CHÓD - PATOLOGICZNY, FIZJOLOFICZNY, FAZY CHODU, DETERMINANTY
Cechy chodu fizjologicznego:
Naprzemienny, Synchroniczny, Symetryczny, Izometryczny
Fazy chodu:
- Podporu 60% rozpoczyna się w momencie kontaktu pięty z podłożem ,a kończy w chwili oderwania palucha od ziemii
- przenoszenia 40% zaczyna się w chwili oderwania palucha, a kończy w momencie zetknięcia pięty tej samej kończyny z podłożem
Determinanty chodu:
- skręt miednicy w płaszczyźnie poziomej
- Pochylenie miednicy w płaszczyźnie czołowej
- Ruchy boczne miednicy
- Zgięcie stawu kolanowego w fazie podporu
- Ruch stawu kolanowego, czynnościowe skrócenie kończyny w czasie przenoszenia
- Ruchy stopy i stawu skokowo-goleniowego w płaszczyźnie strzałkowej
CHÓD FIZJOLOGICZNY
kołyszący- spotykany u kobiet ,przesadne ruchy miednicy
marynarski - na szeroko rozstawionych nogach
majestatyczny - w uroczystym pochodzie
sztywny - sztuczne zmniejszanie wychyleń miednicy i barków
drobnym krokiem - ludzie krótkonodzy
niewielka rotacja wewnętrzna jak i zewnętrzna jest zjawiskiem fizjologicznym
CHÓD PATOLOGICZNY
Przyczyny:
- ból - procesy zapalne ,urazy itp ( chory skraca fazę podporu)
- zmiany w układzie kostno-stawowym
- skrócenia rzeczywiste (złamania kości, nieprawidłowy zrost)
- skrócenia pozorne (przykurcz przywiedzeniowy, zgięciowy, zwichnięcie stawu)
- wydłużenia pozorne (przykurcz odwiedzeniowy)
- sztywność stawów (ruch kompensowany jest ruchami w stawach sąsiednich)
- zaniki, osłabienia mięśni
ROSZCZEP KRĘGOSŁUPA - PODZIAŁ, CO TO JEST, OBJAWY, LECZENIE
Podział wady (z punktu widzenia patologicznego i klinicznego):
1.Ukryty rozszczep kręgosłupa ( spina bifida oculta)
2.Jawny rozszczep kręgosłupa (spina bifida cistica):
- przepuklina oponowa (meningocele)
- przepuklina oponowo-rdzeniowa
- wynicowanie opon i rdzenia
UKRYTY ROZSZCZEP KRĘGOSŁUPA
Wada polega na braku połączeń łuków kręgowych, bez zmian w rdzeniu i bez przepukliny. Mogą pojawić się zmiany w rdzeniu, które ujawniają się w miarę wzrastania dziecka (np.stopa wydrążona)
JAWNY ROZSZCZEP KRĘGOSŁUPA PRZEPUKLINA OPONOWA (meningocele)
Brak spojenia jednego lub kilku łuków kręgowych, któremu towarzyszy uwypuklający się wzdłuż osi kręgów guz różnej wielkości. Guz tworzą opona twarda lub opona twarda i pajęczynówka, wypełniony płynem mózgowo rdzeniowym. W worku przepuklinowym nie ma elementów nerwowych(nie towarzyszą zaburzenia neurologiczne). Przepuklinę pokrywa skóra z reguły niezmieniona (czasem słabo wykształcona, owłosiona)
PRZEPUKLINA OPONOWO-RDZENIOWA( meningomyelocele)
- obejmuje kilkupoziomowy rozszczep łukówkręgowych z torbielowatym uwypukleniem się opon
- worek przepuklinowy oprócz opon i płynu mózgowo-rdzeniowego zawiera elementy rdzenia i korzeni nerwowych
- skóra pokrywająca guz jest jedyni niezmieniona na obwodzie, natomiast w części środkowej wykazuje zanik i zbliznowacenie
- może być zamknięta lub otwarta, elementy rdzenia obnażone, a płyn mózgowo-rdzeniowy stale wycieka.
WYNICOWANIE OPON I RDZENIA ( myelocele)
łuki kręgowe nie wytwarzają kanału kręgowego, ich szczątki są rozchylone na boki do kąta 180
- centralną część guza stanowi nieprawidłowy, dysplastyczny rdzeń
- zdrowa skóra otacza guz tylko na obwodzie, gdzie jest ściśle zrośnięta z rozszczepionymi oponami
- stały wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego.
