Wykład 14.12.2004
Przyczyny homoseksualizmu.
Wg Katz istnieje związek homoseksualizmu z przyczynami biologicznymi (np. nieprawidłowa gospodarka hormonalna). Rzadko, kiedy występuje jeden czynnik, zazwyczaj parę czynników nakłada się na siebie:
Przypadkowe kontakty erotyczne z dziećmi tej samej płci w okresie dzieciństwa
Izolacja osób od jednostki osób płci przeciwnej w okresie dorastania (np. internaty zamknięte), gdy popęd seksualny jest najsilniejszy
Obserwacja konfliktów małżeńskich rodziców, doprowadzają do awersji do związków pomiędzy kobietą a mężczyzną, boi się zawierać małżeństwa
Agresja rodzica w stosunku do dziecka płci przeciwnej - takie przypadki opisuje B. Zawacji oraz twórca terapii Gestalt Pers.
Nadmierne związanie z rodzicem tej samej płci, nadmierna identyfikacja
Wczesne uwiedzenie przez dorosłego homoseksualistę (zjawisko inpriting - pierwsze doświadczenia są wdrukowane w psychikę człowieka, mają moc oddziaływania)
Traktowanie dziecka niezgodnie z biologiczną płcią utrudnia identyfikację z własną płcią, co powoduje ze popęd seksualny kieruje się na tą samą płeć
Brutalne odrzucenie szczególnie drastyczne przez osobę płci przeciwnej w okresie dorastania
Nieodpowiednie uświadamianie seksualne, duże nałożenie nacisku na niebezpieczeństwo ciąży. (np. seks z innym mężczyzną nie złapie na alimenty, ciąże)
Z badań Breber przeprowadzonych w NewYourku wynika, że wszyscy mają problemy z matką:
u mniejszości - matka odrzucała ich
u większości - matka była nad opiekuńcza, ojciec daleki lub nieobecny, matka rozczarowana małżeństwem traktowała syna jako swojego mężczyznę (bez kontaktów erotycznych), inne kobiety stanowiły dla nich zagrożenie, dlatego opisywała ich w złym świetle, obawiały się ze syn odejdzie do innej.
Ważne jest, aby matka zaakceptowała to, że syn odejdzie do innej kobiety. W życiu mężczyzny istnieją dwie rany:
nie kończy się kompleks Edypa, a zaczyna identyfikować się z ojcem
odchodzi od matki do innej kobiety, ma własną rodzinę
Froid uważa, że homoseksualizm wynika, ze źle rozwiązanego kompleksu Edypa. Kompleks nie zakończył się wraz z identyfikacją z innymi mężczyznami i odejściem od matki.
Wg Jung przyczyną homoseksualizmu jest nadmierny związek matki z synem, w ich związku jest nadmierna adoracja. Napięcie erotyczne jest rozładowane przez kontakt z innymi mężczyznami. Matkę smuci homoseksualizm syna, ale pochlebia jej jego adoracja.
Z badań klinicznych wynika ze taki związek matki z synem jest częsty u homoseksualistów.
Terminy homoseksualizmu
Coming aut - jest to proces informowania otoczenia o własnych preferencjach seksualnych, Z badań młodzieży amerykańskiej wynika, że wiele homoseksualistów po takiej informacji zostają wyrzuceni z domu, zerwane są kontakty z rodzicami.
Wyniki badań Jenning w Ameryce dotyczą dorastających homoseksualistów. Najczęstsze problemy w tej grupie to:
przemoc - homoseksualiści są najczęstszymi ofiarami zbrodni nienawiści
Zniewaga werbalna - są wyśmiewani i poniżani, przezywani
Bezdomność - rodzice wyrzucają z domu
uzależnienia od narkotyków - pod wpływem silnych stresów, wielu z nich szuka ucieczki w uzależnienia
Wysoki poziom porzucenia szkół - 28% porzuca je, aby uniknąć prześladowania
Samobójstwa - często są wymieniani jako grupa zwiększonego ryzyka samobójców
Homofobia - lęk przed kontaktami z homoseksualistami.
Lęk ten działa na zasadzie mechanizmu obronnego, bycia przeciwko. Podświadomie mają takie same możliwości seksualne.
W Europie droga do akceptacji zaczęła się od karania śmiercią aż do adopcji dzieci.
Homoseksualiści przeważnie proponują sztuczne zapłodnienie. Zawierają związki małżeńskie, aby się ukryć, często kobiety nie wiedzą, że są homoseksualistami.
Niektóre badania twierdzą, że możliwe jest leczenie homoseksualizmu, zmiana orientacji. Wymaga to jednak silnej motywacji. Froid nie wierzył w to.
