Szkoła alternatywna
Cechą konstytutywną szkoły alternatywnej wobec tej, którą nazywany konwencjonalną lub tradycyjną, jest otwarcie na to, co ją otacza, co postępowe i twórcze, co pobudza uczniów do samodzielnej działalności poznawczej, co kształtuje i rozwija ich zainteresowania, zaspokaja różnorakie potrzeby intelektualne i emocjonalne, wdraża do samokształcenia, stymuluje grupowe formy pracy.
W szkole alternatywnej istnieje model o następującej strukturze:
Uczeń,
realny świat,
wiedza,
nauczyciel
Odmiana szkoły duńskiej
Ośrodek składa się z kilku placówek:
z uniwersytetu otwartego, seminarium nauczycielskiego, szkoły średniej z internatem, szkoły ćwiczeń dla seminarzystów przygotowujących się do zawodu nauczycielskiego, przedszkola szkoły małej, której głównym zadaniem jest nauczanie języka duńskiego.
W ośrodku przeważają twórcze rozwiązania:
myśleć samodzielnie i perspektywicznie
Korzystać ze zdobywanej wiedzy w praktyce,
Uczyć się, ucząc innych.
Odmiana Niemiecka
Koncepcja Steinera
Wszechstronny rozwój
wychowanie intelektualne,
społeczno-moralne,
fizyczne
estetyczne;
Treść kształcenia - większe jednostki metodyczne zwane metodą projektu.
Wspólne założenia dla szkół alternatywnych:
elastyczność programowa i metodyczna;
wyjście z realizacją niektórych zagadnień programowych poza mury szkoły;
łączenie nauki z pracą dostosowaną do sił i możliwości uczniów;
samorządność i choćby tylko częściowa samowystarczalność finansowa;
odrzucenie wszelkich awersyj-nych form kontroli i oceny postępów uczniów w nauce; słowem — przekształcenie szkoły z placówki przygotowującej do życia w placówkę autentycznego życia
Niekonwencjonalne formy oddziaływań edukacyjnych
Metoda Montessori
W klasach uczą się zróżnicowane wiekiem grupy dzieci, kładzie się nacisk na:
obserwację dziecka w celu poznania jego rozwoju,
określanie aktualnych umiejętności, preferencji, zainteresowań, uzdolnień oraz w celu dostrzeżenia i wykorzystania - dla stymulacji rozwoju - okresów szczególnej wrażliwości na poszczególne rodzaje oddziaływań.
W metodzie pamiętamy o:
Troskliwości nauczyciela w stosunku do dziecka,
Używaniu pomocy dydaktycznych,
Dostarczaniu dziecku ćwiczeń praktycznych,
Stwarzaniu dziecku warunków do podejmowania samodzielnych decyzji.
Integracja sensoryczna
Jest to proces w którym następuje organizacja dostarczanych do naszego organizmu wrażeń, tak by mogły być wykorzystane w celowym, zakończonym sukcesem działaniu. Metoda przeznaczona jest dla:
dzieci z trudnościami w uczeniu się (trudności
wynikające z dysleksji, dysortografii itp.), dzieci autystycznych, z mózgowym porażeniem
dziecięcym, zespołem Downa, nadpobudliwych psychoruchowo, niesłyszących, niewidomych.
Przykładowe ćwiczenia:
łowienie w grochu, kaszy czy piasku, wyszukiwanie drobnych przedmiotów w wypełnionych nimi pojemnikach
ścieranie gąbką, pędzlem, dłonią pianki naniesionej na różne części ciała
wyszukiwanie i odklejanie nalepek i plastrów przyklejonych na ciele
chodzenie po podłożu o zmiennej fakturze
kąpiele w tzw. Suchym basenie wypełnionym piłeczkami, a także wyciąganie przez dziecko takich piłeczek włożonych pod koszulę
malowanie palcami z użyciem różnorodnych substancji - farb, kremów, mogą być mieszane z piaskiem
mycie a następnie wycieranie poszczególnych części ciała materiałami o różnej fakturze
podskoki: obónóż, na jednej nodze, przeskakiwanie z nogi na nogę, skakanie wokół
własnej osi,
ruchy wahadłowe głowy
obroty wokół własnej osi odpychając się nogami
Rodzina jako instytucja wychowania naturalnego
i jej zadania
Wyróżniamy następujące funkcje rodziny:
Funkcje biopsychiczne:
funkcja prokreacyjna,
. funkcja seksualna.