ROZSZCZEP KRĘGOSŁUPA z uszkodzeniem układu nerwowego
- przepuklina oponowo - rdzeniowa
- wynicowanie opon i rdzenia (rozszczep rdzenia)
ETIOLOGIA rozszczepu kręgosłupa:
Czynniki szkodliwe muszą zadziałać w pierwszych czterech tygodniach ciąży, tj.w okresie rozwoju cewy nerwowej, co powoduje nieprawidłowości w zamknięciu kanału. Występowanie 1 na 1000 żywo urodzonych dzieci. Jedna z najczęstszych wad wrodzonych (na drugim miejscu po zespole Downa)
OBJAWY KLINICZNE Rozszczepu Kręgosłupa:
- zależą od umiejscowienia i rozległości wady (od stopnia niedorozwoju rdzenia i jego korzeni)
- zmiany mogą dotyczyć całego kręgosłupa najczęściej lokalizują się w odcinku lędźwiowo-krzyżowym
dotyczą najczęściej kończyn dolnych
- zaburzenia czucia powierzchownego głębokiego
- zaburzenia naczynioruchowe i troficzne porażenia wiotkie, wyjątkowo spastyczne.
- anomalie rozwojowe skóry okolicy kręgosłupa (przebarwienia, znamiona naczyniowe, kępki włosów)
- zniekształcenia stawów i kończyn
- skrzywienia kręgosłupa
- zaburzenia czynności zwieraczy pęcherza i odbytu
- przepuklina jest wadą nieustabilizowaną
- pogłębianie zaburzeń narządu ruchu jest związane ze wzrostem organizmu
- nowe niedowłady bądź porażenia spowodowane są rozciąganiem rdzenia i korzeni nerwowych ( w czasie wzrostu dziecka)
- czas wykonania operacji ma wpływ na rozległość uszkodzenia rdzenia
- dzieci operowane po 24 godz. od porodu lub nie operowane wykazują wyższy poziom uszkodzenia niż to wynika z umiejscowienia przepukliny
LECZENIE rozszczepu kręgosłupa:
zamknięcie przepukliny do 24 godzin
wcześnie rozpoczęta rehabilitacja
- zapobieganie powikłaniom skórnym (pozycje ułożeniowe, pielęgnacja, leżenie na brzuchu)
- dążenie do utrzymania pełnego zakresu ruchów biernych w stawach
- wzmacnianie nieporażonych mięśni kkd
- zapobieganie lub zwalczanie zniekształceń osi kkd i kręgosłupa
kształtowanie poczucia równowagi w rożnych pozycjach
odpowiednie zaopatrzenie ortopedyczne umożliwiające poruszanie, zabezpieczające przed deformacjami
- usprawnianie czynności pęcherza moczowego i jelita grubego
ZESPÓŁ VOLKMANNA
Postępujące zwyrodnienie i martwica nerwów i mięśni powstała na skutek pourazowego niedokrwienia kończyny.
Może wystąpić również na skutek:
- obrzęku kończyny w opatrunku gipsowym (ucisk i zaciśnięcie naczyń)
- wielokrotne manipulowanie w czasie nastawiania
Najczęściej dotyczy kończyny górnej, rzadziej kończyny dolnej
ZESPÓŁ VOLKMANNA DOTYCZĄCY KOŃCZYNY GÓRNEJ
Występuje najczęściej u dzieci pomiędzy 4 - 8 r. życia po:
- złamaniach nadkłykciowych k. ramiennej (ucisk t. ramiennej) - złamaniach przedramienia
- zwichnięciach i złamaniach st. łokciowego - stłuczeniach okolicy łokcia
- rozległych krwiakach podpowięziowych
Przebieg zespołu Volkmanna
Okres wczesny
- ból pojawiający się po 4-8, a nawet po 48 godz
- ból nasilający się podczas prostowania palców
- brak tętna na tętnicy promieniowej
- ograniczenie lub zniesienie czynnej nieruchomości
- obrzęk, zasinienie palców
- zgięcie w stawach MP, przeprost w stawach ŚP
Reguła 4P (pain, pallor, pulselessness, parallysis) ( ból, zasinienie, brak tętna, porażenie)