Zaburzenia identyfikacji seksualnej.
Transseksualizm - pragnienie bycia i uzyskania akceptacji jako osoba płci przeciwnej. Wyrażą się w rozbieżności między psychicznym poczuciem płci a budową ciała (morfologiczno-biologiczną oraz socjalna). Człowiek nie zgadza się w własnym ciałem.
Ujawnia się obraza do własnego ciała należąc do ich zdaniem innej płci i pragnienie ciała odmiennej płci oraz akceptacji woli zgodnie z tą płcią.
Zabiegi chirurgiczne
Decyzja o operacji poprzedzona jest badaniami i leczeniem hormonalnych od 1-3 lat. Program ten sprawdza czy pacjent nadaje się do zabiegu i jest tez formą terapii. W jego ramach pacjent musi się wykazać funkcjonalnością w roli zawodowej i społecznej wybranej płci, przechodzi modyfikację ciała za pomocą hormonów.
Transseksualizm w kontekście historycznym.
1869 - pierwsza naukowa praca o przypadkach rozbieżności miedzy bodowa ciała a poczuciem płci
1949r - z tego roku pochodzi nazwa
Do spopularyzowania nazwy przyczynił się h> Benjamin, w latach 53-66 ogłosił wiele prac.
1930 0 pierwsza operacja płci opisana w czasopiśmie naukowym
Występowanie transseksualizmu nie jest dokładne, w Niemczech podają 5 tys., w krajach zachodnich więcej jest mężczyzn, w Polsce więcej kobiet.
Geneza transseksualizmu.
Istota nie została wyjaśniona. Z badań wynika ze zaburzenie powstaje
W łonie matki, w skutek wpływu hormonów.
Wpływ środowiska
Różnicowanie płciowe płodu zaczyna się we wczesnym okresie życia łonowego, natomiast psychologiczne poczucie płci wraz z kształtowaniem się mowy.
Wskazówki diagnostyczne.
Tożsamość transseksualistów, aby można ją było rozpoznać powinna trwać, co najmniej 2 lata i nie może być przejawem innych zaburzeń psychicznych np. schizofrenii.
Transseksualizm odróżnia się od tranwestycyzmu
Tranwestycyzm to ubieranie się w stroje płci przeciwnej, aby uzyskać zadowolenie z chwilowych doświadczeń bycia płcią przeciwną, ale bez pragnienia trwałej zmiany płci. Nie towarzyszy temu seksualne podniecenie (istnieje to tylko w tedy, gdy połączone jest z fetyszyzmem).
Zaburzenia identyfikacji płciowej w dzieciństwie.
Takie zaburzenia występują przed okresem dorastania. Niezadowolenie z własnej płci powiązana jest z chęcią bycia lub uzyskania zapewnienie ze się jest osobą płci przeciwnej.
Rozpoznanie zaburzenia w dzieciństwie wymaga stwierdzenia zaburzeń w odczuciu męskości i kobiecości.
Cechy zaburzenia:
pragnienie, aby być inną płcią
Odrzucenie zachowania, ubiorów itp.
Ujawnia się to w okresie przedszkolnym.
Transseksualiści należą do grupy ryzyka samobójczego. Cierpią oni i ludzie z nimi związani.
Alkoholizm
Uzależnienie od alkoholu. Proces chorobowy. Wg Światowej Organizacji Zdrowia jest to każda forma picia przekraczająca tradycyjne i zwyczajowe stosowanie alkoholu, wykraczające poza istniejące normy społeczne, niezależnie od czynników etiologicznych prowadzących do tego typu zachowań oraz niezależnie od związanych z nimi czynnikami dziedziczności, konstrukcją (budową ciała), czy nabytymi wpływami metabolicznymi.
1980r zgodnie z Amerykańskim towarzystwem psychologicznym pojęcie alkoholizmu zastąpiono przez zespoły uzależnień od alkoholu.
Kryteria diagnostyczne wg Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Zgonów (wystąpienie 3-8 objawów świadczy o uzależnieniu):
Silna, natrętna potrzeba spożycia alkoholu - głód alkoholowy
Upośledzona zdolność kontrolowania picia alkoholu. Trudności w unikaniu rozpoczęcia picia i jego zakończenia, trudności kontrolowaniem picia do wcześniejszej założonej ilości.
Picie alkoholu w celu złagodzenia lub likwidacji alkoholowego zespołu abstynencji lub subiektywne poczucie takiego postępowania
Objawy abstynencyjne: drżenie mięśniowe, nadciśnienie tętnicze, nudność, wymioty, biegunki, bezsenność, lęk, obniżenie nastroju itp.
