Prawo karne i wykroczeń
Prawo karne materialne
Prawo karne materialne jest to zespół norm prawnych określających czyny społecznie szkodliwe zwane przestępstwami, zasady odpowiedzialności za te czyny oraz kary, środki karne i środki zabezpieczające stosowane wobec sprawców.
Prawo karne materialne, pozakodeksowe prawo karne, kodeks karny skarbowy, kodeks wykroczeń i ustawa o postępowaniu w sprawie nieletnich.
Funkcje prawa karnego materialnego:
Funkcja subsydiarności prawa karnego, która polega na sankcjonowaniu najpoważniejszych naruszeń norm postępowania w różnych dziedzinach.
Prawo karne ma za zadanie chronić najważniejsze dobra społeczne oraz jednostki przed zamachami o charakterze przestępczym niezależnie od regulacji innych dziedzin prawnych.
Funkcja gwarancyjna, która polega na stworzeniu systemu gwarancji dla przestrzegania zasad ochrony określonych dóbr praw zarówno z pkt. widzenia społecznego jednostki jak i aparatu państwowego.
Preferencyjno- wychowawcza polega na eksponowaniu celów kary i innych środków karnych w płaszczyźnie represji, prewencji, poprzez oddziaływanie na sprawcę i społeczeństwo co ma przeciwdziałać naruszaniu prawa.
kompensacyjna- polega na uwzględnieniu interesu ofiar przestępstwa i podkreśleniu roli prawa karnego w zakresie obowiązku naprawienia szkód.
(KK - pokrzywdzony, KC- poszkodowany)
Źródła prawa karnego:
Konstytucja
Przepisy Kodeksu Karnego i innych ustaw
Ratyfikowane umowy międzynarodowe- nie są one źródłami, ale odgrywają role orzecznictwo i zwyczaj
Art.1 KK - nie ma definicji ustawowej przestępstwa , ale wyprowadza się ją z treści art.1
Przestępstwo jest to czyn zabroniony pod groźba kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia, bezprawny, zawiniony, o szkodliwości społecznie wyższej niż znikomy.
Jako czyn człowieka rozumiane jest każde zewnętrzne zachowanie psychiczne sterowane , pozostające pod kontrolą woli, polegające na działaniu lub zaniechaniu działania.
Bezprawne tj. niezgodne z obowiązującymi normami prawa, przepisami prawa.
Czyn zawiniony to taki czyn, kiedy jest stwierdzona wina, co oznacza, ze sprawcy można uczynić zarzut z popełnienia określonego czynu zabronionego.
Społeczna szkodliwość czynu.
Przy ocenie społecznej szkodliwości czynu bierzemy pod uwagę :
rodzaj i charakter naruszenia dobra
rozmiary wyrządzonej szkody ( grożącej)
sposób i okoliczności popełnienia przestępstwa
wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków
rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień naruszenia
postać zamiaru sprawcy i jego motywację
Przestępstwa dzielimy na zbrodnie i występki.
Kryterium tego podziału jest zagrożenie sankcją karną.
Zbrodnia jest to czyn zabroniony zagrożony karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od 3 lat lub karą surowszą.
Występek to czyn zabroniony zagrożony kara grzywny powyżej 30 stawek dziennych, karą ograniczenia wolności, kara pozbawienia wolności powyżej miesiąca.
Inne kryterium podziału przestępstw:
umyślne i nieumyślne- ze względu na formę winy
z działania i zaniechania winy- forma czynu
przestępstwa indywidualne i powszechne- kryterium jest osoba sprawcy
powszechne- kto( to każdy)
indywidualne- musi się cechować np. matka, która; żołnierz, który,
przestępstwa materialne i formalne- kryterium podziału jest niewystępowanie bądź występowanie skutku
Skutek w prawie karnym jest rozumiany jako zmiana w świecie zewnętrznym, która może mieć różny charakter i która można oddzielić od samego zachowania( uszkodzenie rzeczy uszczerbek na zdrowiu)
Przestępstwa dzielimy na popełniane w trybie :
podstawowym
kwalifikowanym( zaostrza się karę)
uprzywilejowanym( pod wzburzeniem)
Kryterium podziału jest również rodzaj sankcji i jej wymiar
Przestępstwa dzielimy na :
publiczno-skargowe
prywatno-skargowe
Kryterium tego podziału to tryb ścigania.