jeżeli występują w/w objawy to świadczy o uszkodzeniu naczynia
Okres późny
- utrwalenie objawów z okresu wczesnego
- zmiany troficzne ręki
- zwłóknienia mięśni
- ręka szponowata przemieszczona w stronę łokciową , przedramię ustawione w pronacji, nadgarstek w zgięciu dłoniowym, kciuk w przywiedzeniu, palce zgięte w st. MP i wyprostowane w st. ŚP
LECZENIE :
- nastawienie złamania lub zwichnięcia
- właściwe unieruchomienie kończyny
- usunięcie przyczyn utrudniających krążenie
- leczenie ułożeniowe ( wysokie ułożenie) na wysokości serca
- stosowanie wyciągów
ZESPÓŁ VOLKMANNA W OBRĘBIE KOŃCZYNY DOLNEJ
występuje rzadko:
- po ucisku tętnicy podkolanowej
- po stłuczeniach (zwłaszcza łydki)
- po złamaniach nadkłykciowych k. udowej
- złamaniach górnej nasady k. piszczelowej
- po zwichnięciach st. Kolanowego
Objawy
- ból w łydce przy zgięciu grzbietowym stopy świadczy o niedokrwieniu mięśnia trójgłowego łydki
- ból przy zgięciu podeszwowym palców świadczy o niedokrwieniu mięśni przedniej grupy m. goleni
- stopa blada, sina
- temperatura stopy obniżona
- tętno na tętnicy grzbietowej stopy i piszczelowej tylnej słabo lub wcale niewyczuwalne
- przykurcz :
• m.piszczelowatego przedniego
• m.prostownika palucha długiego
• m.prostownika długiego palców
m.trójgłowego łydki
• typ stopy : w zależności od zajęcia grupy mm
Leczenie
nastawienie złamania, zwichnięcia
- odpowiednie unieruchomienie
- usunięcie przyczyn utrudniających krążenie
USPRAWNIANIE
- poprawa krążenia
- zmniejszenie bólu
- utrzymanie zakresu ruchu
- ćwiczenia po ustąpieniu bólu w ciepłej wodzie (bierne, czynne ) terapia zajęciowa - kg - łuski korekcyjne, szyny ( zdejmowane na czas trwania ćwiczeń
ZESPÓŁ SUDECKA, CHOROBA SUDECKA, OSTRY ZANIK KOŚCI SUDECKA, DYSTROFIA KOŃCZYN, OSTRY ZAPALNY ZANIK KOŚCI
Przyczyny powstania zespołu :
• po urazach
• po martwicach tkanek miękkich
• w wyniku złamań ( ucisk na mięśnie )
• zbyt ciasny opatrunek gipsowy
• niewłaściwe unieruchomienie kończyny
• przewlekłe zapalenie kości i stawów
• obwodowe uszkodzenia nerwów
• choroby naczyń
• zapalne choroby skóry
Charakterystyka :
- ból kończyn
- zesztywnienie stawów
- zaburzenia naczynioruchowe
- w tkance odbudowa i przebudowa beleczek kostnych
- w szpiku kostnym tkanka ziarninowa ulega przemianom włóknistym
- torebki stawowe i więzadła ulegają zwłóknieniu
- dochodzi do zaburzenia odżywiania chrząstki
- zmiany w naczyniach
1) okres ostry
Trwa od kilku tygodni do kilku miesięcy objawy:
- silny, piekący ból spoczynkowy powstały w wyniku urazu, z rozszerzeniem naczyń, przekrwieniem
- obrzęk miękki, bolesny przy dotyku
- podwyższona temperatura skóry
- zabarwienie skóry na ciemnoczerwony lub fioletowy kolor
- zaniki mięśniowe
- ograniczenie ruchu w stawach
- zmiany troficzne - paznokcie ,włosy szybciej rosną
- RTG pojawiają się w 3-8 tygodniu trwania choroby ( plamkowate odwapnienia kości-nasady, przynasady, zanik struktury beleczkowatej kości)
2) okres dystrofii
Występuje w 6 tyg.- 4 miesiąca po zachorowaniu
objawy :
- ból większy przy ruchach
- skóra wilgotna, chłodna, cienka,
