Opieka międzyludzka
Ogólne pojęcie - opieka,to
Działalność,której nie Wyznaczają potrzeby
Podopiecznego w ogóle,
Ale jego podstawowa Cecha -niezdolność do samodzielnego zaspokajania i regulowania tych potrzeb,sprawia to,ze
staje się podopiecznym wyczekującym.
Opieka międzyludzka
To opieka całościowa
Na wszystkich etapach
Życia.
Ze względu na podmiot
Działalności opiek.
I związany z tym jej
Charakter,a przez to
I miejsce w całokształ-
cie życia społecznego,
możemy wyróżnić takie
zakresy:
- opieka rodzinna:
pełna - skierowana na
dziecko przedszkolne
wielodzietna - skier.
Na zagadnienia material.
Zrekonstruowana -tzn.
Samotny rodzic,ale w
Nowym związku
Patologiczna
- opieka społeczna
(państwowa):
normalna-powszechna,
zakładowa,funkcje opiek.
Isntytucji społecznych
*Działanlność MOPS
*Internaty-placówki opiek.,
domy studenckie,żłobki,
przedszkola
*opieka zdrowotna
*powszechna opieka
państwa nad rodziną
interwencyjno-kompens.
Kompens.niedostatków
Opieki rodzinnej,
Rozwojowych
Szkód losowych
*sądy opiekuńcze
*ośrodki pomocy społ.
*opieka nad niepełnospr.
*w przypadkach losowych
- opieka spontaniczna:
oparta na więzi emocjo.
Życzliwości,postawach
Opiekuńczych,podejmowane
Przez jedn. Wobec siebie
W sposób nieformalny,
Bezinteresowny.
Inny podział:
Dewiacje ujemne:
-sieroty,osoby upośledz.,społ. Niedostosowane
-osoby w trudnej syt.życiowej
-ofiary losu
dewiacje dodatnie:
-szczególnie zdolni, utalentowani
wiek:
-dzieci i młodzież
-okres prenatalny
-niemowlaki,żłobek,przedszke szkolny,dorosły,stary-schorowany
szczególne układu egzystencjalne: macierzyńtwo,rodzina,uczeń
Struktura PL systemu opieki:
1-DZIECKO OSIEROCONE, OPUSZCZONE-0-3,4 lat
*sierocińce,domy dziecka, domy małego dziecka, rodzinne domy dziecka, rodziny zastępcze, r. opiek - kontraktowe, policyjna izba dziecka, pogotowie opiek.
2-OPIEKA W CZASIE PRACY RODZICÓW
*rodziny pracujące, normalne, niepatologiczne - żłobki, przedszkola, świetlice szkolne, środowiskowe, fundacje przy parafiach, MDK, ZHP, PTTK
*zadania, funkcje szkoły: dydaktyczna, wychowawcza, opiek., tu specjalna rola ped. Szkolnego,jego działalność
*poradnie pedago.-psychol.
internaty,bursy -placówki opiekuńcze, pilnowanie, by młody człowiek dobrze się odżywiał,miał odpowiednią ilość snu, dbanie o higienę
3-OPIEKA W CZASIE WOLNYM DZIECI I MŁODZIEŻY(ferie,wakacje)
*organizacja obozów,kolonii, zimowisk, rajdów, wychowawca przejmuje opiekę nad grupą, organizuje czas wolny
4-OPIEKA NAD NIEPEŁNOSPRAWNYMI I OPIEKA ZDROWOTNA
*szkoły specjalne
*szkoły i przedszkola integracyjne
*zakłady specjalne
*szkoły przyszpitalne oraz sanatoria
5-OPIEKA PRAWNA
*nad nieletnimi
*pozbawianie praw rodzic.
*sprawy majątkowe
*działalnośc kuratorów
*ośrodki kuratorskie
*opieka nad uzaleznionymi
6-OPIEKA NA DOROSŁYMI
*ośrodki pomocy społ. (wojewódzkie, miejskie, gminne)-zasiłki dla bezrobotnych, zapomogi doraźne, finansowanie obiadów szkolnych,wyjazdów dzieci ze środowisk zagrożonych
*domy pomocy społecznej (dla chorych umysłowo np.)