STADIA POPEŁNIENIA PRZESTĘPSTWA
I. Formy zjawiskowe przestępstwa
II. Formy stadialne przestępstwa
Formy stadialne przestępstwa:
1) zamiaru( od zamiaru nie ma odpowiedzialności karnej)
2) przygotowanie
3) usiłowanie
4) dokonanie
Formy od 2-4 zostały uregulowane w KK i jest za nie odpowiedzialność karna.
Jest to model teoretyczny, który powstał na bazie doktryny.
Przygotowanie przestępstwa art. 16 KK polega na podjęciu czynności w celu popełnienia czynu niedozwolonego mających stworzyć warunki do jego dokonania , w szczególności może polegać :
- na wejściu w porozumienie z inną osobą
- na uzyskaniu lub przysposobieniu środków do popełnienia przestępstwa
-na zbieraniu informacji
- na sporządzeniu planu działania
Cechy: kierunkowość podejmowania przestępstwa.
Przygotowanie jest karalne, gdy ustawa tak stanowi art. 127 § 2 - przestępstwo przygotowania spisku antypaństwowego i inne.
Usiłowanie polega na podjęciu działań w zamiarze popełnienia czynu zabronionego , przy czym usiłuje popełnić czyn zabroniony ten , kto swoim działaniem bezpośrednio zmierza do jego dokonania, które jednak nie następuje.
Usiłowanie jest karalne(pytanie)
Wymierza się karę za usiłowanie w granicach zagrożenia przewidzianego dla danego przestępstwa.
Instytucja czynnego żalu art. 13 § 2 KK - usiłowanie nieudolne zaszkodzi wtedy gdy sprawca nie uświadamia sobie, że dokonanie czynu zabronionego nie jest możliwe ze względu :
na brak przedmiotu nadającego się do popełnienia czynu zabronionego
ze względu na brak środka lub użycie środka nie nadającego się do popełnienia czynu zabronionego( zamiar otrucia kogoś i wsypanie trucizny, nie mając świadomości, ze był to cukier waniliowy).
dokonanie czynu - wypełnienie z zachowaniem przez sprawcę wszystkich ustawowych znamion czynu zabronionego a przy przestępstwach materialnych ( skutkowych) dokonanie ma miejsce z chwilą wystąpienia określonego w przepisie skutku.
Dyspozycja- kto zabija człowieka
Sankcja- kara za coś
Formy zjawiskowe popełnienia przestępstwa
Formy sprawne
Formy niesprawne
Do form sprawnych zaliczamy :
- jednosprawstwo ( gdy ktoś sam dokonuje czynu zabronionego)
- współsprawstwo ( co najmniej 2 osoby)
- sprawstwo kierownicze
- sprawstwo polecające
Do form niesprawnych zaliczamy :
- podżeganie
- pomocnictwo
Formy sprawne - art. 18 KK reguluje formy sprawne.
Ze współsprawstwem mamy do czynienia w przypadku , gdy co najmniej 2 osoby pozostające w porozumieniu wspólnie dokonują czynu zabronionego.( kradzież- jedna stoi na czatach, druga wkłada skradziony towar do toreb).
Sprawstwo kierownicze polega na kierowaniu wykonaniem czynu zabronionego przez inną osobę przy czym jest to szczególna forma sprawstwa , w której nie mamy do czynienia z bezpośrednim zrealizowaniem znamion czynu zabronionego przez sprawce czynu kierowniczego.
Sprawstwo polecające polega na poleceniu innej osobie wykonania czynu zabronionego z wykorzystaniem istniejącego pomiędzy sprawca bezpośrednim a polecającym stosunku uzależnienia.( uzależnienie faktyczne lub formalne np. podległość służbowa).
Art. 20 KK stanowi, ze każdy ze współdziałających w popełnieniu czynu zabronionego odpowiada w granicach swojej umyślności lub nieumyślności niezależnie od odpowiedzialności pozostałych współdziałających.