- zmiany troficzne - porost włosów zahamowany, paznokcie kruche i łamliwe
- -postępujący zanik mięśniowy
- ograniczenie ruchów biernych i czynnych w stawach
- przykurcze oraz zesztywnienia stawów
- RTG odwapnienia, zatarcie struktury kostnej
3) okres zaniku
Występuje w 6-12 miesiącu od początku choroby
objawy :
- ból przy próbach ruchu i obciążeniu
- obrzęki znikają
- skóra bardzo cienka, błyszcząca, chłodna
- paznokcie, włosy normalne
- zesztywnienie stawów, często w wadliwych pozycjach
- RTG zanik struktury kostnej ( zgąbczenie kości)
Choroba może zatrzymać się w 1 lub 2 okresie i całkowicie ustąpić, natomiast z 3 okresu trudno jest choremu powrócić do pełnej sprawności
LECZENIE W ZESPOLE SUDECKA
Działania kompleksowe
1)leczenie w pierwszym okresie :
Cel :
- uśmierzenie bólu i zmniejszenie wzmożnego przepływu krwi
- unieruchomienie w pozycji czynnościowej
- ćwiczenia czynne wykonywane do granicy bólu
- kąpiele oziębiające zdrowej kończyny ( wykorzystanie współdziałania odruchowej reakcji) - krioterapia chorej kończyny
- leczenie farmakologiczne
Przeciwwskazania :
- zabiegi ciepłolecznicze (spowodują jeszcze większe przekrwienie)
- ćwiczenia bierne
2) leczenie w drugim okresie :
Cel :
poprawa przepływu krwi
- ćwiczenia bierne, czynne
- kąpiele rozgrzewające zdrowej kończyny
- kąpiele wirowe chorej kończyny
masaż za pomocą szczotki
jonoforeza wapniowa
3) w trzecim okresie :
Cel :
wzmocnienie siły mięśniowej
- aparaty, łuski korekcyjne poza okresem ćwiczeń
- ćwiczenia czynne z obciążeniem
Inne :
zastosować Kinesio Taping - technika limfatyczna
Choroba Perthesa- choroba należąca do grupy jałowych martwic kości. Martwica obejmuje głowę kości udowej.
Epidemiologia
Dotyczy najczęściej chłopców (4:1) między 3. a 14. rokiem życia, szczyt przypada na 5-6 rok życia. Częstość występowania to 1:1200-9000. U dzieci innych ras niż biała choroba występuje sporadycznie. Zwykle zajęty jest jeden staw biodrowy, choć postać obustronna ma miejsce w 12-16% przypadków[1].
Etiologia jest niejasna i prawdopodobnie wynika z anomalii naczyń krwionośnych bliższej części kości udowej lub zaburzeń hormonalnych.
Objawy i przebieg [edytuj]
Wyróżnia się cztery stadia choroby
* stadium objawów prodromalnych - okres wstępny z wysiękiem stawowym
* okres sklerotyzacji - zgęszczenie jądra głowy kości udowej
* okres rozkawałkowania - fragmentacja z częściowym rozpadem jądra głowy
* okres strukturalnej odbudowy i zmiany utrwalone
Proces przebudowy trwa ok. 2-4 lat. Chorobę diagnozuje się na podstawie zdjęcia RTG, ultrasonografii i badania klinicznego (ból przy rotacji biodra). Wywołane chorobą zniekształcenia prowadzą nieuchronnie do wcześniejszych zmian zwyrodnieniowych w obrębie stawu biodrowego.
Objawy u dzieci:
* utykanie
* nieznaczna bolesność wysiłkowa okolicy stawu biodrowego i kolanowego
* ograniczenie odwodzenia, rotacji wewnętrznej, zginania, niekiedy przeprostu biodra
* powstanie przykurczu zgięciowo-przywiedzeniowego
* ograniczenie rotacji zewnętrznej
* po pewnym czasie ból ustępuje, ale powstaje sztywność biodra
* znaczne spłaszczenie pośladka po stronie chorego stawu.
