Plan i program nauczania
Plan nauczania dla danego typu szkół, tzn. szkoły ogólnokształcącej lub zawodowej o określonej specjalności, obejmuje pełny rejestr realizowanych w niej przedmiotów, ich rozkład na poszczególne lata nauki, a także liczbę godzina nauczania przeznaczoną dla każdego z przedmiotu zarówno w pełnym cyklu pracy szkoły jak i określonych klasach. Tego rodzaju plan stanowi podstawę do opracowania programów nauczania poszczególnych przedmiotów.
Natomiast w przeciwieństwie do planu, który stanowi tylko wykaz przedmiotów nauki szkolnej, program nauczania ustala, jakie wiadomości i umiejętności i nawyki o trwałych walorach poznawczych i wychowawczych oraz w jakiej kolejności uczniowie mają sobie przyswoić.
Na program nauczania składają się zazwyczaj:
- uwagi wstępne, w których określa się cele nauczania danego przedmiotu
- materiał nauczania, obejmujący podstawowe informacje, pojęcia, prawa, teorie i ważniejsze hipotezy, zasady, metody, techniki pracy, algorytmy, reguły postępowania, itp. Z zakresu dyscypliny naukowej odpowiadającej danemu przedmiotowi
- Uwagi o realizacji programu oraz wskazówki na temat metod, form organizacyjnych i środków umożliwiających skuteczną realizację materiału nauczania objętego programem
Przedmioty objęte planem nauczania dzieli się przeważnie na obowiązkowe i fakultatywne.
- obowiązkowe - zawierają podstawy wiedzy o przyrodzie, społeczeństwie, technice i kulturze, stanowią wspólny dla wszystkich uczniów kanon wykształcenia.
- fakultatywne - dotyczą zagadnień bardziej szczegółowych i wiążą się głównie z dążeniem szkoły do zaspokojenia indywidualnych potrzeb i zainteresowań uczniów
Plany i programy nauczania są w większości krajów dokumentami zatwierdzanymi przez centralne władze oświatowe.
Bibliografia:
Cz. Kupisiewicz, "Podstawy dydaktyki ogólnej"