Formy niesprawne
Podżeganie polega na nakłanianiu inej osoby do popełnienia czynu zabronionego , możliwe jest tylko w zamiarze bezpośrednim i zawsze przybiera postać działania (zapamiętać).
Pomocnictwo polega na ułatwieniu innej osobie popełnienia czynu zabronionego i w szczególności może polegać na dostarczeniu narzędzi, udzieleni informacji lub tez rad.
Przez ustawowe znamiona czynu zabronionego rozumiemy zespół cech charakterystycznych czynu zabronionego czyniących zarys typu przestępstwa , które są zawsze zawarte w dyspozycji danego przestępstwa.
Ustawowe znamiona czynu zabronionego dotyczą:
cech podmiotu
cech strony podmiotowej
cech przedmiotu
cech strony przedmiotowej
Przez podmiot rozumiemy osobę sprawcy czynu zabronionego.
Pytanie:
Kto może ponieść odpowiedzialność karna na gruncie prawa karnego?
Co do zasady osoba fizyczna, która osiągnęła odpowiedni wiek, ukończyła lat 17 ale mogą być inne przypadki.
Na zasadach określonych w KK odpowiedzialność karna ponosi osoba fizyczna, która w chwili popełnienia czynu ukończyła lat 17. Od tej granicy wiekowej przewidziane są 2 odstępstwa:
wyjątkowo odpowiedzialność karna na zasadach przewidzianych w KK może ponieść nieletni , który po ukończeniu lat 15 a przed ukończeniem lat 17 dopuszcza się konkretnego czynu zabronionego ( zamach na życie prezydenta, przestępstwo zabójstwa kwalifikowanego- morderstwo, spowodowanie uszczerbku na zdrowiu).
Wyjątkowo sprawca, który ukończył lat 17 ale przed ukończeniem lat 18 dopuścił się czynu zabronionego odpowiada jak dorosły.
Kategoria młodocianych art. 115 § 10 KK.
Sprawca, który w chwili popełnienia czynu zabronionego nie ukończył lat 21 i w czasie orzekania w I instancji nie ukończył lat 24.
Cechy strony podmiotowej ( dotyczą one elementów winy i formy winy).
Wina to personalna, indywidualna zarzucalność popełnienia czynu konkretnej osobie.
Umyślność lub nieumyślność
KK mówi co to jest umyślność i nieumyślność.
Art. 9 KK czyn zabroniony popełniany jest umyślnie :
jeżeli sprawca ma zamiar jego popełnienia tj. chce go popełnić(zamiar bezpośredni)
przewiduje możliwość jego popełnienia ( zamiar ewentualny)
Czyn zabroniony popełniany jest nieumyślnie jeżeli sprawca nie mając zamiaru jego popełnienia popełnia go jednak na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach mimo, ze możliwość popełnienia tego czynu przewidywał lub mógł przewidzieć ( lekkomyślność lub niedbalstwo)
cechy przedmiotu
przedmiot ochrony prawa karnego oznacza jakie dobro jest chronione
cechy strony przedmiotowej to opis zabronionego zachowania, okoliczności jego popełnienia , opis skutków, motywacja działania sprawcy.
Katalog kar:
kara grzywny
kara ograniczenia wolności
kara pozbawienia wolności
kara pozbawienia wolności do lat 25
kara dożywotniego pozbawienia wolności
Kara grzywny orzekana jest w stawkach dziennych. Polega na określeniu liczby stawek oraz określeniu wartości jednej stawki . zasadą jest, ze orzeka się od 10-360 stawek, a jeżeli chodzi o wysokość stawki to skala wynosi 10 zł- 2000 zł.
Kara ograniczenia wolności polega na wykonywaniu pracy wskazanej przez sąd ( cel społeczny, odpracowanie winy). Wymierza się ja w miesiącach 1-12 m-cy.
W czasie tej kary sprawca nie może zmienić miejsca pobytu. Ma obowiązek stawiać się w oznaczonych terminach , można oddać go pod dozór kuratora bądź osoby godnej zaufania bądź instytucji walczącej z demoralizacja.
