Aktywność ruchowo-adaptacyjna
Temat zajęć: Ćwiczenia ogólno kondycyjne w grupie średnio zaawansowanej dla osób po urazie rdzenia kręgowego (paraplegia) poruszających się na wózkach inwalidzkich.
Prowadzący: Monika Ślęzak Fizjoterapia 2 rok studia stacjonarne magisterskie. Uniwersytet Medyczny w Lublinie
Miejsce zajęć: Sala gimnastyczna
Czas: 30 min.
Liczba i wiek ćwiczących: 10 osób, 20-25 lat
Przybory: laski gimnastyczne, taśmy tera band.
Pod pojęciem “urazy rdzenia kręgowego” kryje się każde uszkodzenie ciągłości nerwów rdzenia. Przyczyną takiego uszkodzenia może być uraz lub inne czynniki związane ze schorzeniami. Uszkodzenia urazowe są najczęściej następstwem wypadków komunikacyjnych, wypadków w pracy lub w domu a także w trakcie uprawiania sportu (np. skok do wody, jazda konna, gimnastyka, motocross, jazda na nartach, upadek z wysokości i inne). Uszkodzenie powstać może także w wyniku niezamierzonego przerwania ciągłości rdzenia kręgowego w trakcie operacji chirurgicznej lub następstwa choroby (np. guzów tej okolicy).
Im wyższy jest poziom uszkodzenia rdzenia kręgowego (tj. im bliżej mózgu), tym większy jest wpływ tego uszkodzenia na sprawność ruchową i czuciową, a nie rzadko psychiczną. Osoby z uszkodzeniem rdzenia można zaklasyfikować do dwóch głównych grup czynnościowych, tj. paraplegii (porażenia poprzecznego) i tetraplegii (porażenia czterokończynowego, określanego również mianem kwadryplegii).
U osób z paraplegią dochodzi do utraty zdolności do wykonywania ruchów i zaniku czucia w dolnej części ciała (od pasa w dół), podczas gdy u chorych z tetraplegią analogiczne nieprawidłowości dotyczą zarówno rąk, jak i nóg (oraz pozostałych części ciała zlokalizowanych poniżej szyi). Istnieją znaczne różnice pomiędzy chorymi pod względem stopnia upośledzenia sprawności ruchowej i czuciowej, zależne od ciężkości uszkodzenia rdzenia kręgowego (częściowego lub całkowitego przerwania ciągłości szlaków nerwowych).
Przy uszkodzeniu odcinka piersiowego występuje pełne działanie rąk i palców. Na poziomie Th1, tzw. wysokiej paraplegii, słaba jest jednak równowaga w pozycji siedzącej, a i niekiedy - raczej rzadko - występują zaburzenia oddechowe. Zdecydowanie lepsza stabilizacja, ze względu na większą ruchomość górnej części tułowia, jest przy uszkodzeniu Th2-Th5. Czucie zachowane jest od poziomu przepony. Osoby z uszkodzeniem Th6-Th12 mogą oddychać mięśniami klatki piersiowej, w związku z czym są zdolne do dużego wysiłku fizycznego.
Wykazują możliwości stania w aparatach szynowo-opaskowych. Uszkodzenie na poziomie pierwszego i drugiego segmentu lędźwiowego (L1-L2) umożliwia chodzenie za pomocą aparatów szynowo-opaskowych i kul.
Osoby z uszkodzeniem L3-L4 mają zachowane czucie mięśni bioder i kolan. Natomiast uszkodzenie L5-S1 pozwala na działanie niektórych mięśni bioder, kolan, stawów skokowych i stóp. Osoby z uszkodzeniem końcowej części rdzenia S2-S4 posiadają niezależność samoobsługową i lokomocyjną.
Wpływ ćwiczeń na organizm:
- poprawa ogólnej wydolności organizmu
-zwiększenie siły mięśniowej; mięśni tułowia, obręczy barkowej, kończyn górnych
-uzyskanie prawidłowej i stabilnej postawy
-zwiększenie wydolności krążeniowo-oddechowej
-zmniejszenie ilości zbędnej tkanki tłuszczowej
-zwiększenie sprawności fizycznej niezbędnej w poruszaniu się na wózku inwalidzkim
-wyeliminowanie ryzyka wystąpienia powikłań związanych z poruszaniem się na wózku
-lepsze samopoczucie
-wzrost pewności siebie i samodzielności w życiu codziennym
Zalecenia podczas prowadzenia ćwiczeń:
-po zakończeniu ćwiczeń należy uzupełnić płyny, każdy z ćwiczących pije kubek wody mineralnej
-prawidłowe oddychanie podczas ćwiczeń wdech powietrza nosem wydech ustami
-kontrolowanie samopoczucia osób ćwiczących
-ćwiczenia
Przeciwwskazania:
-odleżyny
-gorączka
-infekcje, przeziębienia, choroby zakaźne
-skostnienia
-ogólne osłabienie organizmu, złe samopoczucie
Część |
Tok |
Cele |
Przebieg zajęć |
Uwagi |
1.
