Nazwij zdania i przedstaw je graficznie.
Pan Wojski z Tadeuszem idą pod las drogą i jeszcze się do woli nagadać nie mogą. ………………………………………………………………………………………
Krótkie były Sędziego z synowcem witania, dał mu poważnie rękę do pocałowania. …………………………………………………………………………………………
Krzyczano na modnisiów, a brano z nich wzory. ………………………………………………………………………………………
Wojski stary do izby przechodził, po obu stronach oczy roztargnione wodził. ……………………………………………………………………………………
Śnieg padał cały tydzień, toteż drogi były nieprzejezdne. ……………………………………………………………………………………
Nie miał siły wołać, przeto machnął zmarzniętymi rękami. ……………………………………………………………………………………
Wezwiemy lekarza albo pojedziemy do szpitala. ……………………………………………………………………………………
Tadeusz jedną ręką pokazał im chmurę, a drugą ścisnął z lekka rączkę Telimeny. ……………………………………………………………………………………….
Nie giną nigdy bronią sieczną ani palną, lecz starzy umierają śmiercią naturalną. ………………………………………………………………………………………
Przyjadę do ciebie lub chociaż zatelefonuję. …………………………………………
Przyznał się do winy, zatem poniesie mniejszą karę. …………………………………………………………………………………
Myśliwi z tych mów wiele mogliby skorzystać, lecz nie posłuchali pilnie. …………………………………………………………………………………
Nie zrobił zakupów ani nie wyszedł z psem. …………………………………………
Zdecydujemy się na współpracę z waszą klasą bądź zwrócimy się do innych uczniów. ………………………………………………………………………………………
2..Dokończ podane zdania tak, aby powstały różne typy zdań złożonych współrzędnie.
Jagna kochała Zbyszka, ale……………………………………………………………
Maciek był bardzo chory, toteż………………………………………………………
Danusia umiała grać na lutni oraz……………………………………………………
Jurand mogł walczyć z Krzyżakami albo …………………………………………
3..Z par zdań pojedynczych utwórz zdania złożone współrzędnie.
przeciwstawne: Zmarzłem. Nie zachorowałem. ………………………………………
wynikowe: Wieje wiatr. Liście spadają z drzew. ………………………………………
rozłączne: Przyjdę do ciebie. Zatelefonuję. ……………………………………………
łączne: Szedł. Śpiewał. ………………………………………………………………
1.. Przekształć pary zdań pojedynczych w zdania złożone podrzędnie.
a) Metallica a 1999 r. zrobiła swoim fanom dużą niespodziankę. Nagrała wtedy płytę wspólnie z orkiestrą symfoniczną.
b) Towarzystwo National Geographic zorganizowało w naszym kraju wystawę fotograficzną. Wystawę obejrzało 300 tysięcy osób.
c) Andrzej Wajda został nagrodzony Oscarem za całokształt twórczości. Jego filmy od 50 lat cieszą się uznaniem widzów i krytyków na całym świecie.
2.. Zapisz pytania o zdania podrzędne. Zaznacz zdania złożone z podrzędnym przydawkowym.
a) Zapytałem, która jest godzina. …………………………
b) Przeczytaj pismo, które dostałem. ………………………
c) Nie wiedzieli, że to będzie takie trudne. ………………………
d) Zrobiła taką minę, że o nic już nie pytałem. …………………………
e) W momencie, gdy wychodziłem, zadzwonił telefon. ………………………
f) Porozmawiamy o tym, gdy będę miał trochę czasu. ………………………
g) Zastanawiam się, kto mógł przysłać ten anonim. ………………………
h) Ustalenie, kto napisał, nie było trudne. ………………………
3.. Przekształć zdania pojedyncze w zdania złożone z podrzędnym przydawkowym.
a) Skonstruowałem mały model samolotu napędzany silnikiem spalinowym.
b) Byliśmy na spotkaniu autorskim ze znanym powieściopisarzem.
c) Zatrzymaliśmy się w hotelu wyposażonym w basen i saunę.
d) Gdzie kupiłaś tę poszukiwaną przez wszystkich książkę?
e) Dlaczego kupiłeś aż tak stary samochód?
4.. Przekształć podane zdania pojedyncze w zdania złożone, zastępując dopełnienia wraz z określeniami zdaniami podrzędnymi.
a) Znajomi zapraszali nas do odwiedzin.
Znajomi zapraszali nas, żebyśmy ……………………………………………………………
b) Przypomnij wydarzenia z poprzedniego dnia.
Przypomnij, co ………………………………………………………………………………
c) Podziel się swoimi przeżyciami.