Jest możliwość zamiany kary w wymiarze świadczenia pracy przez potrącanie wynagrodzenia między 10-25 % na rzecz Skarbu Państwa lub na cel społeczny.
Kara pozbawienia wolności jest orzekana najkrócej na miesiąc, najdłużej na 15 lat. Jest wymierzana w miesiącach lub latach.
Okoliczności wyłączające odpowiedzialność karną.
kontratypy - wyłączające bezprawność
okoliczności wyłączające winę
Podobieństwo: powodują wyłączenie odpowiedzialności karnej
Kontratypy- nie ma odpowiedzialności karnej, bo czyn nie jest bezprawny
Okoliczności wyłączające winę- nie możemy sprawcy dopisać winy i czyn nie jest zawiniony - czyn może być sprzeczny z prawem
W przypadku okoliczności kontratypowych zachowanie człowieka jest legalne, zgodne z prawem i dlatego brak jest odpowiedzialności karnej. W przypadku zaistnienia okoliczności wyłączających winę sprawca nie popełnia przestępstwa, bo nie ponosi winy i odpowiedzialność karna także zostaje wyłączona natomiast jego czyn pozostaje czynem zabronionym, niezgodnym z prawem.
Do okoliczności wyłączających winę należą:
błąd
niepoczytalność
nieletniość
stan wyższej konieczności w warunkach określonych art. 26 § 2 KK
rozkaz
Do okoliczności wyłączających bezprawność ( lista nie jest zamknięta) można zaliczyć;
Kontratypy kodeksowe:
obrona konieczna art. 25
stan wyższej konieczności art. 26 § 1
dozwolone ryzyko ( ryzyko nowatorstwa, eksperyment) art. 27
dopuszczalna krytyka przy przestępstwie niesławienia art. 213 § 2
ostateczna potrzeba wojskowa
Kontratypy pozakodeksowe:
ryzyko sportowe
czynności lecznicze
zabiegi kosmetyczne
przerywanie ciąży
działanie w ramach praw i obowiązków
zgoda pokrzywdzonego
karcenie małoletnich
zwyczaj
Istota każdego kontratypu jest to, ze mimo, ze zachowanie formalnie wypełnia ustawowe znamiona czynu przestępstwa to jednak nie jest bezprawne, jest legalne.
Do instytucji kontratypu nie odwołujemy się jeśli czyn lub zachowanie nie wypełnia znamion przestępstwa. Wtedy bowiem to zachowanie jest pierwotnie legalne- zgodne z prawem i odwoływanie się do okoliczności legalizującej nie ma sensu. Kontratypujemy legalnie coś, co wypełnia znamiona przestępstwa- uzasadnienie obrony koniecznej , zaistnienie zamachu. Zamach to zachowanie się człowieka , które stwarza niebezpieczeństwo dla dobra chronionego prawa.
Źródłem zamachu jest człowiek. Zamach ten musi być bezprawny( sprzeczny z prawem).
Zamach musi być rzeczywisty, musi istnieć w realnej rzeczywistości, być bezpośredni tzn. stwarzać takie niebezpieczeństwo dla dobra prawnego, które może się natychmiast zaktualizować. Możemy zastosować działania obronne naruszając dobra napastnika. Taki zamach uzasadnia podjecie obrony, która polega na naruszeniu dóbr prawnych napastnika. Obrona ma być konieczna czyli służyć odparciu zamachu i uratowaniu dobra prawnego. Prawo do obrony koniecznej ma charakter samoistny tzn. osoba napadnięta nie ma obowiązku ratowania się ucieczka lecz ma prawi od razu stosować obronę tzn. prawo do obrony przysługuje wówczas , gdy były inne sposoby uratowania dobra prawnego zagrożonego zamachem niż naruszenie dóbr napastnika. Natomiast sposób obrony musi być współmierny do niebezpieczeństwa zamachu.
Przekroczenie granic obrony koniecznej - exces.
Exces może być:
ekstensywny- polega na obronie przedwczesnej lub już współistniejącej
intensywny- zastosowanie środków sposobu obrony niewspółmiernych do niebezpieczeństwa zamachu.
