Zarządzanie strategiczne z dnia 16.03.2008
Literatura;
1.Strategor „Zarządzanie firmy”
2.K.Obłój „Strategia zakresu zarządzania”
3.M.Porter „Strategia konkurencji”
4.G.Gierszewska, M. Romanowska „Analiza strategiczna przedsiębiorstw”
5.J.Rokita „Zarządzanie strategiczne”
6.A.Stabryła „UE Kraków
7.R.Krupski AE Wrocław pozycje akademickie
Militarny rodowód strategii - strategia;
pojecie przyjęte ze sztuki wojennej (teorii wojennej)
oznacza sztukę prowadzenia wojny, umiejętność kierowania i wygrywania wielkich kompanii
etymologicznie „strategos” grupa dowodząca armią
pojawiło się w IV w p.n.e. niektóre źródła podają nawet VI w p.n.e. w piśmiennictwie w XVIII w a na gruncie ekonomii w latach 50 XX w.
Sytuacja przedsiębiorstwa w warunkach coraz bardziej zmiennego otoczenia, była czynnikiem znawczym w ekonomii. W połowie XX w uznano, że są podobieństwa miedzy armią, a przedsiębiorstwem;
korzystają z zasobów
określone struktury organizacyjne
prowadzenie walki, wojna- konkurencja
określone działania zaplanowane, zharmonizowane
działania ofensywne i defensywne
Na gruncie ekonomii pozycja strategii nie jest rozumiana tak samo, cztery powody technik różnych strategii;
Czas ich tworzenia, definicje strategii powstawały w różnych okresach czasu
Była ona definiowana w różnych okolicznościach
Powstał i powstaje sporo wyrażeń, które wyrażają pojęcie strategii; cele strategii, planowanie strategii i do każdych z tych wyrażeń pojęcie strategii wyraża cos innego
Pojecie to jest stosowane np.; w socjologii, w socjologii - w tych naukach pojecie to co innego oznacza niż w przypadku przedsiębiorstw
Definicja strategii - K. Clausevitz - jest to szereg działań prowadzących do spełnienia planu wojennego, zawierających projekty poszczególnych kompanii, a w ich ramach poszczególnych bitew
Definicja strategii w sensie ekonomicznym;
1.F.Aquilar - traktuje strategie jako zintegrowany i harmonijny wzorzec celów posiadający fundamentalne znaczenie dla długookresowej egzystencji przedsiębiorstwa. Strategia określa zasadniczą wizje przedsiębiorstwa cele i obszary obecnej oraz przyszłej działalności oraz oczekiwana pozycję w tych obszarach.
2. I.H.Ansoff - traktuje on strategię funkcjonalnie jako ukierunkowanie procesu wzrostu i zmian przedsiębiorstwa. Obszar decyzji strategicznych koncentrują się na ustaleniu pozycji przedsiębiorstwa w stosunku do otoczenia. Pozycja ta wzrasta z określonymi zasobami tworzy tzw. pozycje strategiczną przedsiębiorstwa
3. R.Anthony - według którego strategia jest procesem decydowania o celach organizacji, zmianach tych celów oraz w polityce wpływającej na pozyskiwanie, użycie i podział zasobów.
4.B.Bircher - identyfikuje strategię jako długofalową kombinację środków, która określa sposoby osiągania celów.
5.C.Hayden - strategia jest zbiorem założeń dotyczących celów, rodzajów działalności które przedsiębiorstwo zamierza prowadzić, sposobów kreowania nowych rodzajów działalności oraz sposobu zarządzania tymi działalnościami.
6.H.Mintzberg - definicja „5P”
plan - oznacza świadome działania
pattern - wzór model - oznacza działanie sformalizowane, ukształtowane
ploy - sterowanie - oznacza działanie nakierowane na realizacje celów
position - pozycja - oznacza poszukiwanie poszukiwanie korzystnej pozycji w przedsiębiorstwa w otoczeniu tak aby trwale sprostać konkurencji.
perspective - wymiar czasu - podejmowanie działań w drugiej perspektywie czasu
Strategia w czterech ujęciach;
ujecie rzeczowe
czynnościowe, funkcjonalne
atrybutowe
rezultatowe
Ujecie rzeczowe - strategia jest określonym stanem rzeczy, pewnym wzorcem do którego należy zmierzać, wzorzec ten zawiera etyczne działania przedsiębiorstwa oraz sposoby osiągania zamierzonych celów
Ujęcie czynnościowe - strategia jako logiczny ciąg czynności(proces)realizowanych wg. sekwencji cele -środki-sposoby działania. Jest to stale odbywający się proces przygotowania i prowadzenia działań zmierzających do realizacji pożądanego celu z uwzględnieniem istniejących warunków, określonego miejsca i czasu.