Zmieniona tolerancja na alkohol
Zawężenie repertuaru zachowań związanych z piciem alkoholu
Postępujące zaniedbywanie alternatywy do picia przyjemności zachowań aktywności
Picie alkoholu mimo wiedzy o jego szkodliwości - zaprzeczenie rzeczywistości
Inne objawy towarzyszące symptomom:
Powtarzające się epizody urwanych filmów, okresowy zanik pamięci
Próby zapanowania nad piciem (okresowa abstynencja)
Ciągi picia
Nawroty picia
Zaprzeczenie uzależnienia
Nasilony lek, ataki paniki bez powodu
Psychozy alkoholowe
Zamachy samobójcze
Zaburzenia w wyniku alkoholu zachodzą na 3 drogach.
1 droga - odstawienie alkoholu
Powoduje ostre drżenie, w 25% przypadków towarzyszą halucynacje (np. słyszą głosy- obraźliwe rzeczy)
Delivium Tremens - pojawia się po 10 latach picia, chory traci poczucie miejsca i czasu, nie wie gdzie jest, halucynacje wzrokowe, zaburzenia spostrzegania, białe myszki, częściej widzi drapieżne zwierzęta atakujące go, występuje u osób, gdy nagle przestają pić
Padaczka alkoholowa - ataki epilepsji, które wywołuje silny bodziec
2 droga - brak witaminy B
Zespół Korsakowa - objawy: zaburzenia pamięci, bezkrytycyzm, ciało wyniszczone, ten typ zaburzeń częściej występuje u kobiet, u osób pijących piwo, wino nie wódkę.
Encefalopatia Wernicka - uszkodzenie mózgu, paraliż gałek ocznych, niemożność koncentracji uwagi
3 droga - zniszczenie komórek mózgowych
Prowadzi to do degradacji poziomu intelektualnego.
Zespół Ottella - zaburzenie czynnościowe, zazdrość patologiczna, chora, bez podstaw
Stadia uzależnienia wg Jellinga
Faza wstępna - motywy do picia mają charakter socjologiczny (np. spotkania towarzyskie), osłabia napięcie, wynajduje się sytuacje do picia, gdy odczuwa napięcie pije alkohol (trwa to od kilku miesięcy do 2 lat). Pojawiają się objawy sygnalizujące chorobę - okresy niepamięci, alkohol staje się potrzeby
Faza ostrzegawcza - ujawnia się poczucie winy z powodu picia oraz nasilają się objawy utraty pamięci po alkoholu
Faza krytyczna - traci się kontrole nad ilością wypijanego alkoholu. Pojawiają się problemy rodzinne, konflikty w pracy. Alkoholik zaczyna posługiwać się mechanizmem resocjalizacji - zmiana motywów postępowania, aby je usprawiedliwić. Wzrasta agresja, konflikty z prawem. Nawyk picia rano.
Faza chroniczna - upijanie się w samotności, spadek tolerancji na alkohol, otępienie alkoholowe, degradacja społeczna, padaczka alkoholowa, psychoza
Dypsomania - opilstwo okresowe
Człowiek 2 razy w roku ma napady picia alkoholu bez przerwy przez około 2 tygodnie. Jego osobowość z tego okresu jest zupełnie inna. Przez cały rok odczuwa wstręt do alkoholu, zmiana osobowości jest tak radykalna ze niekiedy mówią o specyficznym rozdwojeniu osobowości. Przypuszcza się, ze przyczyną tego jest padaczka i ze te napady picia stanowią ekwiwalenty napadu padaczkowego.
Etiologia uzależnienia od alkoholu (przyczyny):
Alkohol ma właściwości silnie uzależniające. Zmniejsza napięcie, niepokój, po spożyciu niewielkiej ilości pojawia się odczucie odprężenia.
Dziedziczność - odgrywa pewną role, wg instytutu zdrowia osoby mające w rodzicie osobę uzależnioną powinny unikać nawet umiarkowanego picia
Czynniki socjologiczne - zależne od kraju, w niektórych krajach nie ma tego problemu (np. Islam), inne maja duże problemy.
Wyróżniono listę norm i praktyk związanych z piciem.
Czynniki związane z problemem alkoholowym to:
Picie w samotności
Nadmierne normy przyzwalające normy picia
Brak ustalonych norm w piciu
Tolerancja nietrzeźwości
Tolerancja występujących pod wpływem alkoholu niepożądanych zachowań społecznych
Posługiwanie się alkoholem w celu osłabienia napięcia i niepokoju
Brak ceremonialnego picia alkoholu
Picie alkoholu z dala od rodzimy i bliskich przyjaciół
Oddzieleni alkoholu od przyjętego wzoru przyjmowania posiłków
Brak socjalizacji dzieci w zakresie właściwych wzorców picia
Picie z obcymi, które może spowodować agresje
Picie w celu rekreacji
Picie skoncentrowanych w kręgu młodych mężczyzn
Czynniki osobowości
Nie da się wyodrębnić jako takich typów osobowości. Piją osoby z trudnościami przystosowania.
