Występowanie: ściany naczyń krwionośnych i wewnętrznych przewodów organizmu, macica, pęcherz moczowy.
Charakter skurczu: wolny, długotrwały, niezależny od naszej woli.
Sygnały wywołujące skurcz: nerwowe, hormonalne, mechaniczne (rozciąganie).
Komórki: wydłużone, wrzecionowate , mają jedno jądro (monokariocyty) położone w środku komórki, kształt jądra zależy od stanu czynnościowego komórki ( w czasie skurczu jądro zwija się i fałduje), mogą występować pojedynczo lub tworzyć niewielkie grupy.
Większość organelli zgrupowana wokół jądra, aparat kurczliwy o nieregularnym, sieciowym układzie miofilamentów. Między sąsiadującymi miocytami gładkimi znajdują się połączenia typu neksus (synapsy elektryczne), wspomagające rozprzestrzenianie się sygnałów w postaci prądów jonów nieorganicznych, głównie Ca2+ .
Na ogół występują miedzy warstwami mięśni gładkich komórki rozrusznikowe - kom. śródmiąższowe (Cajala). Mają owalny, gwieździsty kształt. Spełniaj funkcje rozruszników (automatycznie wytwarzają impulsy do skurczów mięśni gładkich).
Mechanizm skurczu mięśni gładkich : Spowodowany jest wzrostem stężenia Ca2+.
Mechanizm podobny do skurczu miocytów poprzecznie prążkowanych. Różnice polegają na obecności kinazy łańcuchów lekkich miozyny i białko: kalmodulinę, zamiast białek regulatorowych : troponiny i tropomiozyny. Kalmodulina wiąże jony Ca2+, natomiast kinaza jest enzymem fosforylującym (przyłącza grupy PO4 )do łańcuchów lekkich miozyny.
Depolaryzacja sarkolemy powoduje otwarcie transbłonowych białek kanałowych dla Ca2+ w błonie komórkowej. Powoduje to przepływ jonów do cytozolu.
Ca2+ łączą się z kalmoduliną, zmieniają jej konformację, powstaje kompleks kalmodulina-Ca/kinaza łańcuchów lekkich miozyny.
Kinaza w tym kompleksie staje się aktywnym enzymem, powoduje fosforylację łańcuchów krótkich miozyny.
Ufosforylowne łańcuchy lekkie miozyny zmieniają konformację i umożliwiają połączenie główki miozyny z aktyną.
Główki miozyny zyskują aktywność ATP'azy, która hydrolizuje ATP i uwalniają energię zmieniając położenie główki względem filamentu aktynowego.
Rozpoczyna się ślizganie filamentu aktynowego względem miozyny, co powoduje skurcz.