Reedukacja- nauka od nowa. Celem reedukacji jest wyczyszczenie nieprawidłowych danych i wprowadzenie prawidłowych na nowo. W reedukacji jest ważny świadomy udział w przywróceniu funkcji motorycznej.
Droga łuku odruchowego:
1)pobudzenie prioprireceptorów wykonanie trakcji(pobudzenie prioprioreceptorów więzadeł i ścięgien) i elongacji(pobudzenie prioprioreceptorów mm.)
2)prioprioreceptory biegną do rogów tylnych RK (kom. czuciowe)-do rogów przednich(kom. ruchowe)- I poziom analizy ruchu
3)II poziom analizy ruchu- może odbywać się na poziomie ośrodków podkorowych; należy jednak dotrzeć do kory mózgowej, czyli drogami wstępującymi do odpowiedniego płata i drogami zstępującymi do rogów przednich RK, skąd pobudzenie prioprioreceptory biegną do efektora, czyli do mięśnia.
Etapy postępowania z pacjentem w reedukacji:
Nawiązać kontakt z P - wydać mu polecenia dotyczące ruchu; jeżeli P nie wykona ruchu samodzielnie należy wykonać go biernie ma to na celu przywrócenie pamięci ruchowej, poinformowanie CUN
Wyk. trakcji - pobudzenie powierzchni stawowych wysyłają do CUN inf. O pobudzeniu, rozpoczęcie ruchu
Wyk. elongacje- pobudzenie mm., które wysyłają inf., do CUN, gdzie następuje analiza ruchu
W końcowym etapie zakresu ruchu wyk., aproksymacje aby powiadomić CUN o zakresie ruchu
Techniki pobudzania prioprioreceptywnego:
Elongacja
Trakcja
Aproksymacja
Stretching
Budowa mięśni.
- mech.,właściwości tk. kurczliwej
- pojedyncze mm złożone są z wielu włókien kurczliwych
- pojedyncze włókno mięśniowe utworzone jest z wielu włókienek kurczliwych
- włókienko kurczliwe składa się z sarkomerów, które ułożone są w seriach
sarkomer- jest jednostką kurczliwą włókienka kurczliwego i jest utworzony z zachodzących na siebie mostów aktyny i miozyny.
- sarkomer daje mięśniowi jego zdolność do kurczenia i rozluźniania
- gdy m się kurczy filamenty aktyny i miozyny zachodzą na siebie i m się skraca
- gdy m jest rozciągnięty mosty aktyny i miozyny ślizgają się w przeciwnych kierunkach
- w momencie przykurczu spada liczba sarkomerów; mięsień spastyczny mam bardzo małą liczbę sarkomerów.
Wrzeciono ner-mięś- jest to główny organ prioprioreceptywny mięśnia. Składa się z mikroskopijnych włókien inteafuzalnych, które leżą równolegle do ekstrafuzalnych.
- wrzeciono mięśniowe kontroluje zakres, prędkość i czas trwania rozciągania.
- organ ścięgnisty Golgiego owija się wokół włókien kolagenowych na przejściu włókien mięśniowych ekstrafuzalnych i ścięgna m i reaguje na czynny skurcz.
- organ Golgiego ma niski próg pobudzenia (łatwo go pobudzić) podczas czynnego, izometrycznego skurczu mięśnia, a wysoki próg pobudliwości podczas biernego rozciągania mięśnia.
- silny skurcz lub silne bierne rozciąganie mm powoduje pobudzenie Golgiego i rozluźnienie mm.
- jest to tzw. polisynaptyczny (dwusynaptyczny) odwrócony odruch na rozciąganie.
- jest to mech. Obronny hamujący nadmierny skurcz mięśnia.
- w całym tym uk. Wrzeciono nerw- mięśniowe i organ ścięgnisty Golgiego mają decydują cy wpływ na stan napięcia mięśniowego.
Neurofizjologiczna odpowiedz mięśnia na rozciąganie:
Podczas rozciągania mięśnia pobudzenia są pierwszorzędne włókna czuciowe wrzeciona nerw- mięś, powodując odruchowe pobudzenie i skurcz włókien mięśniowych ekstrafuzalnych - wzrost napięcia mięśnia. Jest to monosynaptyczny odruch na rozciąganie(ćw. redresyjne). Podczas statycznego rozciągania mięśnia pozostającego w słabym skurczu izometrycznym dochodzi do rozluźnienia mięśnia , co pozwala na jego bezpieczne rozciąganie po zakończeniu aktywności skutecznej. W PIR rozciąganie mięśnia polega na wykorzystaniu siły ciężkości, natomiast w stretchingu dodaje się siłę zewnętrzną.