*domy samotnej matki
*przytuliska,noclegownie, kluby seniora,pogodnej jesieni, stowarzyszenia.
Postawy opiekuńcze - „spolegliwy opiekun”
Postawa opiekuńcza- okreslony, względnie trwały stosunek podmiotu postawy do jej przedmiotu i jego potrzeb, przejawia się w sferze świadomości, uczuciowej i behawioralnej (tak okreslamy pewien typ postaw interpersonalnych charakteryzujący się tolerancją współodczuwaniem
Na postawy opiekuńcze składają się:
-nastawienie spostrzeżeniowo empatyczne
-altruizm
-wiedza i doświadczenie (wiedzieć jakie są potrzeby dziecka)
-motywacje do działania
składniki postaw opiek. Wg. Baley'a:
-autentyczna troska o podopiecznych
-tkliwa i aktywna życzliwość
-sprawiedliwe traktowanie
-rozumienie podopiecznego (zrozumienie przeżyć, doświadczeń)
-nastawienie na systematyczne opiekowanie się
-cierpliwośc do zajmowania się dziećmi zwłaszcza trudnymi
-posiadanie taktu pedagog.
-respektowanie indywidualności dziecka
wychowawca-dozorca
stara się złamać opór wychowankó, „gwałciciel” praw dziecka, domaga się szacunku, pilnuje, ubliża
wychowawca-opiekun
- ciągle poznaje dzieci, bo ma taką potrzebę
- jest autorytetem niewymuszonym
-kocha dzieci bezwarunkowo, niezaleznie od tego jak jest
-respektuje prawo dziecka (do szacunku, wiedzy, powaznego traktowania)
-wskazuje wyrozumiałość i uczenie tolerancji na własnym przykładzie
-bycie życzliwym dla dzieci, potzrebnym dzieciom, stawanie się osoba niezbędną
-pomaga w trudnościach i kłopotach, broni przed złem
-można mu ufać, nie zawiedzie, umie przebaczac błędy.
Wychowawca-spolegliwy
-ten, na którego można liczyć
-opiekun życlziwy iskłonny do pomagania
-wrażliwy na potrzeby wychowanków, ma b.dobre serce
-„odważnie chroni”, stanowi niezawodne oparcie, sprawiedliwie traktuje
postawa opiekuńcza wg Muszyńskiego
-stała gotowośc do niesienia pomocy ludziom, którzy jej potrzebują, wzglednie stały stosunek opiekuna do podopiecznego i ich potzreb
-troskliwość macierzyńska + surowość ojcowska, przyjacielska serdeczność, braterska miłość
-wysoki stopień altruizmu
-intuicja psychologiczna (by poznać, zrozumieć, pokierować)
-niewyczerpana cierpliwość
-zdolnośc do kochania celową miłością, całkowite oddanie, poświęcenie
-cechy instrumentalne (praktyczne umiejętności)
negatywne cechy postawy:
-unikanie sytuacji wychowawczych, czynności opiekuńczych
-zachowania bierne
-niedostrzeganie potrzeb wychowanków, oddalanie interwencji
-nadmierna opiekuńczość
redukowanie samodzielności, zbytnie dozorowanie
-przewaga zakazów i ograniczeń nad prawami, swobodą
-utrzymywanie dystansu służbowego
-jednostronność i skrajność wychowawcza
-dominacja oddziaływań wychowawczych (bez opiekuńczych, przewaga moralizowania)
-przenoszenie winy za niepowodzenia na wychowanka - uprawiedliwianie się.
Rodzaje opiekunów:
Opiekun pełny - zaspokaja wszytskiepotzreby wychowawcze w nieokreślonym czasie i ponosi odpowiedzialnośc za wychowanka
Opiekun niepełny - spełnia niektóre funkcje wychowawcze, w ogran. Czasie i z ograniczoną odpowiedzialnością
Opiekun specjalista - spełnia tylko 1 funkcję i bierze za nią odpowiedzialność.
OPIEKUN:
Nieformalny: naturalny, zastępczy
Formalny: zawodowy, prawny