Funkcje ekonomiczne:
funkcja materialno-ekonomiczna,
. funkcja opiekuńczo-zabezpieczająca.
Funkcje socjopsychologiczne:
funkcja soc-jalizacyjno-wychowawcza,
. funkcja kulturalna,
. funkcja religijna (dotyczy rodzin ludzi wierzących),
funkcja rekreacyjno-towarzyska,
. funkcja emoc-jonalno-ekspresyjna.
Pojęcia typologiczne:
Małżeństwa monogamiczne, małżeństwo poligamiczne, oraz małżeństwo grupowe
rodzina wielodzietna, niepełna, z jednym dzieckiem lub osadniczym np. wiejska czy społeczno-zawodowa
. rodzina dwupokoleniowa i trójpokoleniowa,
rodzina zrekonstruowana - rodzina utworzona z powtórnego związku małżeńskiego,
rodzina przysposobiona (małżeństwo prawnie przysposabia, adoptuje na stałe obce
dziecko, które staje się ich dzieckiem,
rodzina zastępcza pojęciem tym oznacza się rodzinę, w której wychowuje się dziecko
nie będące jej własnym dzieckiem Koszty utrzymania takiego dziecka pokrywa państwo
lub agendy samorządowe,
rodzina kontraktowa, podejmująca czasowo pieczę nad dzieckiem odpłatnie, głównie z inicjatywy terenowych ośrodków pomocy społecznej,
rodzina niepełna
rozumieć będziemy taką strukturę, gdy
rodzic opiekuje się dziećmi swoimi lub współmałżonka zamieszkującymi wspólnie z nim.
W ramach struktury niepełnej wyróżniamy:
a) rodzinę sierocą (brak rodziców na skutek ich śmierci, dzieci pozostają pod opieką
krewnych, dziadków lub osób obcych, ale nie przebywają w domu dziecka);
b) rodzinę półsierocą (brak jednego z rodziców na skutek śmierci, dzieci pozostają
w rodzinie pod opiekąjednego z rodziców);
c) rodzinę rozbitą (brak jednego z małżonków na skutek rozwodu lub porzucenia ro-
dziny, ze względu na separację, niepowroty z zagranicy; dzieci są pod opiekąjednego
z rodziców, chociaż możliwe są dorywcze kontakty z drugim z rodziców lub stała pomoc
materialna);
d) rodzinę samotnych osób zwłaszcza niezamężnych matek z dziećmi (są tu możliwe
przypadki losowe lub decyzje podjęte świadomie co do zachowania stanu wolnego).
Opiekuńczo-wychowawcze funkcje szkoły:
Funkcje są to skutki wywoływane przez działania czy zachowania się członków grupy, występujące w szerszej zbiorowości bez względu na to, czy były one zamierzone czy pożądane.
Do zadań szkoły w zakresie opieki wychowawczej zaliczamy:
1. Tworzenie w szkole i w środowisku optymalnych warunków rozwoju uczniów.
2. Zaspokajanie potrzeb biologicznych, psychicznych i społecznych.
3. Wzbogacanie potrzeb przez rozwijanie zainteresowań i zamiłowań.
4. Zapewnienie uczniom możliwości indywidualnego rozwoju według posiadanych możliwości.
5. Prowadzenie działalności korekcyjnej i wyrównawczej.
6. Pomoc uczniom w wyborze określonego systemu wartości oraz w kreowaniu siebie i odnajdywaniu wśród rzeczywistych warunków życia własnej drogi do ideału pełnego człowieka.
7. Wychowanie do czasu wolnego — organizowanie różnych form racjonalnego korzystania z czasu wolnego.
Funkcje opiekuńczo-wychowawcze szkoła spełnia względem uczniów w następujących formach:
diagnozowanie sytuacji dziecka w rodzinie i środowisku,
ratownictwo indywidualne,
kompensacja,
profilaktyka,
stymulowanie rozwoju,
poradnictwo,
integracja i koordynacja działalności opiekuńczo-wychowa-wczej.