W razie przekroczenia granic obrony koniecznej czyn staje się nielegalny i jest podstawą odpowiedzialności karnej . Jednakże sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary a nawet odstąpić od jej wymierzenia. Sąd odstępuje obligatoryjnie od wymierzenia kary jeżeli przekroczenie granic obrony koniecznej było wynikiem strachu lub wzburzenia usprawiedliwionych okolicznościami zamachu.
Art. 31
Nie popełnia przestępstwa ten, kto z powodu choroby nie może rozpoznać ….
Niepoczytalność wyłączająca winę jest to okoliczność pozwalająca na przyjecie iż nie popełnia przestępstwa osoba, która z powodu choroby psychicznej , upośledzenia umysłowego lub innych zakłóceń czynności psychicznych nie może w czasie czynu rozpoznać znaczenia swojego postępowania lub kierować swoim postępowaniem.
Środki karne
Art. 39
Katalog środków karnych:
pozbawienie praw publicznych
środek ten polega na pozbawieniu lub uszczupleniu określonych praw publicznych o charakterze politycznym i obywatelskim- orzekany fakultatywnie
2) zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywania zawodu lub prowadzenia określonej działalności
Podstawą orzeczenia tego środka może być:
a) nadużycie stanowiska lub uprawnień zawodowych do popełnienia przestępstwa
b) przyjecie, że dalsze sprawowanie funkcji, wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zagraża istotnym dobrom chronionym prawem. Ten środek karny ma charakter prewencyjny
3) zakaz prowadzenia działalności związanej z wychowywaniem, leczeniem, opieka nad małoletnimi orzeka się na okres 1-15 lat
4) zakaz przebywania w określonych miejscach, zakaz kontaktowania się z konkretnymi osobami lub zakaz opuszczania miejsca pobytu bez zgody sądu
Ten środek karny orzeka się w celu ochrony przed ponownym pokrzywdzeniem ,w szczególności osób najbliższych sprawcy( art. 115 KK definicja osób najbliższych)
5) zakaz prowadzenia samochodu - najczęściej orzekany . Obejmuje wszelkie pojazdy mogące się znaleźć w ruchu lądowym, morskim i powietrznym. Podstawą orzeczenia tego środka karnego jest skazanie za przestępstwo w komunikacji lądowej, wodnej lub powietrznej oraz za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego. Może być orzeczony na zawsze jeśli sprawca katastrofy był nietrzeźwy lub zbiegł z miejsca zdarzenia . Orzekana jest utrata jak również niemożność starania się o uprawnienia od 3 miesięcy do 3 lat jeśli wykroczenie, od 1 - 10 lat jeśli przestępstwo.
6) przepadek mienia- może dotyczyć przedmiotów lub korzyści uzyskanych z przestępstwa.
Przedmioty:
a) narzędzia lub inne przedmioty, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia przestępstwa
b) przedmioty pochodzące z przestępstwa
c) przedmioty, których wytwarzanie, obrót lub przewóz jest zabronione przez prawo.
Przepadek korzyści majątkowych dotyczy korzyści pochodzących zarówno bezpośrednio jak i pośrednio z przestępstwa. Korzyść majątkowa jest to wszelkie przysporzenie majątku ;lub zwiększenie pasywów w majątku mającym wartość ekonomiczną możliwą do wyrażenia w pieniądzu. Nie orzeka się przepadku korzyści majątkowej, gdy podlega zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu uprawnionemu podmiotowi.
7) obowiązek naprawienia szkody- może być orzekany obok kary lub samodzielnie. Polega na likwidacji konfliktu miedzy sprawca a poszkodowanym
8) nawiązka - sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego zamiast obowiązku naprawienia szkody w celu zadośćuczynienia za doznana krzywdę .Orzeka się ja w trzech grupach przestępstw:
1) przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu
2) przestępstwa, których skutkiem jest śmierć, ciężki uszczerbek na zdrowiu, inne naruszenia życia lub zdrowia
3) przestępstwa przeciwko środowisku.
Drugi typ nawiązki to nawiązka orzekana na cele społeczne. Może być orzeczona w kwocie do 100 000 zł.
