Notatki z książek

1.A. Olubiński

Cele pracownika socjalnego:

Pierwszym zasadniczym celem jest wspomaganie osób i rodzin we wzmacnianiu lub odzyskiwaniu możliwie pełnych zdolności życiowych i uczestnictwa w życiu społecznym. Wiąże się to z czterema szczegółowymi celami:

a.cel ratowniczy: zapewnienie podstawowych warunków do życia

b.cel kompensacyjny: zaspokojenie indywidualnych potrzeb osobom, które nie są w stanie ich sobie zaspokoić

c.cel protekcyjny: minimalizowanie negatywnego wpływu czynników, których nie można usunąć lub zmienić

d.cel promocyjny: wspomaganie w rozwiązywaniu problemów,pokonywanie trudności w celu osiągania bardziej satysfakcjonującego poziomu i jakości życia

Drugi cel to wzmacnianie zdolności grup i społeczności lokalnych do samodzielnego rozwiązywania problemów

Trzeci cel to organizowanie różnych form pomocy i zarządzanie nimi

Czwarty cel kształtowanie polityki społecznej

Zadania pracownika socjalnego:

-analiza i ocena zjawiska

-udzielanie informacji, pomocy, wskazówek

-prowadzenie poradnictwa

-pobudzanie aktywności społecznej

-inicjowanie nowych form pomocy społecznej

-opracowywanie, wdrażanie i rozwiajnie programu społecznego

-analizowanie i interpretowanie potrzeb społecznych

Cechy pracy socjalnej:

1.Praca socjalna skupia się na całej osobie

2.Praca socjalna podkreśla znaczenie rodziny jako źródło powstawania problemów

3.-||- umiejętnie wykorzystuje zasoby do rozwiązywania problemów

4.-||- rozróżnia trzy metody rozwiązywania problemu: praca z przypadkiem, grupą i organizacją społeczności lokalnych

5.-||- umiejętne nawiązywanie kontaktu z klientem

6.-||- jako rola interakcji społecznych

7.-||- twierdzi,że problemy wynikają z ułomnie lub patologicznie funkcjąnujących instytucji

8.-||- poszukuje punktów silnych u klientów

9.-|- zwiększa podejście swoich działań, gdy działa zespołowo

Czynniki określające zawód pracownika socjalnego:

1.wiedza - proces dochodzenia do zdobywania wiedzy

2.umiejętności praktyczne - wzbogacanie umiejętności osobowościowych

3.wartości - dotyczące zawodu lub życia społecznego

4.etyczne standardy - funkcjonowanie i stosowanie pewnych standardów wartości

5.udział w badaniach - aktywności i poziom profesjonalizmu pracownika socjalnego

6.współtworzenie polityki społecznej - wcielanie i obserwacja rozwoju polityki społecznej

Umiejętności pracownika socjalnego:

a.metodyczne - porady, obserwacje, analizowanie

b.społeczne - komunikacja, aktywne słuchanie, współpraca

c.stosowania prawa - znajomość przepisów, ustaw

d.współpracy z instytucjami

e.menadżerskie - rozpoznawnia, przewidywanie potrzeb, roz.problemów

f.podejmowania trafnych i szybkich decyzji - w zakresie interwencji

g.wykorzystywania oraz stosowania teorii i wiedzy

K.S.Kitchener: zasady podejmowania decyzji:

1.Zasada autonomii - nie ulaganie naciskom innych

2.Zasada czynienia dobra - działania mają na celu dobro klientów

3.Zasada nieczynienia zła - powstrzymywanie od działań, które mają wyrządzić krzywdę

4.Zasada sprawiedliwości - optymalna i równa pomoc dla każdego

5.Zasada akceptacji - poszanowanie tożsamości i godności klienta

6.Zasada nie wydawania sądów - nie przypisywanie win

7.Zasada indywidualizacji - traktowanie każdego w szczególny sposób

8.Zasada zawierzania - nie ujawnianie tajemnic

9.Zasada samostanowienia - prawo do obranego stylu życia

10.Zasada wyrażania uczuć - tolerancja emocji klienta i kontrolowanie własnych

3 rodzaje wiedzy i teorii:

a.ogólna teoria człowieka - dojrzewanie, wzrost, rozwój, potrzeby

b.teoria operacyjno - techniczna - umiejętności rozwiązywania problemów

c.teoria profesjonalnej praktyki - zasady, reguły, postępowanie

H. Radlińska - Praca socjalna jest nauką praktyczną rozwijającą się na skrzyżowaniu nauk o człowieku, biologicznych i społecznych z etyką i kulturoznawstwem dzięki własnemu punktowi widzenia.

