AD. 36
Wielka Emigracja po powstaniu Listopadowym.
W momencie upadku powstania granice państwa sąsiednich przekroczyło 50 tyś. powstańców. Większa ich część została zmuszona do powrotu, wskutek szykan władz Prus i Austrii oraz z powodu trudnych warunków bytowych. W rezultacie czego w państwach zachodnich znalazło się ok. 11 tyś. Polaków, głównie pochodzenia szlacheckiego. Tak duży odpływ inteligencji i elity z kraju nazwano Wielką Emigracją. Najwięcej Polaków znalazło się we Francji ( 5700 ), ludzie umieszczani byli w prowincjonalnych obozach pod nadzorem policji. Emigranci nie mogli opuszczać tych obozów i właściwie w nich wegetowali - dopiero w latach późniejszych pod naciskiem opinii publicznej rząd francuski zaczął wypłacać Polakom skromne zasiłki. Poglądy emigrantów były reprezentowane przez obozy polityczne takie jak:
Komitet Narodowy Polski - powstał 5 grudnia 1831 roku. Przywódca to Joachim Lelewel często więc nazywany komitetem Lelewelowskim. Główne cele to: czuwanie nad interesami narodu i nad losem wypartych z ojczyzny Polaków. Pogląd komitetu był głównie republikański. Data końcowa to 1832 rok, grudzień.
Komitet Emigracji Polskiej - powstał w październiku 1832 roku. Przywódca to Józef Dwernicki. Główne cele komitetu to: zjednoczenie emigracji, pozyskanie rządu francuskiego. Datą kończącą działalność jest 1834 rok.
Główni przedstawiciele nauki i kultury na emigracji to:
Adam Mickiewicz - pisarz, romantyk
Juliusz Słowacki - pisarz, romantyk
Fryderyk Chopin - muzyk
Joachim Lelewel - naukowiec i historyk
Ignacy Domeyko - inżynier