Choroby wątroby
Przewlekłe zapalenie wątroby:
Przez PZW rozumie się stany, które mają związek z ostrym zapaleniem lub początkową martwicą komórek z następowym odczynem łącznotkankowym. Są to stany, których objawy kliniczne trwają dłużej niż 6 miesięcy.
Przyczyny:
Zakażenie wirusami hepatotropowymi (Typ: B, C)
Wrodzone choroby metaboliczne (choroba Wilsona, niedobór alfa-1-antytrypsyny)
uszkodzenie toksyczne (leki, alkohol)
autoimmunologiczne
Do przewlekłych następstw zakażenia HBV zalicza się:
nosicielstwo HBV
przewlekłe zapalenie wątroby
przewlekłe przetrwałe zapalenie wątroby
przewlekłe zrazikowe zapalenie wątroby
marskość wątroby
pierwotny rak wątroby
Około 30 - 50% dzieci z p.p.z.w, jak i p.a.z.w nie ma okresowo objawów.
U zdrowych nosicieli objawy nie występują. Najczęściej nosicielstwo stwierdza się w wieku przedszkolnym.
Objawy:
hepatomegalia - 70%
splenomegalia - 30%
rumień dłoniowy
jadłowstręt - 30%
nudności i wymioty
męczliwość
Wyniki laboratoryjne:
wzrost transaminaz
fosfataza alkaliczna (wzrost)
żelazo (wzrost)
blilirubina i lipoproteina X (wzrost)
obecność antygenu HBs lub p/anty HCV
Leczenie:
Oszczędzający tryb życia
prawdiłowe odżywianie
sterydoterapia + imuran (autoimmunologiczne zapalenie wątroby)
analogi nukleodytów blokujących wydłużanie nici DNA HBV (lamiwudyna, adefovir)
interferon (INF alfa) - klasyczny lub pegylowany
Marskość wątroby:
Jest to wywołany różnymi czynnikami postępujący proces bliznowacenia miąższu wątroby, prowadzący wraz z rozprzestrzeniającym się włóknieniem, postępującą martwicą komórek oraz równolegle toczącymi się procesami bezwładnej guzkowej regeneracji do zmiany struktury miąższu wątroby i przebudowy jej układu naczyniowego..
Epidemiologia:
Chorobowość wywołana marskością wątroby wynosi 200-300 / 100000.
Umieralność wynosi 2% rocznie.
Choroba rozwija się w każdym wieku, częściej u mężczyzn.
Podział marskości na podstawie wielkości guzków regeneracyjnych:
drobnoguzkowa (guzki do 3mm, wszystkie podobnej wielkości)
wielkoguzkowa (zróżnicowanej wielkości guzki od 3mm do kilku cm)
mieszana
Podział marskości wątroby:
marskośc żółciowa/ pierwotna i wtórna/ na skutek utrudnienia odpływu żółci/
marskość pomartwicza powstała na skutek procesów zapalnych lub działania hepatotoksycznych substancji.
marskość w przebiegu chorób metabolicznych (choroba Wilsona, tyrozynoza, niedobór alfa-1-antytrypsyny)
Objawy kliniczne:
zależą od czasu trwania choroby
ilości czynnego miąższu
zaburzeń krążenia wrotnego
stosowanego leczenia
u 30 - 40% przebiega bezobjawowo i jest wykrywana przypadkiem
Objawy podmiotowe:
osłabienie i łatwe męczenie
stany podgorączkowe
brak apetytu, wymioty
świąd skóry
zaburzenia miesiączkowania, niepłodność
krwawienia z dziąseł i nosa
bolesne kurcze mięśni
nadciśnienie wrotne
Blok wewnątrzwątrobowy - marskość
Blok przedwątrobowy - zakrzepica żyły wrotnej
Blok pozawątrobowy - zarostowe zapalenie osierdzia, zakrzepica żył wątrobowych
Objawy przedmiotowe:
wygląd kasztanowatego ludzika (szczupłe kończyny górne i dolne oraz powiększony obwód brzucha)
wodobrzusze
ginekomastia
hirsutyzm u kobiet
obrzęk ślinianek
powiększenie śledziony
Wątroba powiększona lub zmniejszona
żółtaczka
naczyniaki gwiaździste - pajączki
teleagiektazje
rumień dłoniowy
nadmierna pigmentacja skóry
Żółtaki
poszerzone żyły krążenia obocznego - głowa meduzy
Wyniki laboratoryjne:
wzrost poziomu transaminaz (ALT, AST, GGTP)
alkaloza i hipokaliemia przechodzące w kwasicę i hiperkaliemię
spadek osoczowych czynników krzepnięcia
hipoglikemia
hipoproteinemia
małopłytkowość
niedokrwistość
hipergammaglobulinemia
hipertriglicerydemia, hipercholesterolemia
hipokaliemia, hiponatremia
Leczenie:
wyrównanie zaburzeń wodno-elektrolitowych
ograniczenie podaży płynów
leki moczopędne
glikokortykosteroidy i imuran (autoimmunologiczne)
operacyjne (w nadciśnieniu wrotnym) połączenie żyły krezkowej z żyłą główną dolną lub żyły śledzionowej z nerkową
przyczynowe - swoiste - zależne od przyczyny
przeszczep wątroby
Powikłania - śpiączka wątrobowa
/zdjęcia marskich wątrób/
Obraz kliniczny:
przebieg w początkowej fazie często bezobjawowy
powiększenie wątroby lub guz nadbrzusza
apatia, osłabienie, wyniszczenie dziecka, gorączka
guzom pochodzenia naczyniowego mogą towarzyszyć objawy niewydolności prawokomorowej (wskutek przetok tętniczo - żylnych)
pęknięcie guza i krwotok do jamy otrzewnej
Postępowanie:
rutynowe zdjęcie jamy brzusznej (obecność zwapnień)
transaminazy i próby wątrobowe (zwykle prawidłowe)
hiperkaliemia, hiperglikemia i wzrost alfa-fetoproteiny
USG i badanie TK jamy brzusznej
Arteriografia selektywna
Hepatoblastowa (najczęściej spotykany w pierwszych 2 latach życia)
hepatomegalia
guz najczęściej w prawym płacie wątroby
leczenie operacyjne oraz chemioterapia
Hepatocarcinoma:
zwykle u dzieci starszych
częsciej u chłopców (2:1)
bolesny guz nadbrzusza
u większości dzieci przyjmowanych do szpitala zaawansowana postać choroby z wieloogniskwą lokalizajcą zmian lub naciekającym nieoperacyjnym guzem.
leczenie operacyjne, chemioterapia, radioterapia
Choroby dróg żółciowych:
ostry wodniak pęcherzyka żółciowego (ostry brzuch, gorączka, bolesność wątroby)
zapalenie pęcherzyka żółciowego (ból brzucja, gorączka, nudności i wymioty)
kamica dróg żółciowych (niezwykle rzadka)