* możliwe skrócenie stopy[potrzebne źródło]
Objawy u dorosłych:
* ból promieniujący do uda i kolana pojawiający się w czasie obciążania biodra - utykanie
* nagłe skrócenie kończyny - nagłe zapadnięcie się zniszczonej głowy kości udowej
* zmniejszenie masy mięśniowej - ud, pośladków
* wcześnie występuje tzw. objaw kolanowy wynikający ze skrócenia długości bezwzględnej, polega na asymetrii kolan w pozycji leżącej tyłem ze zgiętymi nogami w biodrach i kolanach pod kątem 90°
Obraz radiologiczny
* spłaszczenie głowy kości udowej
* ubytek podkorowy przedniej części nasady
* pogrubienie szyjki kości udowej
Leczenie
* długotrwałe odciążenie chorej nogi, od pół do roku czasu (niekiedy do 4 lat)
* leczenie ułożeniowe z wyciągiem pośrednim
* całkowity zakaz obciążania
* likwidacja przykurczów i zaników mięśniowych
* gips biodrowy lub aparat ortopedyczny (aparat "Thomasa"), łuska biodrowa
* ćwiczenia bierne
* ćwiczenia czynne w odciążeniu
* ćwiczenia w gipsie - ipsi- i kontralateralne
* nauka chodu w sprzęcie ortopedycznym
Choroba Scheuermanna, młodzieńcza kifoza - martwica jałowa nasad trzonów kręgowych; deformacja powstająca przed okresem pokwitania. Choroba ta zaczyna się w wieku 10-14 lat. Deformacja kifotyczna kręgosłupa w chorobie Scheuermanna jest powodowana zaburzeniami wzrostu trzonów kręgów i postępującym klinowaceniem trzonów. Etiologia choroby jest dotychczas nieznana. Wydaje się, że jest wieloczynnikowa.
Rozpoznanie
Choroba Scheuermanna, nazywana również jałową martwicą kręgosłupa lub młodzieńczą kifozą, jest jedną z wielu chorób zaliczanych do jałowych martwic kości. Wspólną cechą wszystkich chorób tej grupy jest obumieranie tkanki kostnej i chrzęstnej bez udziału chorobotwórczych drobnoustrojów.
Do martwicy kości czy chrząstki dochodzi na skutek przyczyny, powodującej przerwanie lub upośledzenie ukrwienia pewnego obszaru tkanki kostnej. Tkanka ta ulega martwicy, staje się mało odporna na działanie czynników mechanicznych, rozpada się i ponownie odbudowuje, ale kości najczęściej ulegają zniekształceniu. Przyczyny niedokrwienia mogą być różnorodne: predyspozycje wrodzone, przeciążenia, mikrourazy, zaburzenia hormonalne, zatory i inne. Do zaburzeń ukrwienia dochodzi szczególnie łatwo u dzieci i młodzieży w związku z brakiem połączeń między krążeniem nasadowym i przynasadowym.
Etiologia choroby Scheuermanna nie jest do końca poznana. Jako jedną z przyczyn podaje się zaburzenia kostnienia nasadowego trzonów kręgów, głównie w odcinku piersiowym kręgosłupa, nasilające się w okresie pokwitania. Zmiany dotyczą kilku sąsiadujących kręgów i lokalizują się głównie w przedniej, środkowej części krążków międzykręgowych i trzonów. Dochodzi do wciskania się (uwypuklenia) zawartości krążków międzykręgowych do gąbczastej tkanki kostnej trzonów - tworzą się charakterystyczne tzw. guzki Schmorla. Stopniowo następuje przebudowa trzonów, zwłóknienie guzków i utrwalenie zmian. Trzon uszkodzony w swej części przedniej przybiera kształt klina i doprowadza do pogłębienia się fizjologicznego wygięcia kifotycznego odcinka piersiowego kręgosłupa, szpecące sylwetkę - kształtując tzw. plecy okrągłe. Z powodu powiększania się krzywizny - wzrost kręgosłupa opóźnia się i zmieniają się jego obciążenia (występuje dysproporcja między wytrzymałością tkanki kostnej a jej obciążeniem). Pewne grupy mięśni ulegają rozciągnięciu i osłabieniu, inne przykurczają się (zwiększając jeszcze bardziej nieprawidłowość obciążeń kręgosłupa).
Choroba Scheuermanna dotyczy głównie młodzieży w wieku między 12 a 17, występuje głównie wśród chłopców w wieku, kiedy najżywsze są procesy kostnienia kręgosłupa - między 14 a 17 rokiem życia, u dziewcząt przejawia się między 12 a 14 r. ż. Trwałe zmiany występują przeważnie w dolnym odcinku piersiowym i górnym lędźwiowym. Choroba często pojawia się rodzinnie i może współistnieć z bocznymi skrzywieniami kręgosłupa.
