Błędne i właściwe zachowania wychowawców

Zachowania błędne	Zachowania „właściwe”
Rygoryzm - bezwzględne egzekwowanie wykonywania poleceń, sztywność ocen, stawianie dokładnie określonych wymagań, brak swobody, ścisłe kontrolowanie postępowania dziecka (posłuszeństwo)	Stawianie realnych wymagań, kontrolowanie ich spełnienia z prawidłowym systemem wzmocnień, równowaga kar i nagród lub przewaga nagród, równoważenie potrzeb dziecka i wymagań zadania
Agresja - atak słowny, fizyczny lub symboliczny, zagrażający lub poniżający dziecko	Rozwiązywanie konfliktów na drodze racjonalizacji stanowisk, tolerancja
Hamowanie aktywności - przerywanie, zakazywanie, aktywności własnej dziecka poprzez fizyczne lub symboliczne zachowania własne, zmienianie bez powodu rodzaju aktywności dziecka	Tworzenie warunków dla rozwijania aktywności własnej dziecka, ustalanie (negocjowanie) rodzaju aktywności zastępczej wobec jego własnej
Obojętność - dystans do dziecka i jego spraw, okazywanie braku zainteresowania dla jego aktywności	Tworzenie warunków dla wyrażania samodzielności dziecka i jego akceptacja
Eksponowanie siebie - koncentrowanie uwagi dziecka na walorach wychowawcy, potrzebach, odczuciach wtórnych do aktualnych potrzeb i odczuć dziecka, chęć imponowania, wyróżniania się, obrażanie się	Demonstrowanie własnych zachowań zgodnych z wymaganiami stawianymi dziecku, bycie wzorem, skromność w traktowaniu własnej osoby, równoważne traktowanie interesów własnych i dziecka
Uleganie - spełnianie zachcianek dziecka, rezygnowanie ze stawianych wymagań, okazywanie bezradności wobec dziecka	Uzgadnianie, pertraktacje
Zastępowanie - wyręczanie dziecka w działaniu, przejmowanie jego zadań bez oczekiwania na wyniki pracy	Pomoc, współdziałanie z zachowaniem aktywności dziecka
Idealizacja - ciągłe zajmowanie się dzieckiem i jego sprawami, utożsamianie się z nim jako najwyższym dobrem, chronienie przed możliwymi niebezpieczeństwami, zabezpieczanie przed zachowaniem niezgodnym z idealnym wzorcem	Pozytywne i adekwatne wzmacnianie zachowań dziecka, krytycyzm połączony z akceptacją
Niekonsekwencja - przemienność zachowań błędnych należących do różnych kategorii	Adekwatność zachowań wychowawcy do zachowań i własności sytuacji

---