Zasady posługiwania się siłami w pracy socjalno - wychowawczej:

>uwzględnianie pedagogiczno - środowiskowych aspektów aktywizacji środowiska:

a.realizacja określonych celów i funkcji

b.diagnozowanie problemów społeczno - wychowawczych

c.interdyscyplinarna wiedza dotycząca anlizowania i interpretowania

d.jakościowe metody badań

>integralno - holistyczne oraz systemowe ujmowanie człowieka oraz jego roli

-dostrzeganie związków i zależności między człowiekiem

>odnoszenie sił do podmiotowo - kreatywnej funkcji człowieka w środowisku

-wiara w psychofizyczne i duchowe możliwości

>preferowanie poznawczej lub humanistycznej koncepcji człowieka oraz wpływ na przebieg zdarzeń

- możliwości oraz energia jaka tkwi w człowieku oraz jego dobre intencje i motywacja do działania

>wyeksponowanie pozytywistyczno - prakseologicznych zasad

-odnoszenie sił do konkretnych grup, instytucji oraz osób funkcjonujących w środowisku

J. Szczepkowski

I.K Berg o empowerment: rodzaj postawy oparty na humanistyznej wizji człowieka i szczegółowo opisuje funkcjonalne założenia wynikające z tej idei:

-klient jest osobą kompetentną w tym co jest dla niego dobre i jego rodziny

-klient posiada zdolności do rozwiązania swoich problemów

-najważniejsza jest współpraca klient a pracownik

-klient określa cele do osiągnięcia współpracy

-klient uczestniczy w decyzjach dotyczących rodziny i jego samego

Wg.Dubois i Miley:

-klient postrzegany jest i traktowany jako osoba kompetentna

-klient powinien postrzegać siebie jako podmioty sprawcze

-klient powinien uczestniczyć w procesie wzmacniania

-świadomość klienta jest ważnym czynnikiem zmian

Zadania Pracownika socjalnego:

1. Praca socjalna 8. inicjonowanie nowych form pomocy

2. analiza i ocena zjawiska 9. opracowywanie, wdrażanie planu

3. udzielanie informacji, wskazówek i pomocy

4. pomoc w uzyskiwaniu poradnictwa

5. udzielanie pomocy zgodnej z etyką

6. pobudzanie aktywności

7. współpraca z innymi placówkami

Trzy modele praktyki wg.C. Papell i B. Rothman:

a.model celów społecznych - uczenie odpowiedzialności i świadomości społecznej

b.model naprawczy - zwiększenie i optymalizacja przystosowania społecznego

c.model wzajemnościowy - wzajemna pomoc w grupach, proces opiera się na relacjach

Modele na poziomie społeczności wg. Rothmana:

>model rozwoju społeczności lokalnej - lokalne wspólnoty np.miast, wioski, dzielnice, osiedla. Odkrywanie nowych potencjałów, ich spożytkowanie, rozwój.

>model planowania społecznego - analiza doprowadza do rozważnej, zaplanowanej, kontrolowanej zmiany.

>model działania społecznego - akcja społeczna - działania mające na celu zjednoczenie grupy klientów i zachęcenie do podjęcia konkretnych działań.

Komplementowanie:

*komplementy bezpośrednie - są to takie wypowiedzi, które wprost oddają to,co pomagacz zauważył i postrzega jako formę zasobu klienta. Np. Przyszła Pani do mnie w poszukiwaniu pomocy, widzę że nie tylko Pani na tym zależy,ale także potrafi się Pani zmobilizować w tak trudnej sytuacji

*komplementy pośrednie - stosowane w formie pytań na które potencjalna odpowiedź zawiera coś dobrego na temat klienta i jego postępowania. Np.W jaki sposób zdołała Pani tego dokonać?

Etapy tworzenia kontekstu spotkania:

*zadbanie o warunki spotkania

*wzajemne przedstawienie się

*rozmowa poza problemem

*komplementowanie

Dobrze sformułowany cel powinien być:

>pozytywnie sformułowany - występowanie pożądanej zmiany

>motywujący klienta - ważny, istotny dla klienta

>realny i osiągalny dla klienta - wewnętrzne przekonanie,że cel jest realny i,że sam go osiagnie

>mały niż duży - wielki może być bardzo odległy nie tak jak mały

>konkretny - zdefiniowany w kategoriach behawioralnych, są łatwiejsze od pozostałych

---