Proces chorobowy trwa z reguły 2-3 lata i więcej.; nie leczona powoduje zeszpecenie i trwałe ograniczenie sprawności życiowej (w tym czasie dochodzi do przebudowy nasad trzonów kręgowych i ich klinowatych zniekształceń - jeśli w porę nie zastosuje się prawidłowego leczenia).
Charakterystycznym objawem choroby jest ból w okolicy kręgosłupa, uczucie zmęczenia, stopniowe pogarszanie się postawy, pochylanie do przodu, tworzenie się okrągłych pleców, narastające ograniczenie ruchów i pojawiające się zniekształcenia kości.
Pojawiający się ból w okolicy kręgosłupa jest najczęściej tępy, rozlany. Występuje po długim przebywaniu w jednej pozycji - np po nocy. U kobiet bóle mogę nasilać się znacznie podczas miesiączki. Zwiększa się także po wysiłku lub zmęczeniu głównie przy czynnościach w pozycji pochylonej do przodu, stojącej lub siedzącej. Ustępuje lub zmniejsza się po odpoczynku w odpowiedniej pozycji leżącej lub siedzącej, z zapewnieniem odciążenia kręgosłupa. Ruchomość kręgosłupa stopniowo zmniejsza się, znacznie zwiększają się krzywizny kręgosłupa zniekształcające postawę, powstają przykurcze zgięciowe w stawach biodrowych.
Pogorszenie postawy jest najczęściej pierwszym sygnałem rozpoznawczym.
Postępowanie i leczenie - uzależnione jest od ciężkości procesu chorobowego. W lżejszych przypadkach wystarczają jedynie ćwiczenia mięśni grzbietu w celu stworzenia tzw. ochronnego gorsetu mięśniowego i nauka utrzymywania prawidłowej postawy. W chorobie przebiegającej z rozległym klinowaceniem trzonów kręgowych (i niekiedy bólami) konieczne jest z reguły stosowanie łóżeczka gipsowego przez 2-3 miesiące z następczym noszeniem gorsetu ortopedycznego przez dalszych kilka miesięcy. Stosowaniu gorsetu towarzyszą ćwiczenia mięśni grzbietu. Jednocześnie choremu zaleca się jak najczęstsze w ciągu dnia leżenie na plecach na twardym, płaskim podłożu w celu odciążenia kręgosłupa, a także układanie się na brzuchu z podparciem mostka (wałek, zwinięty koc) dla korygowania kifozy.
W przypadku o łagodnym przebiegu podstawą leczenia jest odciążenie kręgosłupa i ćwiczenia wzmacniające mięśnie grzbietu o charakterze koncentrycznym. W przypadkach szybko postępujących warunkiem jest odciążenie kręgosłupa przy pomocy gorsetu ekstensyjnego. Stosowane ćwiczenia nie różnią się w zasadzie od poprzednio omawianych. W odróżnieniu jednak od pleców okrągłych, powstałych na tle dystonicznym w chorobie Scheuermanna, intensywny ruch w warunkach obciążenia nie jest wskazany.
Wyzdrowienie polega na zwapnieniu uszkodzeń. Powstałe deformacje i zniszczone struktury kręgów nigdy nie zostają w całości odtworzone. Powstałe sklinowacenie kręgów najczęściej nie zmienia się. Najbardziej charakterystyczne dla tego schorzenia zmiany występują w późniejszym okresie choroby, co może wykazać obraz radiologiczny.
Wczesne rozpoznanie - jakkolwiek trudne - jest bardzo ważne, ponieważ pozwala rozpocząć leczenie, które zapobiega rozwinięciu się zniekształceń. Leczenie polega na niedopuszczeniu do zniekształceń przez: - odciążenie kręgosłupa we wszystkich okresach choroby w czasie pracy i wypoczynku; - stosowanie ćwiczeń wzmacniających mięśnie (według indywidualnych zaleceń); - wykonywanie ćwiczeń oddechowych, rozluźniających i masażu; - leczenie ogólnie wzmacniające, klimatyczne i dietetyczne (zapewniające odpowiednie odżywianie z uwzględnieniem mleka, serów twarogowych, jarzyn i owoców); - okresowe badania lekarskie do zakończenia wzrostu.
Najważniejsze jest utrzymywanie kręgosłupa w odpowiednich pozycjach zapewniających podparcie w miejscach najbardziej narażonych na deformacje. Zapobiega to pogłębianiu się klinowatego zniekształcenia chorobowo zmienionych kręgów i powiększaniu kifozy piersiowej. W bardziej zaawansowanych zmianach stosuje się również gorsety ortopedyczne.
