Wykład 12.10.08r.

Temat: Kompetencja językowa, a kompetencja komunikacyjna.

MODEL PROCESU KOMUNIAKCJI:

Nadawanie Odbiór

Sprzężenie zwrotne

Odbiór Nadawanie

Szumy mogą być osadzone wprost u nadawcy lub odbiorcy.

FILTR PERCEPCJI

Realna

• NORMY I WARTOŚCI PRZYJĘTE W PROCESIE WYCHOWANIA

• WYOBRAŻENIA I WARTOŚCI KULTUROWE

• WŁASNE DOŚWIADCZENIA

Filtry narzucone są na komunikaty, czasem mogą pomóc, ale najczęściej przeszkadzają w relacji z inna osobą.

KOMPETENCJE:

• językowa- zdolność dorosłego użytkownika języka do produkowania i rozumienia wypowiedzi w danym języku czyli tworzenia i rozumienia nieskończonej liczy poprawnych gramatycznie zdań języka, który dana osoba opanowała (N. Chomsky, 1965r.) (jednostką jest zdanie).

SCHEMAT KOMPETENCJI JĘZYKOWEJ

Semantyczna

interpretacja

Struktura głęboka zdania

Fonologiczna

interpretacja

Struktura powierzchowna zdania

• komunikacyjna- jest to świadoma lub nieświadoma wiedza o systemie aktów mowy obowiązującym w danej wspólnocie językowej, tj. o regułach używania języka w różnych sytuacjach stwarzanych przez tę wspólnotę.

(D. Hymes, 1980r.) (jednostką jest zdanie + intencja).

SCHEMAT POZIOMÓW REGULACJI

i

1. DYSKURS- użycie języka w określonej sytuacji w formie monologu lub dialogu.

2. POZIOM KODU JĘZYKOWEGO-

3. STYL OSOBISTY JEDNOSTKI- cały zespół środków językowych, który świadomie lub mniej świadomie stosuje autor wypowiedzi, konstruując komunikat.

CELE EDUKACJI JĘZYKOWEJ:

- kompetencja gramatyczna- sfera poprawnego budowania zdań zgodna z regułami i

zasadami naszego języka.

• kompetencja społeczno- lingwistyczna- formułowanie przekazu, który będzie dostosowany do odbioru.

• kompetencja dyskursu- związana z umiejętnością płynnej, zrozumiałej dla wszystkich wypowiedzi.

• kompetencja strategiczna- umiejętność wywołania określonych zachowań u odbiorcy poprzez użycie odpowiednich zwrotów itp.

• kompetencja analityczna- odnosi się do sfery mowy wewnętrznej (mówimy do siebie).

3 PODSTAWOWE RODZAJE AKTYWNOŚCI:

• tworzenie języka;

• poznawanie języka;

• używanie języka.

ZASADY EDUKACJI JĘZYKOWEJ:

1. Poznanie poziomu doświadczeń językowych dziecka i uwzględnianie ich w procesie edukacyjnym.

2. Respektowanie społecznej natury i społecznego kontekstu rozwoju języka.

3. Poznanie i rozumienie funkcji języka, rozbudzenie świadomości metajęzykowej.

4. Uwzględnianie stadiów rozwoju umysłowego dziecka.

5. Uznanie swobodnej ekspresji i aktywności własnej dziecka za podstawę organizacji działań edukacyjnych.

6. Podejmowanie przez nauczyciela działań nastawionych na ciągłe restrukturyzowanie systemu językowego dziecka.

7. Kształtowanie języka jako specyficzna oferta edukacyjna.

8. Odkrywanie i rozumienie funkcji języka poprzez interakcje językowe.

9. Aktywne uczestnictwo dziecka i nauczyciela w procesie edukacji językowej.

10. Uznanie autoregulacji w procesie uczenia się języka.

11. Podtrzymanie wrodzonej umiejętności dziecka do tworzenia języka.

12. Uczenie się i rozwiązywanie problemów językowych we współpracy z rówieśnikiem o większych umiejętnościach oraz przy pomocy dorosłego.

(Filipiak E. „Konteksty rozwoju aktywności

językowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym”)

Nadawca

(źródło)

Komunikat

Kanał

Komunikat

Odbiorca

Realna i obiektywna rzeczywistość jest „filtrowana” przez:

I kształtuje wewnętrzną mapę rzeczywistości „nasz wewnętrzny model”

Podstawa:

Reguły frazowe i leksykon

Składnik semantyczny

Reguły transformacyjne

Składnik fonologiczny

3 poziomy regulacji

I Dyskurs

II Poziom kodu językowego

III Styl osobisty jednostki

Dekodowanie