SENEKA Lucius Annaeus (ok. 4 r. p.n.e.- 65 r. n.e.)

(na podstawię wstępu BN do „Fedry”)

1. Tragedia rzymska przed Seneką

- 240 r. p.n.e. - pierwsze przedstawienie tragedii i komedii greckiej w Rzymie

- nie zachowała się żadna tragedia z okresu republiki

- dramatopisarze rzymscy często stosowali metodę kontaminacji- dość swobodnie łączyli elementy różnych greckich tragedii w jedno dzieło

2. Życiorys Seneki

- wywodził się z klasy średniej - był synem Seneki Starszego zwanego Retorem (dlatego dla odróżnienia Lucjusz często jest nazywany Młodszym lub Filozofem)

- S. otrzymał staranne wykształcenie filozoficzne i retoryczne

- był wpływowym mówcą i politykiem

- wyznawał stoicyzm

- został wygnany na Korsykę za rzekomy romans z żoną cesarza Klaudiusza

- po odwołaniu z wygnania był wychowawcą młodego Nerona- miał duży pozytywny wpływ na pierwsze lata jego rządów

- gdy Neron zaczął pogrążać się w szaleństwie, Seneka wycofał się z życia publicznego- jakiś czas później został oskarżony o udział w antycesarskim spisku i dostał rozkaz otworzenia sobie żył

3. Twórczość Seneki

- napisał 10 tragedii opartych na greckich pierwowzorach (najczęściej na dramatach Eurypidesa)

- często stosował kontaminację

- dodawał także własne elementy lub wyolbrzymiał te, które u „Greków” były mało istotne

- jego tragedie charakteryzuje zretoryrozowanie (przemowy, opisy > akcja)

- opisy S. często są bardzo brutalne

- S. zachował chór, ale jego związek z akcją był jeszcze luźniejszy niż u Eurypidesa

- tragedie S. charakteryzuje:

- pesymizm („zamiłowanie” do tematu śmierci, szczególnie samobójczej)

- odnoszenie się do realiów politycznych (w epoce cesarstwa oznaczało to promowanie wizerunku „dobrych” władców i krytyka „złych”)

Fedra

Plan wydarzeń

1. Hipolit wyznaje miłość Arycji

2. Wieść o śmierci Tezeusza

3. Fedra wyznaje miłość Hipolitowi

4. Powrót Tezeusza

5. Enona namawia Fedrę do oszustwa

6. Fedra mówi Tezeuszowi, że Hipolit chciał ją zgwałcić

7. Tezeusz wypędza syna

8. Hipolit zostaje zabity przez potwora

9. Fedra wyznaje winę i popełnia samobójstwo

---