Zaliczenie: 40 pytań (test). A,b,c,d.
Motto: wiedza jest obrazem prawdy.
Gromadzimy informacje, które kumulujemy, mamy narzędzia badawcze i uważamy, że zgłębiamy prawdę. Istnieje ryzyko, iż jest to tylko jakaś pochodna.
Psychologia to nie jest dziedzina constance.
Motto: wiedza nie ma właściciela. Ludwik Pasteur
Nie każda koncepcja musi być przyporządkowana do osoby.
Motto: wiedza nie opiera się wyłącznie na prawdzie, także na błędach. C.G. Jung
Paradygmaty a modele umysłu. Charakterystyka poznania i procesy poznawcze.
Czy istnieją paradygmaty w psychologii?
Thomas Kuhn: „Struktura rewolucji naukowych” 1962; rozwój wszelkich nauk nie odbywa się ewolucyjnie, tylko rewolucyjnie. Rozwój jest od kryzysu do kryzysu. Ten kryzys sprawia, że ktoś się pojawia z nowym paradygmatem. Paradygmat to „matryca pewnej” dziedziny; jakieś wzorcowe, konkretne badanie (przykład - exemplars). Ujęcie wąskie.
Ujęcie szerokie to matryca dyscyplinarna. Pewna grupa wyznaje jakiś sposób pojęcia problematycznego i jego badania, założenia pojęciowe (świadomość, nieświadomość, id, ego, super ego). Metody badań też.
Czy można mówić o rewolucji poznawczej w psychologii?
Różne koncepcje człowieka w psychologii.
Introspekcjonizm: człowiek odbiorcą wrażeń.
Behawioryzm: człowiek to kula bilardowa.
Psychoanaliza: człowiek to kocioł pod parą. (popędy się kłębią, wypadają z tego gara, a pokrywa to super ego - społeczeństwo).
Historia psychologii poznawczej - przełomowe daty.
(„czarna skrzynka” - koncepcje psychologiczne człowieka)
Konferencja w 1956 w MIT.
Uczestnicy:
- Chomsky twórca gramatyki generatywno-transformacyjnej
[zwrócił uwagę na/ dowiódł, że istnieje coś takiego jak gramatyka, która umożliwia uczenie się języka, jako gatunek ludzki mamy taką specyficzną cechę, wrodzona wiedza językowa - gramatyka generatywna (uniwersalna); opisuje różnice pomiędzy różnymi językami ludzkimi, problemy z ich opanowaniem, wg niego jest taki przełącznik w mózgu, który za to odpowiada; system LAD]
- Simon Herbert - jeden z twórców General Problem Solver (GPS) - program symulujący myślenie
- Gerome Bruner - twórca koncepcji gotowości percepcyjnej oraz badań nad strategiami rozwiązywania problemów.
Publikacja „Cognitive Psychology” Neissera (1969).
Publikacja „Cognition and reality” Neissera (1976) - początek koncepcji ekologicznych.
[nie tylko sfera umysłu, ale również rzeczywistość, otoczenie ma wpływ na to, jak się zachowujemy; nurt ekologicznej percepcji]
Faza systemów wielorakich - 1994 - rozwiązanie modułowe, mikroparadygmaty.
[każda osoba przez całe życie zajmuje się jednym modułem, jakąś dziedziną, np. językiem, pamięcią roboczą, badaniem pamięci prospektywnej (związana z przyszłością, pamiętać „żeby”, jest także pamięć retrospektywna) itp.]
Szerokie i wąskie rozumienie procesów poznawczych.
rozumienie szerokie - Markus - procesy poznawcze to procesy pozwalające na stworzenie systemu… HANDOUT
rozumienie wąskie - procesy poznawcze zajmują się przetwarzaniem informacji.
Odbierane informacje ze świata ulegają modyfikacjom, tak, by:
- dostosować je do informacji już występujących w systemie poznawczym
- nadać im postać przydatna dla stworzenia programów działania.
Paradygmaty a modele umysłu:
- modele psychometryczne [model statystyczny; koncepcja big five - wielkiej piątki, pięć czynników osobowości zostało wyłonionych]
- koncepcja stylów poznawczych [można coś wykoncypować i podzielić ludzi ze względu na preferowany przez nich styl]
- modele informacyjne [co dzieje się w umyśle człowieka z pozyskaną informacją].
Koncepcja przetwarzania informacji.
Informacje rejestracja sensoryczna [zmysły] selekcja pierwotna pamięć krótkotrwała zapominanie/selekcja wtórna pamięć trwała system decyzyjny zachowanie.
Główne założenia przetwarzania informacji.
- „od dołu do góry” /bottom - up/
- „od góry do dołu” /top - down/ [ślady pamięciowe, oczekiwania, nastawienia, motywacje; sami poszukujemy jakichś informacji z otoczenia typu McDonald's]
- problem sekwencyjności albo paralelności procesów poznawczych.
Pytania: które z wymienionych twierdzeń nie jest prawdziwe:
reprezentacje poznawcze powstają z informacji, które docierają wyłącznie z zewnątrz
procesy poznawcze to procesy przetwarzania informacji
reprezentacje poznawcze są narzędziem przewidywania biegu zdarzeń
reprezentacje poznawcze to mapy umysłu.