Ujęcie atrybutowe - strategia jest opisem cech zamierzonych przekształceń strukturalnych i ilościowych i ze względu na to podejście wyróżnia się (strategie ofensywne, defensywne, rozwoju, przetrwania)
Ujęcie rezultatowe - strategia przejawia się w traktowaniu jej jako instrumentu w procesie zarządzania organizacją gospodarczą.
Główne atrybuty strategii;
Cele - jednostki gospodarcze
Plan - plan postępowania
Otoczenie - związek strategii z otoczeniem, dotyczy nie tylko zasobów i procesów ale przede wszystkim relacji przedsiębiorstwa z otoczeniem
Problem czasu - działania, które maja na celu wprowadzenie szybkie produktu, rząd technologii, uprzedzenie działań konkurencji
Problem zmiany - strategia jest związana z łagodzeniem napięć, konfliktów które powstały przy wprowadzaniu zmian
Koncentracja zasobów i energii -
Problem naczelnego kierownictwa -
Dwa nurty w podejściu dla strategii;
Koncepcja strategii racjonalistycznej - w ramach tej koncepcji przedsiębiorstwo przedstawione jest w płaszczyźnie czysto ekonomicznej z uwzględnieniem działania konkurencji. To podejście daje menadżerom konkretne wskazówki jak maja postępować aby osiągnąć zamierzone cele. Bazuje się w tym podejściu na „twardych” elementach zarządzania np.; zasoby, struktury, metody i techniki zarządzania. Pomija się w tej metodzie czynnik ludzki, ten musi uzupełniać się o takie kwestie;
zarządzanie wartościami
zarządzanie zmianą
pojęcie kultury organizacji
Przedstawiciele strategii racjonalistycznej;
szkoła harwardzka (Chandler, Porter) - dostosowanie się struktur organizacyjnych do badanej strategii
szkoła planowania strategii (H.I.Ansoff, Hofer)
szkoła pozycjonowania macierzowego BCG(Boston Consulty Company)
szkoła ilościowa (Kinsey, A.D.Little ADL)
Koncepcja strategii opartych na badaniu zachowań - drugi nurt badania strategii;
walka o władzę, socjologia, psychologia, tworzenie grup nacisku, proces formułowania i podejmowania decyzji
Przedstawiciele tego nurtu;
szkoła behawioralna (H.A.Simon, H.Mintzberg)
szkoła systemowa ( M.Crozier)
szkoła inkrementalistów (T.J.Peters, P.H.Waterman)
Model budowania strategii;
Misja i Cel
Diagnoza,
Otoczenie analiza szans i zagrożeń Przedsiębiorstwo
oraz mocne i słabe strony
ew. korekta Formułowanie strategii
Przedsiębiorstw, SBJ, Funkcjonalnych
ew. korekta Implementacja strategii
Struktura, Kierownictwo, Potencjał
Kultura organizacyjna
ew. korekta Kontrola strategiczna
Wyniki działania
Etapy;
Formułowanie misji przedsiębiorstwa - Misja jest specyficznym celem organizacji, który syntetyzuje działalność przedsiębiorstwa. Dobrze sformułowana misja odpowiada na pytanie Po co przedsiębiorstwo funkcjionalne? Jaka rolę spełniać ma otoczenie. Misja jest tylko jedna dla danej organizacji i jest to cel trwały czyli taki który nie ulega zmianie.
Misji przedsiębiorstwa podlegają cele;
Główne cele dotyczą kierunku rozwoju przedsiębiorstwa, jest to wiązka celów strategicznych
Kolejnym etapem jest Diagnoza przeprowadzona w dwóch przedsiębiorstwach;
analiza i ocena przedsiębiorstwa, zarówno makro jak i mikro otoczenia, ta analiza powinna wskazać jakie szanse i zagrożenia tkwią w tych obszarach
wnętrze przedsiębiorstwa analiza jest przeprowadzona z punktu widzenia zasobów i funkcji jakie są realizowane w przedsiębiorstwie. Są to analizy czasochłonne i kosztochłonne
Analiza kluczowych czynników sukcesu KCS - analiza wnętrza przedsiębiorstwa ma określić jakie są słabe i mocne strony przedsiębiorstwa.