2.
3.
|
Zbiórka oraz przygotowanie grupy do zajęć
Rozgrzewka
Ćwiczenia ogólno kondycyjne z laskami i taśmą tera band.
Ćwiczenia rozciągające |
Objaśnienie celu zajęć oraz procedur, których należy przestrzegać podczas zajęć
Przygotowanie organizmu oraz poszczególnych grup mięśniowych wysiłku fizycznego.
Wzmocnienie mięśni kończyn górnych, obręczy barkowej oraz mięśni grzbietu
Rozciągnięcie mięśni, zapobieganie zakwasom dotlenienie organizmu po ćwiczeniach |
Zbiórka, Grupa ustawia się na obwodzie koła
1.P.W. RR wzdłuż tułowia R: Krążenie nadgarstków do wewnątrz i na zewnątrz 2. P.W. j.w. R: Krążenie przedramion do wewnątrz i na zewnątrz 3.P.W. dłonie spoczywają na ramionach R:Krążenie ramion w przód i w tył 4. P.W.RR wzdłuż tułowia R:Krążenia RR w przód i w tył 5. P.W. j.w. głowa w pozycji pośredniej R1: Przyciąganie głowy do mostka R2: Powrót do P.W. R3: Odchylenie głowy w tył R4:Powrót do P.W. 6. P.W. j.w. R1: Pochylenie głowy po barku prawego R2: powrót do P.W. R3: Pochylenie głowy do barku lewego R4: Powrót do P.W. 7.P.W. j.w. R1: Skon tułowia w prawą stronę R2: Powrót do P.W. R3: Skłon tułowia w lewą stronę R4: Powrót do P.W. 8. P.W. ręce swobodnie lekko ugięte w łokciach R: Skręty tułowia w prawo i w lewo. 1.P.W. RR proste w stawach łokciowych oparte na kolanach laskę trzymamy w dłoniach na szerokości barków R:Unoszenie laski na wysokość ramion i powrót. 2.P.W. j.w. RR na wysokości barków R: Unoszenie laski nad głowę i powrót 3.P.W. RR wyprostowane nad głową R: Zakładanie laski za głowę z jednoczesnym ugięciem łokci 4.P.W.RR spoczywają na kolanach R1:Wznos laski nad głowę R2:Przełozenie laski za głowę R3: Wznos nad głowę R4: Powrót do P.W. 5. P.W. Laskę trzymamy pionowo przed sobą RR wyprostowane w łokciach R: Wykonujemy obrót laski o 180st. 6.P.W.Trzymamy laskę na głową RR wyprostowane w łokciach R1:Przenos laski w prawą stronę zgięcie prawego łokcia R2: Powrót do P.W. R3:Przenos laski w lewą stronę ugięcie lewego łokcia R4: Powrót do P.W. 7.P.W. W obu dłoniach trzymamy taśmę RR wyprostowane nad głową R: Rozciąganie taśmy 8. P.W. j.w. RR na wysokości barków R1: Odwiedzenie prawej ręki w bok R2: Powrót do P.W. R3: Odwiedzenie lewej ręki w bok R4: Powrót do P.W. 9. P.W. Zaczepiamy taśmę o podnóżek wózka, trzymamy taśmę podchwytem RR na kolanach R1: Zginanie RP w łokciu R2: Zginanie RL w łokciu 10.P.W.j.w. R1: Wyciąganie RP nad głowę z jednoczesnym wyprostowaniem łokcia R2: J.w. RL 11. P.W. Zaczepiamy taśmę za ciąg i chwyt R zgiętej w łokciu po tej samej stronie. R1: Prostowanie R na skos R2: To samo druga ręka 12. P.W. Zaczepiamy taśmę o tylną ramę R zgięta w łokciu trzyma taśmę dłoń na wysokości barku R1: Wyprost RP w przód R2: Wyprost RL w przód 1. P.W. Ramię wyprostowane oparte ta kolanie, druga ręka trzyma za dłoń R: Zgięcie grzbietowe najpierw prawego potem lewego nadgarstka 2. P.W.j.w. R: Zgięcie grzbietowe najpierw prawego potem lewego nadgarstka 3. P.W. R założona za głowę dotyka przeciwnej łopatki druga ręka trzyma za łokieć R: Ręka lewa ciągnie za prawy łokieć potem na odwrót 4. P.W. RP odwiedziona w bok głowa skręcona w lewo R: Odwiedzenie ręki w tył z maksymalnym skrętem głowy potem zmiana. 5. P.W.RR wzdłuż tułowia R1: Wznos ramion bokiem w górę - wdech R2: Opust-wydech
|
10x
10x 10x
10x 10x
10x
10x
10x
2x (8)
2x(8) 2x(8)
2x(8)
2x(8)
2x(8)
2x(8) 2x(8)
2x(8)
2x(8)
2x(8)
2x(8)
15s. każda ręka
15s. każda ręka
15s. każda ręka
15 s . każda ręka
10x |