1. Funkcje białek w przemianie żelaza.

Organizm prowadzi bardzo oszczędną gospodarkę żelaza. Jest usuwany z organizmu w bardzo małych ilościach. Żelazo jest potrzebne jako koenzym wielu enzymów ale główną jego funkcją jest przyłączanie tlenu w hemoglobinie. Rezerwuarem żelaza jest śledziona i wątroba. Z przewodu pokarmowego żelazo jest wchłaniane i wiązane przez apoferrytynę, która po przyłączeniu tomu żelaza zamienia się w ferrytynę. Atom żelaza przechodzi wtedy ze stopnia utlenienia +2 na stopień utlenienia +3. Od ferrytyny żelazo jest odbierane przez inne białko o nazwie transferyna i z krwią jest przenoszone do wątroby bądź śledziony i jest tam odbierane ponownie przez apoferrytynę, która przekształca się w ferrytynę.

2. Monogastryczne - rozkład tłuszczy.

Degradacja kwasów tłuszczowych odbywa się po ich utlenieniu na węglu beta i odszczepieniu fragmentów dwuwęglowych w postaci Ac CoA. Podobnie jak inne metabolity, kwasy tłuszczowe przed wejściem do cyklu beta oksydacji muszą ulec aktywacji. Aktywacja ta polega na reakcji z CoA w obecności ATP jako związku energiodajnego. W efekcie tylko acylowe pochodne kwasu tłuszczowego i CoA są aktywną formą związku podlegającego dalszym przemianom w beta oksydacji, np. kwas palmitynowy tylko w postaci palmitylo CoA może ulec działaniu enzymów tego cyklu. Kwas tłuszczowy w jednym cyklu beta oksydacji skraca swój łańcuch o dwa węgle. Całkowity jego rozkład na acetylowane CoA nastąpi w „C/2 - 1” obrotach cyklu. Na przykład, jeżeli kwas tłuszczowy jest 18 - węglowy, to powstanie z niego 9 cząsteczek Ac CoA w 8 obrotach cyklu. Ponieważ efekt energetyczny z jednego obrotu w beta oksydacji wynosi 5 ATP, to w przypadku 1 mola kwasu 18 - węglowego powstanie 8x5=40 moli ATP i 9 acetylowanych koenzymów. Kurwa trzeba to jakoś uprościć bo na razie to jest masakra.

3. Przeżuwacze - rozkład cukrów.

i coś tam coś tam (raczej sporo)

4. Sekretyna/motylina.

Sekretyna jest polipeptydem o masie właściwej około 5000. Jest ona wytwarzana przez błonę śluzową dwunastnicy. W skład jej wchodzi 27 aminokwasów. Sekretyna pobudza wydzielanie soku trzustkowego oraz - w mniejszym stopniu - żółci i soku jelita cienkiego. W soku takim znajduje się mała ilość enzymów, natomiast dużo węglanów, które powodują zobojętnienie kwasowej treści pokarmowej.

Motylina jest peptydem wytwarzanym w błonie śluzowej dwunastnicy. Poznano jest strukturę chemiczną. Wykazuje ona silne właściwości pobudzania motoryki żołądka.

5. Erytropoeza i czynniki na nią wpływające

Erytropoeza jest to proces powstawania krwinek czerwonych w organiźmie zwierzęcym. Proces ten różni się nieco u ssaków i innych kręgowców (u ssaków dojrzałe erytrocyty są bezjądrzaste). Pierwotnymi komórkami erytrocytów (oraz innych krwinek) są komórki CFU (Colony Formin Unit) znajdujące się u dojrzałych osobników w czerwonym szpiku kostnym. Komórki CFU wchodząc na szlak erytropoezy wykształcają receptory dla najważniejszego czynnika erytropoezy - erytropoetynę i przekształacają się w komórki CFU - e (Colony Forming Unit - erythroid). Następnymi stadiami są proerytroblasty, które przekształcają się następnie w erytroblasty zasadochłonne (duża zawartość kwasów nukleinowych). Następnie w erytroblasty wielobarliwe (podobna ilość kwasów nukleinowych i hemoglobiny), które z kolei przekształcają się w erytroblasty kwasochłonne (duża zaw. hemoglobiny przy spadającej jednocześnie zawartości kwasów nukleinowych w komórce). Erytroblast kwasochłonny po wyrzuceniu jądra przekształca się następnie w retykulocyt, który dopiero przenika na drodze diapedezy do krwi, gdzie dojrzewa i osiąga stadium dojrzałego erytrocytu. O zwiększonej lub obniżonej produkcji krwinek czerwonych (erytropoezy) decydują czynniki stymulujące bądź hamujące różnicowanie się komórek macierzystych w kierunku proerytroblastów oraz materiał budulcowy, z których krwinki są wytwarzane (głównie np. żelazo niezbędne do produkcji hemoglobiny). Z czynników pobudzających erytropoezę wykryto swoisty czynnik obecny w osoczu zwany erytropoetyną. Jest to glikoproteina o znacznej zawartości kwasu sialowego. Erytropoetyna zbudowana jest z wytwarzanego w nerce tzw. Czynnika nerkowego oraz nieczynnej osoczonwej alfaglobuliny. Jest ona wytwarzana stale, ale jej poziom wzrasta po utracie krwi oraz w przypadku niedostarczenia organizmowi wymaganej ilości tlenu w powietrzu oddechowym. Oddziaływanie erytropoetyny na komórki macierzyste jest uzależnione od obecności w tych komórkach swoiście regulującego z erytropoetyną receptora. Wytworzenie zaś receptora, czyli uczulenie komórek CFU- s na działanie erytropoetyny, następuje pod wpływem androgenów, przede wszystkim tedtosteronu. Do swoistych czynników regulujących erytropoezę należą również mniej jeszcze dokładnie poznane inhibitory, z których rozróżnia sięosoczowy inhibitor erytropoezy, nerkowy inhibitor erytropoetyny oraz tzw. Chalon erytrocytarny, to jest substancja tkankowa, odziałowująca hamująco na erytroblasty, które je wytwarzają.

6. Sok trzustkowy wydzielanie, regulacja.

7. Wewnątrzpochodne krzepnięcie

Przebieg I fazy krzepniecia prowadzący do wytworzenia aktywnego czynnika X może zachodzić na dwa sposoby - proces zewnątrzpochodny i wewnątrzpochodny. Proces przebiegający poza tkankami - wewnątrzpochodny, czyli inicjowany przez obecne we krwi tkanki płytkowe, przebiega wolno i trwa około 2 - 5 min. Uczestniczą w nim współdziałające ze sobą enzym osoczowy uwalniający kininy (kalikreina) i wysokocząsteczkowy kininogen, które wspólnie aktywują czynnik XII. Reakcja przebiega z duża szybkością na ujemnie naładowanej tzw. aktywnej powierzchni. Taką powierzchnię tworzy kolagen, fosfolipidy płytkowe lub szkło. Uaktywniony czynnik XII w łańcuchowej reakcji uaktywnia czynnik XI, a ten ostatni - przy udziale płytkowego czynnika 3, aktywnego czynnika IX, osoczowego czynnika VIII i jonów wapnia tworzących aktywny kompleks - przeprowadza na drodze proteolizy nieaktywny czynnik X w postać aktywną.

---