Podziel się tym, co ……………………………………………………………………………
5. W podanych przysłowiach podkreśl zdania podrzędne.
a) Nie upieraj się przy tym, czemu nie sprostasz.
b) Wie każdy najlepiej, gdzie go ból ciśnie.
c) Nie znają tego próżniacy, jak słodko jest odpocząć po pracy.
d) Kto nie był ani razu człowiekiem, temu człowiek nic nie pomoże.
6. Zaznacz zdania złożone z podrzędnym dopełnieniowym.
a) Sądzę, że nie umiem napisać dobrego wiersza.
b) Mam wrażenie, że gdzieś już słyszałem tę piosenkę.
c) Jeszcze go nie zapytałem, skąd o tym wszystkim wie.
d) Natychmiast odnieście tę mapę tam, skąd ją przyniosłyście.
e) Nie lubię, kiedy dzwonisz do mnie tak późno wieczorem.
f)Celina często mi o tym przypomina, kiedy jest w złym humorze.
7. Postaw przecinki. Podkreśl zdania podrzędne dopełnieniowe.
Każdemu kto choć raz wkręcał korki znane jest nazwisko słynnego francuskiego fizyka Ampere'a. Potomni nazwali jego imieniem jednostkę natężenia prądu. O tym że Ampere był człowiekiem bardzo roztargnionym wiedzieli wszyscy mu współcześni. Często nie zwracał uwagi na to co się wokół niego działo. Kiedyś przyszedł do Instytutu Francuskiego na odczyt. Od razu zauważył że ktoś zajął jego stałe miejsce. Niezbyt uprzejmie poprosił nieznajomego aby się przesiadł. Intruz bardzo się zdziwił jednak spełnił jego prośbę. Człowiekiem który został tak bezceremonialnie potraktowany przez Ampere'a był sam Napoleon.
1..Z par zdań pojedynczych utwórz zdania złożone współrzędnie.
Zmarzłem. Nie zachorowałem. ………………………………………
Wieje wiatr. Liście spadają z drzew. ………………………………………
Przyjdę do ciebie. Zatelefonuję. ……………………………………………
Szedł. Śpiewał. ………………………………………………………………
2.. Zapisz pytania o zdania podrzędne. Podkreśl zdania nadrzędne.
a) Zapytałem, która jest godzina. …………………………
b) Przeczytaj pismo, które dostałem. ………………………
c) Nie wiedzieli, że to będzie takie trudne. ………………………
d) Zrobiła taką minę, że o nic już nie pytałem. …………………………
e) W momencie, gdy wychodziłem, zadzwonił telefon. ………………………
f) Porozmawiamy o tym, gdy będę miał trochę czasu. ………………………
g) Zastanawiam się, kto mógł przysłać ten anonim. ………………………
3. Przekształć zdania pojedyncze w zdania złożone.
a) Skonstruowałem mały model samolotu napędzany silnikiem spalinowym.
…………………………………………………………………………………………………
b) Byliśmy na spotkaniu autorskim ze znanym powieściopisarzem.
…………………………………………………………………………………………………
c) Zatrzymaliśmy się w hotelu wyposażonym w basen i saunę.
…………………………………………………………………………………………………
d) Gdzie kupiłaś tę poszukiwaną przez wszystkich książkę?
…………………………………………………………………………………………………
Dlaczego kupiłeś aż tak stary samochód?
……………………………………………………………………………………
4.. Przekształć podane zdania pojedyncze w zdania złożone. Pamiętaj o przecinkach.
a) Znajomi zapraszali nas do odwiedzin.
Znajomi zapraszali nas żebyśmy ……………………………………………………………
b) Przypomnij wydarzenia z poprzedniego dnia.
Przypomnij co ………………………………………………………………………………
c) Podziel się swoimi przeżyciami.
Podziel się tym co ……………………………………………………………………………
5. Uzupełnij tekst odpowiednimi spójnikami i wstaw brakujące przecinki.
Na geografii dowiedziałam się że stolicą Portugalii jest Lizbona
Zobaczymy czy wygra dzisiaj Adam Małysz
Muszę pójść na basen bo już rok nie pływałam
Kto pierwszy znajdzie mój szalik dostanie nagrodę
Jak Kuba Bogu tak Bóg Kubie
Gdzie dwóch się bije tam trzeci korzysta
Żeby kózka nie skakała toby nóżki nie złamała
W domu były trzy pokoje kuchnia jadalnia dwie łazienki garderoba
Szybowiec ruszył nabrał pędu gładko oddzielił się od ziemi stromo wspiął się wzwyż