Jest orzekana na rzecz podmiotów, które takowe cele realizują.
9) świadczenie pieniężne
10)podanie wyroku do publicznej wiadomości- jest to środek karny, który jest orzekany jeżeli sąd uzna to za celowe ze względu na społeczne oddziaływanie kary pod warunkiem nienaruszenia interesu pokrzywdzonego.
Środki prowacyjne
Są to środki, które poddają sprawcę określonej próbie poprzez nałożenie na niego poszczególnych obowiązków lub zawieszenie bądź wykonania kary.
Warunkowe umorzenie postępowania
Jest jednym ze sposobów zakończenia postępowania przygotowawczego, które polega na rezygnacji ze skazania i kary wobec sprawcy uznanego winnym przestępstwa. Stosuje się go w sprawach drobniejszej natury i przy pozytywnej charakterystyce sprawcy.
Przesłanki, które muszą być spełnione kumulatywnie ażeby sąd mógł warunkowo umorzyć wykonanie postępowania:
w odniesieniu do przestępstw zagrożonych kara do 3 lat.
Wyjątkowo jeśli sprawca pojedna się z pokrzywdzonym warunkowo można umorzyć postępowanie co do czynu zagrożonego karą nieprzekraczającą 5 lat
wina sprawcy i społeczna szkodliwość czynu nie jest znaczna
okoliczności popełnienia czynu nie budzą wątpliwości
sprawca nie był dotychczas karany za przestępstwa umyślne oraz występuje pozytywna prognoza kryminologiczna
Warunkowe umorzenie postępowania jest orzekane na okres próby od 1-2 lat.
Termin biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia. Sąd podejmuje obligatoryjnie postępowanie karne jeśli sprawca w okresie próby popełnił przestępstwo umyślne, za które został prawomyślnie skazany. Sąd może podjąć postępowanie karne jeśli sprawca rażąco narusza w okresie próby porządek prawny a w szczególności popełni inne przestępstwo niż to, za które został skazany lub nie realizuje obowiązków, które zostały na niego nałożone . Nie można podjąć postępowania warunkowo umorzonego później niż w ciągu 6 miesięcy od zakończenia okresu próby.
Warunkowe zawieszenie wykonania kary
Jest to instytucja oparta na pozytywnej prognozie wyrażającej się w przekonaniu sądu, ze mimo nie wykonania orzeczonej kary sprawca będzie przestrzegał porządku prawnego a w szczególności nie popełni żadnego przestępstwa. Nie stosuje się do recydywistów i chuliganów.
Długość okresu prób- zawieszenie, które biegnie od uprawomocnienia się wyroku:
2-5 lat w przypadku kary pozbawienia wolności
1-3 lat w przypadku kary grzywny, karze ograniczenia wolności
3-5 lat w przypadku młodocianego lub w wyjątkowo przy sprawie recydywisty
Słowniczek pojęć znajduje się w ar. 115 k.k
Warunkowe zwolnienie z odbywania kary
Warunkowe przedterminowe zwolnienie z wykonywania kary polega na skróceniu wykonywania odbywania kary pozbawienia wolności w wypadkach jednoznacznej poprawy sprawcy w trakcie odbywania kary.
EGZAMIN
Kiedy sprawca odbył co najmniej połowę kary jednak nie mniej niż 6 miesięcy odbywania kary -może być warunkowo przedterminowo zwolniony.
Recydywista zwykły musi odbyć co najmniej 2/3 kary aby z tego skorzystać i nie wcześniej niż po roku.; recydywista wielokrotny ¾ kary nie wcześniej niż po roku
Przy karze pozbawienia wolności wynoszącej 25 lat musi odbyć 15 lat tej kary,
przy dożywociu 25 lat.
Jeżeli w okresie próby w ciągu dalszych 6 miesięcy nie odwołano warunkowego zwolnienia karę uważa się za niebyłą z chwilą warunkowego zwolnienia .
Środki zabezpieczające- (uregulow. w k.k. od art. 93 i nast.)
