Psychologia- jest to nauka o istotach żywych, bada ich aktywność psychiczną, jako działalność układu nerwowego, w której lub po przez która, istoty te poznają świat i na podstawie której działają w nim.

Przedmiotem psychologii- jest człowiek i wszelkie procesy w nim zachodzące, jego życie w różnych wymiarach czasowych, całość ludzkiej egzystencji.

Skale psychologii- pomiar jest to szereg czynności wykonywanych w celu uszczegółowienia, sklasyfikowania przedmiotu badań wg zmiennych, wyraża ilościowe pojecie danych przedmiotów, zdarzeń czy właściwości.

Skale:

• nominalna- grupuje wg jednej właściwości np. płeć

• porządkowa(rangowa)- porządkuje wg kolejności np. szybko-wolno

• interwałowa- odp. na pyt o ile?

• stosunkowa(ilorazowa)- odp. na pyt. ile razy?

Osobowość- jest to charakterystyczny względnie stały sposób reagowania jednostki na środowisko społeczno-przyrodnicze a także sposób wchodzenia z nim w interakcje.

Cechy ekstrawertyka:

• mówi szybko

• uzyskuje energie przebywając z innymi

• najpierw cos robi później myśli

• utrzymuje kontakt wzrokowy z rozmówcą, nie słucha

• ma wiele zainteresowań

Cechy introwertyka:

• zyskują energie w samotności

• są dobrymi słuchaczami

8 etapów w procesie poznawczym:

1. sformułowanie problemu i hipotezy badawczej

2. określenie obrazu przestrzeni zmiennych niezależnych istotnych dla zmiennych zależnych

3. operacjonalizacja zmiennych- nadanie zmiennych określonego sensu empirycznego

4. wybór modelu badawczego (ekstremalny, korelacyjny)

5. dobór próby z populacji

6. wybór modelu statystycznego

7. akceptacja bądź odrzucenie hipotezy

8. ocena, interpretacja rezultatów badania

Neuron - rodzaj komórek występujących w układzie nerwowym. Najwięcej neuronów znajduje się w ośrodkowym układzie nerwowym. Neurony składają się z ciała komórki (perikarion albo soma) oraz wypustek cytoplazmatycznych: dendryty i akson, za pomocą których wytwarzają połączenia z innymi neuronami, bądź komórkami efektorowymi (wykonawczymi). Połączenie między komórkami nerwowymi zwane jest synapsą.

Aspekty myślenia- przebieg operacji umysłowych i fazy procesu myślenia, rodzaje myślenia, rezultaty myślenia i uwarunkowania myślenia

Myślenie to złożony proces umysłowy, polegający na tworzeniu nowych reprezentacji za pomocą transformacji dostępnych informacji. Transformacja ta obejmuje interakcję wielu operacji umysłowych: wnioskowanie, abstrahowanie, rozumowanie, wyobrażanie sobie, sądzenie, rozwiązywanie problemów, twórczość

Obserwacja- jest to postrzegania zamierzone, planowane, selektywne, wymagające aktywnej postawy umysłu; musimy wyznaczyć sobie cel obserwacji- cel stanowi podstawę planu obserwacji- spostrzeżenie są selektywne czyli ograniczają się do niektórych cech

obserwowanego

Uwaga- ogólne określenie wielu procesów poznawczych odpowiedzialnych za:

• utrzymanie organizmu w stanie gotowości do działania, percepcji lub innych zachowań. Podtrzymywanie stanu oczekiwania na pojawienie się pewnych bodźców;

• wyodrębnianie istotnych elementów z pola percepcyjnego (np. wzrokowego, słuchowego) i tłumienie elementów nieistotnych (koncentracja uwagi);

• odpowiednio zorganizowany przebieg danej czynności psychicznej, dbanie o to aby uboczne procesy go nie zakłócały;

• zdolność zaangażowania się w analizę danego bodźca i umiejętność oderwania się od jednego bodźca i skupienie się na innym.

Motywacja - stan gotowości istoty rozumnej do podjęcia określonego działania, to wzbudzony potrzebą zespół procesów psychicznych i fizjologicznych określający podłoże zachowań i ich zmian. To wewnętrzny stan człowieka mający wymiar atrybutowy.

Neurotyczność - w psychologii oznacza cechę osobowości polegającą na silnym niezrównoważeniu emocjonalnym o charakterze nerwicowym, niskiej odporności na stres, skłonności do popadania w stany lękowe. Przeciwieństwem neurotyczności jest równowaga emocjonalna.