Ustalenie strategii - tworzy się na trzech poziomach;
Budowanie strategii na poziomie przedsiębiorstwa
Budowanie strategii na poziomie strategicznych jednostek biznesu SJB
Budowanie strategii funkcjonalnych B+R (budowa i rozwój) np.; strategia w zakresie zasobów ludzkich, technologii, zaopatrzenia, badania i rozwoju, inwestycyjna
Implementacja strategii (wdrażanie) - w ramach tych żądań zostaną przydzielone określone środki, dokonuje się dostosowania potencjału kadrowego do realizacji tych zadań, są przydzielone określone środki, dokonuje się dostosowania potencjału kadrowego do realizacji tych zadań, zestaw norm, wartości które funkcjonują wśród pracowników, budują zasady realizacji międzyludzkich w przedsiębiorstwie.
Kontrola strategii - jesteśmy w stanie ocenić, czy zostały osiągnięte cele założone, czy owe cele zostały zrealizowane przy pomocy środków, celów, procedur.
Linie boczne- oznaczają, że na tym poziomie może być dokonana pewna korekta.
Model budowania strategii - bardzo często nazywany jest procesem zarządzania strategicznego. Dynamika otoczenia oraz stopień zestrukturyzowania relacji przedsiębiorstwa z otoczenie.
W XIX w po rewolucji przemysłowej powstają przedsiębiorstwa. Tamto przedsiębiorstwo nie wygląda tak jak przedsiębiorstwa współczesne. Konkurencja jest bardzo niewielka, liczy się przedsiębiorstwo to co lepiej radzi sobie na rynku. Jest oparte na zarządzaniu i intuicji;
małe przedsiębiorstwa o działalności rodzinnej
są to przedsiębiorstwa regionalne i krajowe
państwo nie reguluje działalności przedsiębiorstwa
działalność przekazywana z pokolenia na pokolenie
W przeciągu XIX w zaczęło przybywać na rynku firm i produktów. Ta orientacja przypada na przełomie XIX i XX w i jest związana z zarządzaniem funkcjonalnym czyli następstwo wyodrębnienia funkcji. Przebywa przedsiębiorstw i przybywa prac, masowa produkcja, produkcja taśmowa, wydajność, obniżka kosztów czyli efekt ekonomiki skali.
Funkcje podmiotów gospodarczych;
zaopatrzenie, produkcyjna, zbytu, finansowa (rachunkowościowa), administracyjna (są realizowane funkcja zarządcze np.; rozkazodawstwo, kontynuacja, kontrola)
DYNAMIKI OTOCZENIA;
Otoczenie spokojne- zestrukturalizowane Otoczenie spokojne- przypadkowe
Orientacja produkcyjna Orientacja przedsiębiorcza
Zarządzanie funkcjonalne Zarządzanie przez doświadczenie i
intuicję kierowniczą
Duża autonomia przedsiębiorstwa Bardzo duża autonomia przedsiębiorstw
ograniczona przez konkurencję która uważa się za główny instrument
cenową postępu technicznego
Kierownik- specjalista Przedsiębiorca - właściciel
Lata 1880-1930 Lata 1820-1880
Otoczenie pszeszkadzająco - oddziałującę Otoczenie „Burzliwe Pole”
Orientacja rynkowa Orientacja globalna
Zarządzanie marketingowe Zarządzanie strategiczne
Malejąca autonomia przedsiębiorstw Ograniczona autonomia przedsiębiorstw
coraz silniej ograniczona przez różnicujące wyznaczona przez globalną
się rynki w kraju i na świecie konkurencję państwa i społeczeństwa
Kierownik generalista Superboss-generalista/specjalista
Lata 1930-1970 Lata 1970-......
WYSOKI NISKI
Pięć głównych procesów zarządzania;
1.Wzrastająca z roku na rok dynamika otoczenia
2. Proces upolitycznienia zarządzania tzn; regulacje prawne, wybór zmian np.; stopy procentowe, rola polityki pieniężnej
3.Zjawiska kryzysowe - nasilenie się tych zjawisk o charakterze gospodarczym i politycznym np.; konflikty zbrojne, kryzys ekonomiczny, słaby kurs dolara
4.Gwałtowny rozwój postępu naukowo- technicznego
5.Zaktywizowanie się społeczeństwa
2