67. Omów zasady i zastosowanie metody PNF
Główne zasady torowania (ułatwiania) w koncepcji PNF:
Kontakt manualny, cele:
stymulacja receptorów skóry, - torowanie kierunku ruchu,
możliwość pracy z oporem. - chwyt lumbrykalny (szczypcowy)
Kontakt werbalny, cele:
Uświadamianie choremu oczekiwanego ruchu
Stymulacja, uspokojenie i rozluźnienie pacjenta poprzez krótkie, wyraźne i spokojne komendy,
Kontakt wizualny (wzrokowy), cele:
Kontrola i korekcja ruchu pacjenta
Wzmocnienie napięcia mięśniowego przez kontrolę optyczną
Wzmocnienie mięśni tułowia przez ruchy głowy
Pacjent śledzi ruch ćwiczącej części ciała
Terapeuta obserwuje mimikę pacjenta w celu oceny ewentualnego bólu
Terapeuta obserwuje ciało pacjenta w oczekiwaniu pożądanej irradiacji
Opór manualny, cele
Torowanie napięcia i skurczu mięśni
Poprawa kontroli motorycznej i stabilnej
Poprawa czucia ruchu
Wzmocnienie mm. agonistycznych
Rozluźnienie mm. antagonistycznych
Poprawa koordynacji inter i intra mięśniowej
Osiągnięcie optymalnej irradiacji
Opór dopasowany do możliwości pacjenta
Dawkowanie przeciwko wszystkim komponentom ruchu
Poprzedzony optymalnym rozciągnięciem mięśnia
Dozowany intensywnej w części proksymalnej
Utrzymany do końca ruchu
Trakcje (oddalenie) i kompresje (zbliżenie) stymulacja priopriocepterów, cele:
Rozciągniecie mięśnia celem przygotowania go do skurczu
Torowanie wykonania ruchu przeciwko sile ciężkości
Zmniejszenie czucia bólu stawowego
Oporowanie
Wzorce ruchowe, ruch w płaszczyźnie skośnej, diagonalnej
Wzorce: Tułowia sterowanego górą i dołem
Głowy i szyi,
Łopatki i miednicy oraz ich kombinacje,
KKG i KKD
Strech - bierne rozciągnięcie mięśnia, pobudzające mięsień do skurczu lub stymulujący napięty mięsień do silniejszego skurczu
Mechanika ciała terapeuty (ergonomia pracy, terapeuta zawsze w płaszczyźnie ruchu)
Promieniowanie pobudzenia (irradiacja) i wzmocnienia
Timing – normalna kolejność ruchu, najpierw aktywność mięśni obwodowych z zaakcentowaniem
w stawie bliższym ruchu w pł. poprzecznej
Timing for emphasis – zmiany normalnej kolejności ruchu
Sumowanie bodźców – czasowe i przestrzenne
Zastosowanie
zaburzenia funkcji mięśni w postaci niedoboru masy oraz siły mięśniowej (w przypadki Pacjentów pooperacyjnych),
choroby mięśni szkieletowych (m.in. dystrofie, zaburzenia metaboliczne, zmiany zapalne),
złamania i zwichnięcia,
uszkodzenia tkanek miękkich aparatu ruchu (mięśni, ścięgien, więzadeł, torebek stawowych),
zaburzenia tzw. propriocepcji (tzn. następstwa doznanego urazu tkanek miękkich),
zaburzenia prawidłowej postawy – reedukacja posturalna,
bóle kręgosłupa segmentu szyjnego, piersiowego oraz lędźwiowo-krzyżowego,
neuralgie nerwu trójdzielnego oraz twarzowego
zaburzenia funkcji wegetatywnych (oddychanie, połykanie, artykulacja),
leczenie stawów hypermobilnych – stabilizacje stawów kręgosłupa oraz kończyn.