Nazwa przedmiotu Psychopedagogika twórczości					Liczba punktów 3
Język wykładowy polski		Poziom przedmiotu Studia I stopnia	Data Opracowania : 01.09.2008		Zalecany semestr studiów: III
Cel przedmiotu: Głównym celem jest zapoznanie studentów ze podstawami wiedzy pedagogicznej i psychologicznej dotyczącej twórczości i kreatywności oraz uwarunkowań rozwoju zdolności twórczych dzieci i młodzieży. Treści wykładu podporządkowane są czteroaspektowemu postrzeganiu twórczości oraz współczesnym teoriom twórczości i edukacji dla twórczości. Strukturę wykładów wyznacza autorska próba określenia głównych celów i przedmiotu badań pedagogiki twórczości, opisana w podręczniku akademickim wydanym w 2007 roku przez GWP.
Treści programowe: Pedagogika twórczości, jej cele i przedmiot badań. Pojęcia twórczości i jego dzieje. Mity o twórczości. Cztery aspekty (wymiary) twórczości. Twórczość jako cecha wytworu. Twórczość jako cecha osoby - kreatywność. Kryteria twórczości: kryteria jawne i kryteria ukryte. Wartości i dziedziny twórczości. Bieguny i poziomy twórczości - podejście elitarne i egalitarne. Klasyczne teorie twórczości i ich krytyka. Wybrane teorie mikroskopowe twórczości: teoria myślenia dywergencyjnego i teorie fazowe. Czynniki twórczości. Systemowe teorie twórczości: teoria Csikszentmihalyi'ego, Urbana i Amabile. Twórczość jako droga do samorealizacji. Teorie twórczości i postawy twórczej w psychologii humanistycznej i pedagogice społecznej. Teorie postawy twórczej i jej pomiaru. Twórczość dzieci: swoistość procesu i wytworu. Twórcze czy nie? Pojęcie barier i inhibitorów twórczości. Szkolne inhibitory twórczości uczniów. Szkoła wspierająca twórczość uczniów. Cechy środowiska a rozwój twórczości wychowanków i pracowników. Pomoc w tworzeniu i jej rodzaje. Modele pomocy w tworzeniu. Psychopedagogiczne zasady pomocy w tworzeniu. Programy wychowania do twórczości w Polsce i na świecie. Lekcje twórczości: założenia, cele, zasady i środki dydaktyczne. Efekty lekcji twórczości. Jak badać twórczość? Podejścia i metody.
Literatura	Literatura obowiązkowa Dobrołowicz W. (1995), Psychodydaktyka kreatywności, Wydawnictwo WSPS, Warszawa, rozdział 3, 4 i 5. Kozielecki J. (1996), Człowiek oświecony czy innowacyjny, W: Człowiek wielowymiarowy, Wydawnictwo „Żak”, Warszawa. Maslow A.H. (1986), Twórczość, W: W stronę psychologii istnienia, IW „Pax”, Warszawa, część IV, s. 135-146. Pietrasiński Z. (1980), Przygotowanie do aktywności twórczej, W: Model wykształconego Polaka, pod red. Suchodolskiego B., Ossolineum, Wrocław. Popek S. (1998), Twórczość dzieci, W: Encyklopedia psychologii, pod red. Szewczuka W., Fundacja Innowacja, Warszawa. Rogers C.R. (2002), Ku teorii kreatywności, W: O stawaniu się osobą, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań, rozdz. 19, s. 420-434. Nęcka E. (1995), Proces twórczy i jego ograniczenia, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków, rozdz. VII-X. Nęcka E. (2001), Psychologia twórczości, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, rozdz. 1, 2, 6, 7, 9, 10. Szmidt K.J. (2001), Twórczość i pomoc w tworzeniu w perspektywie pedagogiki społecznej, Wydawnictwo UŁ, Łódź, rozdz. 1. Szmidt K.J. (2001), Szkolne inhibitory twórczej aktywności uczniów w świetle wyników badań typu action research, W: Nowe konteksty (dla) edukacji alternatywnej XXI wieku, pod red. B. Śliwerskiego, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków. Szmidt K.J. (2003), Współczesne koncepcje wychowania do kreatywności i nauczania twórczości - przegląd stanowisk polskich, W: Dydaktyka twórczości, pod red. K.J. Szmidta, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków. Szmidt K.J. (2007), Pedagogika twórczości, GWP, Gdańsk. Szymański M.S. (1987), Twórczość i style poznawcze uczniów, WSiP, Warszawa, rozdz. VII, s. 53-76. Literatura uzupełniająca: Fisher R. (1999a), Uczymy jak myśleć, WSiP, Warszawa. Landau E. (2003), Twoje dziecko jest zdolne, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa. Limont W. (1994), Synektyka a zdolności twórcze, Wydawnictwo UMK, Toruń. Limont W., red. (2004), Teoria i praktyka edukacji uczniów zdolnych, Oficyna Wydawnicza “Impuls”, Kraków. Limont W., Cieślikowska J., red. (2005), Wybrane zagadnienia edukacji uczniów zdolnych, tom I: Zdolności i stymulowanie ich rozwoju, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków. Limont W., Cieślikowska J., red. (2005), Wybrane zagadnienia edukacji uczniów zdolnych, tom II: Uczeń - Nauczyciel - Edukacja, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków. Limont W., Nielek-Zawadzka K., red. (2005), Dylematy edukacji artystycznej, tom I: Edukacja artystyczna wobec przemian w kulturze, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków. Limont W., Nielek-Zawadzka K., red. (2005), Dylematy edukacji artystycznej, tom II: Edukacja artystyczna a potencjał twórczy człowieka, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków. Nalaskowski A. (2000), Edukacja i twórczość, W: Pedagogika w pokoju nauczycielskim, pod red. Kruszewskiego K., WSiP, Warszawa. Popek S. (2001), Człowiek jako jednostka twórcza, Wydawnictwo UMCS, Lublin. Popek S., red. (2004), Twórczość w teorii i praktyce, Wydawnictwo UMCS, Lublin. Sternberg R.J., Spear-Swerling L. (2003), Jak nauczyć dzieci myślenia, GWP, Gdańsk. Szmidt K.J., Modrzejewska-Świgulska M., red. (2005), Psychopedagogika działań twórczych, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków. Szmidt K.J. (2005), red., Trening twórczości w szkole wyższej, Wydawnictwo WSHE, Łódź. Uszyńska-Jarmoc J. (2003), Twórcza aktywność dziecka, Trans Humana, Białystok.
Wymagania wstępne	Bez wymagań
Metoda nauczania	Wykład, prezentacje medialne i pokazy, dyskusje i panele, testy twórczości
Forma zaliczenia przedmiotu	Egzamin testowy plus obecność na zajęciach
Koordynator przedmiotu	Prof. dr hab. Krzysztof J. Szmidt Dr hab. prof. WSHE Urszula Szuścik

---