Neurotyczność składa się z następujących cech:

• lęk

• przygnębienie

• poczucie winy

• niska samoocena

• napięcie

Asertywność - w psychologii termin oznaczający posiadanie i wyrażanie własnego zdania oraz bezpośrednie wyrażanie emocji i postaw w granicach nienaruszających praw i psychicznego terytorium innych osób oraz własnych, bez zachowań agresywnych, a także obrona własnych praw w sytuacjach społecznych. Jest to umiejętność nabyta.

Asertywność to:

• umiejętność wyrażania opinii, krytyki, potrzeb, życzeń, poczucia winy,

• umiejętność odmawiania w sposób nieuległy i nieraniący innych,

• umiejętność przyjmowania krytyki, ocen i pochwał,

• autentyczność,

• elastyczność zachowania,

• świadomość siebie (wad, zalet, opinii),

• wrażliwość na innych ludzi,

• stanowczość,

• samoocena

Osoba asertywna ma jasno określony cel i potrafi kontrolować własne emocje, nie poddaje się łatwo manipulacjom i naciskom emocjonalnym innych osób

Introspekcja - (z łac. - introspectio - wglądanie do wnętrza) - w psychologii, analiza własnych stanów psychicznych, myśli i przemyśleń. Podejście to jest stosowane w kognitywistyce symbolicznej w badaniach samo-świadomości, a także w modelowaniu rozumowania/funkcji myślowych nie obserwowalnych fizycznie. Behawioryści, jednakże odrzucają tę metodę, skupiając się tylko na obserwacji i opisie zachowań zewnętrznych.

RODZAJE  INTROSPEKCJI

 

I. Jeśli jako kryterium przyjmiemy postawę obserwatora, to wyróżniamy:

 

1. Introspekcję incydentalną - badacz biernie czeka na spontaniczne wystąpienie określonych procesów psychicznych. Np. uczucie tęsknoty, miłości, rozpaczy możemy badać tylko wtedy, gdy występują one spontanicznie u danej osoby.

 

a)    Introspekcja dorywcza - opisujemy jednorazowo lub kilkakrotnie,

w  bliżej nie ustalonych odstępach czasu, proces psychiczny, który nas

      interesuje.

 

b)    Introspekcja systematyczna (ciągła) - należy przez szereg dni, tygodni, a nawet miesięcy rejestrować każdorazowe wystąpienie badanego procesu psychicznego. Przedmiotem badania należy tu uczynić osoby, u których ze względu na ich strukturę lub inne okoliczności dany proces występuje często lub w dużym nasileniu.

 

          Na przykład: emocję lęku należałoby badać u osób ze schorzeniami układu krążenia, które mają organicznie uwarunkowaną skłonność do przeżyć lękowych. Albo u osób wykonujących niebezpieczne zawody.

 

2. Introspekcję eksperymentalną - badacz stwarza warunki powodujące   wystąpienie badanego procesu, a następnie posługuje się introspekcją w celu uzyskania informacji o jego przebiegu.

       M. Kreutz wyróżnia trzy rodzaje introspekcji eksperymentalnej:

 

a) Introspekcja izolująca - badacz po stworzeniu właściwych warunków    eksperymentalnych pyta osobę badaną wyłącznie o określony rodzaj procesów psychicznych, wyodrębniony zawczasu (czy dane zjawisko zaistniało, czy nie; jakie było; jakie są jego treści itp.)

 

b) Introspekcja wyczerpująca - osoba badana stara się możliwie dokładnie opisać wszystkie procesy psychiczne występujące u niej w trakcie trwania eksperymentu.

Ten rodzaj introspekcji ma zastosowanie w badaniu doznań dla podmiotu nowych, słabo zinternalizowanych. Jest ona wstępem do introspekcji pytaniowej.

 

c) Introspekcja pytaniowa - wymaga uprzedniego przeprowadzenia eksperymentów wstępnych, w trakcie których zbieramy spontaniczne wypowiedzi na temat badanych procesów psychicznych. Na tej podstawie opracowujemy listę pytań, które stawiamy w badaniach właściwych.

 

 

II. Jeśli jako kryterium przyjmiemy czas zbierania wypowiedzi introspekcyjnych, wyróżniamy:

 

1)    Introspekcję równoczesną - myślę o czymś, co jednocześnie przeżywam (np. uświadamiam sobie, że oto widzę rzecz piękną).

 

2)    Introspekcję z przypomnienia (retrospekcję) - przypominam sobie coś wcześniej przeżytego (np. wspominam uczucia, jakie przeżywałem na egzaminie)

Uczenie się - jest procesem, który prowadzi do względnie trwałej zmiany zachowania lub możliwości zachowania, który opiera się na doświadczeniu.