Role odgrywa tzw. osobowość samodogadzająca, są to ludzie, którzy w dzieciństwie byli otoczenie miłością, spełniali ich potrzeby, nie potrafią odmówić niczego przyjemnego.
Alkoholizmu nie można utożsamiać z 1 przyczyną, z 1 trudną sytuacją.
Mechanizmu uzależnień odgrywają ważna role w powstawaniu, przebiegu i utrzymaniu uzależnienia. Są włączone przez negatywne stany emocjonalne i doświadczenia związane ze stresem oraz przez sprzyjające warunki zewnętrzne. Najbardziej znanym mechanizmem jest mechanizm regulowania emocji. Polega on na tym, że człowiek sięga po alkohol by podwyższyć sobie nastrój.
Gwałt
Jest to wydarzeni, trudne doświadczenie, które prowadzi do kryzysu psychicznego jak i do zespołu ostrego stresu.
Na temat gwałtu krąży wiele mitów, które uniemożliwiają udzielenia pomocy:
Liczba gwałtów i ataków przemocy seksualnej jest wyolbrzymiona - jest to zjawisko powszechne, w Ameryce 13-22% kobiet jest ofiarami gwałtu, w Polsce jest mniej, ale może to być związane z tym ze jest bardzo niska ilość zgłaszania.
Gwałt jest zbrodnią namiętności, niekontrolowany, jednorazowy akt zaspokojenia potrzeb seksualnych - prawda jest taka, ze gwałty są planowane, z premedytacją, a większość gwałcicieli ma osobę, która mogłaby zaspokoić ich potrzeby seksualne. Natura gwałtu jest wielopłaszczyznowa. Motywy to siła i przemoc.
Kobiety najczęściej gwałcone są poza domem, w nocy, w zaułkach - większość gwałtów zdarza się w domu lub w samochodzie
Kobieta, jeżeli się nie broni, to gwałt nie ma miejsca - kobieta może być sparaliżowana strachem, zgadza się na polecenia
Jeżeli kobieta nie płacze, nie krzyczy po gwałcie, to znaczy ze nie miła miejsca - kobieta może się cieszyć ze żyje
Gwałcicielem jest zwykle ktoś obcy - większość gwałcicieli jest osobą znaną
Każda osoba chce być zgwałcona - wg Lwa Starowina w marzeniach pragną być zgwałcone, ale w rzeczywistości tego nie chcę
Gdyby kobiety nie prowokowały, nie zostałyby zgwałcone - istotnie młode kobiety narażone są na gwałty, ale gwałt nie jest zbrodnią namiętności, ale agresji. Dotyczy on każdej kobiety niezależnie od wieku.. Żadne zachowanie kobiety nie zwalnia z odpowiedzialności mężczyzny.
Istnieją różne typy gwałcicieli:
Seksualnie nieadekwatny - pragnie udowodnić, że jest mężczyzną przez zapanowania nad kobietą. Ma następujące cechy:
Lęk przed homoseksualizmem
Stara się w ofierze rozbudzić podniecenie seksualne
Zmusza by zaspokoić jego marzenia erotyczne
Zdarza się ze jest impotentem
Potrzebuje zachęty werbalnej (dyktuje, co ma mówić)
Podejmuje żywą rozmowę
Zadaje pytania natury osobistej
Ujawnia potrzeby bycia akceptowanym
Ma poczucie winy
Może być żonaty i mieć wyższe wykształcenie
Przestępstwo nie jest brutalne, tylko więzi ofiarę lub werbalnie zmusza, chce by ofiara odczuła erotyczne podniecenie
Nie cierpi gwałcicieli
Agresywny - bije ofiarę, wyraża się w sposób wulgarny i poniżający, odizolowany, żyje w ścięcie fantazji, w przeszłości nadużywał alkoholu, ma niski poziom tolerancji na frustracje, atakuje często i w sposób szokujący
Sadysta - przyjmuje dominacje nad ofiarą, torturuje, domaga się seksu w sposób degradujący, wyładowuje własną wrogość, ma postawę wyższości, często porywa dzieci, po akcie niszczy ciało, zabija
Z innych badań wynika ze mogą być 3 rodzaje przestępców wg Roth różniących się stopniem agresji, najczęściej zdarza się po awanturze z bliską osobą.