Ćwiczenia gimnastyczne, specjalnie dobrane i wykonywane pod ścisłym nadzorem specjalistów mają na celu: zapobieganie zniekształceniu, wzmocnienie osłabionych mięśni, zwiększenie ruchomości elastyczności kręgosłupa, poprawienie postawy i ogólnej sprawności fizycznej. Muszą one być prowadzone systematycznie.
W przypadkach nasilonych dolegliwości bólowych należy zapewnić odciążenie chorobowo zmienionego odcinka kręgosłupa. Dopiero po ustąpieniu lub zmniejszeniu dolegliwości bólowych rozpoczyna się ćwiczenia. Wyniki leczenia zależą od wczesnego rozpoznania i odpowiedniego postępowania usprawniającego, które zapobiega powstawaniu nieodwracalnych zniekształceń trzonów kręgowych.
Utrwalenie się zmian chorobowych w kręgosłupie, poza znaczną deformacją postawy, może mieć wpływ na inne części układu kostnego (miednicę, stawy biodrowe), co z kolei zmniejsza ogólną wydolność i sprawność organizmu
Na obraz kliniczny choroby Scheuermanna składają się: -"sztywna" deformacja kifotyczna -ograniczenie ruchomości oraz ból grzbietu. Ból według różnych autorów występuje w 20% - 70% przypadków. Deformacja może być zlokalizowana w odcinku piersiowym (najczęściej), piersiowo-lędźwiowym bądź lędźwiowym kręgosłupa. Deformacji może towarzyszyć skolioza.
Objawy neurologiczne występują rzadko - w 1% przypadków.
Na objawy radiologiczne choroby Scheuermanna składają się: nieregularne końce górnej i dolnej płytki trzonu, zwężone tarcze międzykręgowe, niefizjologiczne kąty krzywizn kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej (na RTG bocznych).
Dla rozpoznania choroby Scheuermanna nie jest wymagana obecność wszystkich objawów klinicznych i radiologicznych.
Leczenie [edytuj]
LECZENIE:
Wskazaniami do operacyjnego leczenia choroby Scheuermanna są: ból, intensywnie narastająca kifoza, ograniczenie ruchomości oddechowej klatki piersiowej. W leczeniu operacyjnym stosuje się tzw. uwolnienie przednie w celu uzyskania lepszej ruchomości kifozy połączone ze spondylodezą tylną i korekcję z użyciem instrumentarium kompresyjnego. Wskazane jest pływanie i uprawianie ćwiczeń na brzuchu - tzw. nożyce rękami i "delfinki".
KRĘCZ SZYI
przymusowe ustawienie głowy i szyi do boku z jednoczesną rotacją w przeciwna stronę
Kręcz wrodzony
-pochodzenia kostnego
-pochodzenia mięśniowego
Kręcz nabyty
Kręcz nawykowy
Kręcz wrodzony pochodzenia kostnego
strukturalne zmiany kostne kręgów szyjnych (kręg klinowy, pochylony blok kostny)
LECZENIE
ćwiczenia korekcyjne
zachowawcze - opatrunki korekcyjno gipsowe, kołnierze ortopedyczne
operacyjne - nie stosuje się (bliskie sąsiedztwo rdzenia przedłużonego)
Wrodzony kręcz szyi pochodzenia mięśniowego
zmiana w mięśniu MOS - skrócenie na skutek
zbliznowacenia
zwłóknienia
urazu mięśnia
OBJAWY
- pochylenie w stronę przykurczonego mięśnia, z rotacją w przeciwną stronę
wzmożone napięcie MOS zgrubienie w połowie długości mięśnia.
OBJAWY wtórne
- asymetria twarzy (poszerzona po stronie przykurczu, skrócona w wymiarze podłużnym)
nieprawidłowy zgryz
kręgi szyjne ulegają sklinowaceniu
skrzywienie kręgosłupa
LECZENIE
nieoperacyjne
- pozycje ułożeniowe
ćw. bierne PIR (rozciągnięcie skróconego mięśnia MOS, czworobocznego)
ćwiczenia czynne
masaż, zabiegi cieplne
metoda Vojty (pełzanie - zwrot głowy w stronę kręczu
operacyjne - przecięcie MOS w okolicy przyczepów (po ukończeniu 1 roku)