastyczne
Struktura - continuum materialne
Ciało jednorodne
Budowa izotropowa
Istnieje beznapięciowy stan ciała(gdy zdejmie się obciążenia zewnętrzne)
Dwa rodzaje odkształceń : -sprężyste (ustępujące po zdjęciu obciążenia) i plastyczne (trwałe)
Cele obliczeń wytrzymałościowych:
dobranie cech materiałowych i geometrycznych, w taki sposób, aby przemieszczenia nie przekroczyły w procesie eksploatacji zadanych wartości - warunek sztywności
dobranie cech materialnych i geometrycznych w taki sposób, aby w procesie eksploatacji nie nastąpiło zniszczenie konstrukcji lub jej elementów - warunek wytrzymałości
dobranie cech materialnych i geometrycznych, aby w procesie eksploatacji nie wystąpiły szkodliwe drgania
Def. Naprężenia
σ =
Δ->0
Jedn. Naprezenia =
Cechy sprężystości:
Podstawowa zależność naprężeń i odkształceń sprężystych
E- moduł sprężystości podłużnej (m. Younga)
G - moduł sprężystości poprzecznej, postaciowej (m. Kirchoffa)
Warunek wytrzymałości:
+ - rozciąganie
- - ściskanie
A - pole przekroju poprzecznego
Naprężenia dopuszczalne
σdop - nap. Dopuszczalne
σN - nap. Niebezpieczne
n - współczynnik bezpieczeństwa - MUSI BYĆ WIEKSZY OD 1
σN -> Re; Rm
Re-granica plastyczności
Rm - granica doraźnej wytrzymałości
σdop -> Kr, Kc, Kt, Ks, Kg
Kr- rozciąganie
Warunek wytrzymałości na roz , ścis
Kc - sciskanie
Kt - scinanie
Ks - skrecanie?
Kg - zginanie
Współczynnik bezpieczeństwa:
n= x1*x2*x3*x4
x1 - współczynnik pewności założeń
x2- w. ważności obiektu
x3 - w. jednorodności materiału
x4 - w. zachowania kształtu
Moment gnący Mg w danym przekroju belki jest równy sumie momentów liczonych względem punktu leżącego na tym przekroju, wszystkich sił działających na część belki odciętą tym przekrojem.
Siła normalna N w danym przekroju belki jest równa sumie wszystkich sił wzdłużnych działających na część belki odciętą tym przekrojem
Siła styczna T w danym przekroju belki jest równa sumie wszystkich sił poprzecznych działających na cześć belki odcięta tym przekrojem
Tarcie to całość zjawisk fizycznych towarzyszących przemieszczaniu się względem siebie dwóch ciał fizycznych (tarcie zewnętrzne) lub elementów tego samego ciała (tarcie wewnętrzne) i powodujących rozproszenie energii podczas ruchu.