Akt uczenia się składa się z ośmiu zdarzeń:

1. Motywacja lub oczekiwanie.

2. Zrozumienie - podmiot dostrzega materiał o odróżnia go od innych bodźców zwracających jego uwagę.

3. Poznanie - podmiot koduje wiedzę.

4. Przechowanie - podmiot przechowuje wiedzą w pamięci krótko i długotrwałej.

5. Przypomnienie - podmiot odzyskuje materiał z pamięci.

6. Generalizacja - materiał jest przenoszony na nowe sytuacje, a więc pozwala podmiotowi rozwinąć strategie postępowania z nimi.

7. Działanie - te strategie są wykorzystane w praktyce.

8. Sprzężenie zwrotne - podmiot uzyskuje wiedzę na podstawie rezultatów.

Choroba polega na zaburzeniu funkcji lub uszkodzeniu struktury organizmu. O zaistnieniu choroby można mówić wtedy, gdy działanie czynnika chorobotwórczego wywołuje niepożądane objawy, różniące się od czynników zdrowego organizmu

Zdrowie-to nie tylko brak choroby, lecz pełny dobrostan społeczny, psychiczny i biologiczny; proces dynamiczny, nie tylko brak choroby czy niedomagania, lecz także dobre samopoczucie oraz taki stopień przystosowania się biologicznego i społecznego do środowiska, jaki jest osiągalny dla danej jednostki w najkorzystniejszych warunkach

Trzy przypadki wpływu społecznego:
•       Naśladownictwo- kopiowanie cudzych zachowań we własnym działaniu
•       Konformizm- uleganie rzeczywistemu, czy tylko wyobrażonemu naciskowi ze strony innym ludzi stanowiących większość w danej sytuacji.
•       Posłuszeństwo wobec autorytetu- podporządkowywanie się poleceniom bądź sugestiom ludzi mających władzę czy autorytet

Konformizm (pot. ulegający wpływom) (łac. conformo - nadaję kształt) - w psychologii społecznej to zmiana zachowania na skutek rzeczywistego, bądź wyobrażonego wpływu innych ludzi. Podporządkowanie się wartościom, poglądom, zasadom i normom postępowania obowiązującym w danej grupie społecznej. W tym rozumieniu jest to zmiana związana z faktem, że członek grupy miał początkowo inne zdanie czy inaczej się zachowywał niż grupa, a następnie je zmienił w kierunku zgodnym z oczekiwaniami grupy

Sen - stan czynnościowy ośrodkowego układu nerwowego, cyklicznie pojawiający się i przemijający w rytmie okołodobowym, podczas którego następuje zniesienie świadomości (z wyjątkiem świadomego snu) i bezruch. Sen charakteryzuje się ustępowaniem pod wpływem czynników zewnętrznych

Marzenia senne - serie obrazów, dźwięków, emocji, myśli i innych wrażeń zmysłowych pojawiające się podczas snu.

Budowa oraz funkcje mózgu

1.MIEDZYMÓZGOWIE

2.KRESOMÓZGOWIE pięć elementów mózgu

3.ŚRÓDMÓZGOWIE

4.MÓŻDZEK

5.RDZEŃ PRZEDŁUŻONY, zwany także ZAMÓZGOWIEM

Ad 1. Międzymózgowie stanowi trzecia komorę mózgu. Na dnie tej komory znajduje się podwzgórze. Tutaj zlokalizowane są ośrodki głodu, termoregulacji, sytości, popędu seksualnego i in.

Ad 2. Kresomózgowie zbudowane jest z półkul mózgowych, które pokryte są kora mózgową, zbudowana z istoty szarej. Wewnątrz znajduje się istota biała. Tutaj znajduje się pierwsza i druga komora mózgu. Każda półkula zawiera cztery płaty: potyliczny ( ośrodek wzroku oraz rozumienia), skroniowy ( ośrodek słuchu), ciemieniowy ( ośrodek mowy, kojarzenia, pamięci, rozumienia wrażeń), czołowy ( kontrola pracy mięśni szkieletowych).

Ad.3. Śródmózgowie stanowi mały odcinek pnia mózgowego, w którym znajdują się ośrodki kierujące i koordynujące pracą mięśni oczu.

Ad.4. Móżdżek leży za mózgiem, wypełnia tylną część czaszki. Składa się on z dwóch półkul, które łączą się ze sobą za pomocą robaka. W móżdżku podobnie jak w mózgu znajduje się istota szara i białą. Dzięki tej strukturze możliwe jest napięcie mózgowe oraz koordynowanie ruchów ciała.

Piramida potrzeb Maslowa.

---