W ćw. redresyjnych działamy na krótkiej dzwigni i dociskamy powierzchnie stawowe, wyk. szybki ruch. W stretchingu działamy na długiej dzwigni i odciągamy powierzchnie stawowe. Podczas rozciągania mięśnia, po wydłużeniu go choćby o 1 mm, na zakończenie należy wykonać aproksymacje aby powiadomić CUN o nowej długości mięśnia.
Techniki stretchingu:
HOLD-RELAX - nie ma ruchu; rozciągamy mięsień, wykonujemy skurcz izometryczny na bazie ciągnij-pchaj czyli wyk. ruch w m. antagon. przykurczonym i każemy P rozluźnić go i wyk. rozciąganie. Wprowadzamy ruch koncentryczny. stosw a RZS
CONTRACT-RELAX- zmierzony koncentryczny skurcz mm antag. z następującym rozluźnieniem, aby zwiększyć zakres ruchu mm agonistycznych.
Opis. P wyk. ruch aktywnie lub pasywnie do wzoru agonistycznego aż do końca możliwego zakresu ruchu, który jest ograniczony przez mm antag., skurcz antag. mm przeciwko oporowi we wszystkich trzech komponentach, z naciskiem na rotacje, komendy pchaj lub ciągnij decydują o ruchu, podczas gdy został zastos. max opór, zauważalny jest mary ruch, P następnie rozluźnia mm, następnie P wyk. ruch czynny lub bierny, procedurę powtarzamy aż do zwiększenia zakresu ruchu,
Kompensacja- to złożony proces zachodzący w ustroju, a zmierzający do wyrównania braków, a w efekcie przystos. Się do życia w środ. pomimo patologicznych warunków morfologicznych i czynnościowych, jakie zaistniały w przebiegu choroby lub urazu
Kompensacja odbywa się przez mobilizację zdrowych części ustroju do wysiłku większego niż normalnie. Kompensacja samoistna kiedy ustrój sam uruchamia rezerwy do natychmiastowego wyrównania powstałego braku funkcjonalnego. Ta kompensacja jest nie korzystna ponieważ prowadzi do powtórnej utraty czynności lub nieprawidłowych wzorców.
Kompensacja kierowana jest ona procesem korzystnym, prowadzi do max przywrócenia czynności. Kompensacja kier. ma miejsce w procesie reh. leczniczej, której składową jest fizjoterapia. Kompensacja kierowana zapobiega: w narządzie ruchu- patologicznej motoryce, w uk. mięśniowej- substytucji, uk. nerwowy- występowanie współruchów.
Prawa ANOCHINA:
1)kompensacja jest zdolnością wrodzoną żywych organizmów; oznacza to w przypadku zaistnienia ubytku mirfogicznego lub funkcjonalnego, ustrój samoczynnie uruchamia posiadane elementy zastępcze, czyli odbywa się to poprzez ogólną mobilizację ustroju do wysiłku większego niż normalnie.2)proces kompensacji zapoczątkowany jest przez sygnalizacje o defekcie; inf. OUN o zaistniałych sytuacjach na obwodzie. Dostatecznie silna sygnalizacja sprzyja kompensacji. Wiąże się to również z aktywnymi i prawidłowym oddziaływaniem psychoterapeutycznym i fizjoterapeutycznym.3)Fałszywa sygnalizacja o defekcie jest przyczyną błędnie przebiegającej kompensacji- z przypadkiem takim mamy do czynienia po amputacji gdzie występują bule fantomowe, błędnie przebiegająca kompensacja prowadzi z kolei do powstawania i utrwalenia się nieprawidłowych wzorców ruchowych, określanych, jako patologiczna motoryka. Substytucja taka może mieć miejsce w przypadku niewłaściwego usprawniania.4)kompensacja opiera się na wzmożeniu starej lub nowej aferentacji- chodzi o zwiększenie dopływu pobudzeń do analizatora kinestetycznego, jako że wytwarzanie zastępczych odruchów warunkowych dokonuje się na drodze trwałego pobudzenia sygnałami z obwodu. Wyzwolenie przez ustrój oczekiwanej reakcji zachodzącej pod wpływem stos. Różnych technik fizjoterapeutycznych nazywane jest aferentacją wsteczną, przy czym wsteczne jest tu przywrócenie reakcji ustroju na stosowane bodźce aferentne. Aferentacja zwrotna ma, zatem miejsce podczas formowania się ruchu dowolnego, a ujawnia się w toku rozwoju przywracania czynności. Wytworzenie się nowej reakcji ruchowej jest natomiast możliwie pod wpływem długotrwałego torowania bodźców wyzwolonych podczas usprawniania.5)wyniki kompensacji są nietrwałe- wymagają, więc one stałego podtrzymywania na drodze systematycznego treningu. W przebiegu kompensacji ustroju znajduje się bowiem w stanie równowagi chwiejnej, z której może go wytrącić niewielki czynnik psychologiczny.