Asertywna komunikacji - „komunikat JA”

Używanie komunikacji typu Ja daje możliwość przejęcia odpowiedzialności za to co się mówi,
nie obarczając innych za nasze uczucia, przeżycia, doświadczenia.

Komunikat TY	Komunikat Ja
Tak już musi być	Nie chcę tego zmieniać
Złościsz mnie	Jestem zły
Spotkanie było beznadziejne	Jestem niezadowolony ze spotkania
Wszyscy wiedzą, ze to nieprawda	Nie wierzę w to
Nikt rozsądny by tego nie zrobił	Uważam, za nierozsądne to , co robisz
Nikt jej nie lubi	Nie lubię jej
Musiałem to zrobić	Zrobiłem to
Każdy, w tej sytuacji powiedziałby, że ...	Nie rozumiem, dlaczego nie powiesz, że...
Nie liczysz się z moimi uczuciami	Czuję się urażona
Zachowujesz się okropnie	Nie podoba mi się, kiedy...

Stosując komunikat Ja można wykorzystać schemat:

Czuję Kiedy Ponieważ Chcę

Czuję - Stwierdzenie uczuć lub przekonań- opisanie swoich uczuć: gniewu, lekceważenia,
krzywdy, zdziwienia, smutku, radości....

Kiedy Ty - Wskazanie konkretnego zachowania - opisanie swojego zachowania powodującego
problemy, kiedy druga osoba mówi/robi coś,
co nas boli, uraża, przeszkadza.

Ponieważ - Wskazanie konsekwencji - opisanie konsekwencji, jakie ma dla ciebie problematyczne
zachowanie: strata czasu, ryzyko gniewu, konieczność
dodatkowego wysiłku

Chcę - Sformułowanie celu - powiedzenie czego się chce, poinformowanie o swoich prośbach
i oczekiwaniach. Należy unikać stawiania żądań i wymagań. Określ
jasno i wyraźnie, czego chcesz.

Asertywna odmowa

Elementy asertywnej odmowy

• słowo NIE

• informacja o tym jak zamierza się postąpić

• krótkie wyjaśnienie

• komunikat podtrzymujący relację (ewentualnie - gdy chce się wyraźnie podkreślić, że na relacji z rozmówcą nam zależy, a odmowa nie ma charakteru odrzucenia)

Chcąc odmówić w asertywny sposób:

• nie podawaj zbyt dużej ilości powodów, bo to „rozmywa” odmowę

• nie stosuj nadmiernych wyjaśnień, bo wywołuje to napięcie, negatywne emocje u obu stron, daje okazje do podważenia twojego stanowiska

• nie używaj sformułowanie „nie mogę” jeśli w rzeczywistości „nie chcesz”, sugeruje
  to bowiem zewnętrzne przeszkody i otwiera możliwość dyskusji na temat sposobów poradzenia sobie z nami

Asertywny sposób wyrażania złości

Osoba asertywna, wyrażająca złość, może mówić normalnie, mówić głośno, bardzo głośno krzyczeć - stosownie do przeżywanych emocji.
Istotne jest by zaczynała zdanie od „ja” a nie od „ty”.

Asertywne wyrażanie gniewu nie oznacza swobodnego, niekontrolowanego wybuchu. Stosuje się technikę stopniowania reakcji, która ma cztery etapy.

Etap I UDZIELANIE INFORMACJI

Gdy czyjeś zachowanie przeszkadza, drażni, złości, należy zwrócić
mu uwagę i prosić o zmianę zachowania.

Etap II WYRAŻANIE UCZUĆ

Jeżeli dana osoba nie zmieni swojego zachowania, mimo że wie
iż przeszkadza, należy dać wyraz swojemu rozdrażnieniu.

Etap III PRZYWOŁANIE ZAPLECZA

Przekazanie informacji co ma się zamiar zrobić, jeśli osoba nadal
nie zmieni swojego zachowania. Zaplecze to coś, do czego możemy się odwołać aby zmienić swoją sytuację. To zabezpieczenie przed bezradnością. Przywołuje się je nie po to, aby zrobić krzywdę drugiej osobie, ale żeby obronić samego siebie.

Jeżeli nic nie możemy na damy moment zrobić, można informować otoczenie o własnym niezadowoleniu.

Etap IV SKORZYSTANIE Z ZAPLECZA

Jeśli nic się nie zmienia, należy zrobić to co się zaplanowało
i zapowiedziało. Ważne jest aby wybierać takie zaplecze,
z którego naprawdę można skorzystać kiedy zajdzie taka potrzeba.

Częstym błędem osoby zagniewanej jest zbyt intensywne reagowanie, z pominięciem techniki stopniowania reakcji. Nadmierna intensywność reakcji rodzi się z poczucia bezsilności,
z przewidywania, że normalna interwencja pewnie nic nie da i że trzeba sięgnąć od razu
po najsilniejsze środki.

---