Mamy 3 grupy środków zabezpieczających
Środki zabezpieczające związane z popełnieniem przestępstwa w stanie niepoczytalności bądź poczytalności ograniczonej
Środki zabezpieczające związane z popełnieniem przestępstwa w związku z uzależnieniem od alkoholu lub środków odurzających
Środki o charakterze administracyjnym
Przedawnienie jest to uchylenie karalności czynu przestępczego nie odbierające czynowi charakteru przestępstwa
przedawnienie karalności art. 101 k.k.-bada się od momentu popełnienia przestępstwa
przedawnienie wykonania kary art. 103 k.k.—liczy się od uprawomocnienia się wyroku skazującego.
Zatarcie skazania Art. 106 i następne
Z chwilą zatarcia skazania fakt skazania uważa się za niebyły . Konsekwencją jest wykreślenie wpisu z rejestru skazanych (KRK). Zatarcie skazania może nastąpić na podst. postanowienia sądu, na mocy aktu łaski prezydenta RP lub na mocy prawa..
EGZAMIN- Nie podlega zatarciu skazania to skazanie, które dotyczy kary pozbawienia wolności za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności jeżeli pokrzywdzony był małoletni poniżej 15 lat.
Kodeks wykroczeń z 20 05. 1971r. tekst jednolity Dz.U. nr 109 poz. 756 z późn. Zmianami.
Wykroczenia to drobne czyny karalne.
EGZAMIN- Wykroczenie to czyn karalny, społecznie szkodliwy, zabroniony przez ustawę obowiązujący w czasie jego popełnienia pod groźbą kary aresztu, ograniczenia wolności , grzywny określonej kwotowo lub naganą .Wykroczenie musi być zawinione.
Art.8 k.k. mówi, że -Odpowiedzialność za wykroczenie ponosi ten kto popełnił czyn po ukończeniu lat 17.
Odpowiedzialność za usiłowanie wykroczenia zachodzi wtedy gdy ustawa tak stanowi. Odpowiedzialność jest przewidziana za podrzeganie i pomocnictwo przy czym odpowiedzialność ta zachodzi gdy sprawca dokonał czynu zabronionego.
Odpowiedzialność osób współdziałających w popełnieniu wykroczenia.
Każdy odpowiada w granicach swej umyślności lub nieumyślności niezależnie od odpowiedzialności pozostałych współdziałających.
KARY NA GRUNCIE KODEKSU WYKROCZEŃ
Kara aresztu od 5 dni do 30 dni
Kara ograniczenia wolności trwająca 1miesiąc w wymiarze od 20-40 godzin(w tygodniu?)
Kara grzywny 20 a 25 % wynagrodzenia za pracę na rzecz skarbu Państwa lub cel społeczny.
Kara nagany
Kara grzywny wynosi od 20 do 5 tys. zł. chyba, że ustawa stanowi inaczej.
EGZAMIN- naganę można orzec wtedy gdy charakter i okoliczności czynu oraz właściwości sprawcy przemawiają za tym, że zastosowanie tej kary jest wystarczające. Nie można orzec kary nagany za wykroczenie o charakterze chuligańskim.
ŚRODKI KARNE NA GRUNCIE k.k.
Zakaz prowadzenia pojazdów od 6 miesięcy do lat 3
Przepadek przedmiotów ( można orzec nawet jeśli zachodzi okoliczność wyłączająca winę).
Nawiązka -orzeka się na rzecz pokrzywdzonego jeśli przepis szczególny tak stanowi -1500 zł za zniszczenie ogródka).
Obowiązek naprawienia szkody
Podanie orzeczenia o ukaraniu do publicznej wiadomości w szczególny sposób. I inne środki karne określone przez ustawę np. zakaz połowu ryb , zakaz wstępu na imprezy masowe).
EGZAMIN-środki karne można orzec jeżeli są one przewidziane w przepisie szczególnym a orzeka się je jeżeli przepis szczególny tak stanowi.
ZASADY-art. 34
Wszystkie okoliczności wpływające na wymiar kary i środka karnego uwzględnia się tylko co do osoby, której dotyczy ( indywidualizacja karania na gruncie k.w.)
Art. 47 k.w. zawiera definicje ustawowe,( których Szanowna Pani Beata ma nauczyć się na pamięć!!!!!
8