Pytanie 21. Zasady i metody pracy dydaktycznej.

Dydaktyka - jest nauką o kształceniu i samokształceniu, ich celach, treści oraz metod, środkach i formach organizacyjnych. Jej przedmiotem jest kształcenie (nauczanie i uczenie się).

Metody „sposób stosowany systematycznie, świadomie, mogący być wielokrotnie, a nie jednostkowo wykorzystywany w działaniu”

Podział wg. W. Okonia zmodyfikowany, w pewien sposób przez F. Bereźnickiego.

- metod podające, zwane inaczej metodami asymilacji wiedzy - mają szerokie zastosowanie w praktyce szkolnej, należą do nich: pogadanka, opowiadanie, opis, wykład, objaśnianie, praca ze źródłem drukowanym .

- metody problemowe uczą uczniów formułowania i dostrzegania problemów, a przede wszystkim aktywizują ich emocjonalnie i pobudzają aktywność badawczą. To właśnie one pobudzają aktywność poznawczą uczniów. Mogą być stosowane samodzielnie lub

w połączeniu z metodami podającymi. Zalicza się do nich: wykład problemowy.

- metody gier dydaktycznych w niektórych klasyfikacjach metody te łączą się z problemowymi. Aktywizują uczniów, kształtują umiejętność szukania informacji i ich odpowiedniego przetwarzania. Odmiany gier dydaktycznych: burza mózgów, metoda sytuacyjna, metoda inscenizacji, metoda symulacyjna.

- metody problemowe - wyzwalają aktywność dzieci, a zarazem kształtują ich umiejętności poznawcze.

- metody eksponujące, inaczej zwane waloryzacyjnymi. W. Okoń wyróżnia w tej grupie metody impresywne i ekspresywne. Do metod ekspresywnych zaliczamy: film, sztuka teatralna, wystawy i ekspozycje, pokaz.

- metody praktyczne - rozwijają się praktyczne umiejętności uczniów. Metody zaliczane do tej grupy to: ćwiczenia przedmiotowe, laboratoryjne, pomiar.

K. Kruszewski zasady dydaktyczne zdefiniował jako „(…) ogólne normy postępowania nauczyciela w czasie przygotowania i prowadzenia lekcji umożliwiające uwzględnienie jednocześnie informacji z wielu źródeł i utrzymanie kierunku czynności uczenia się uczniów” wyróżnił następujące zasady:

- dotyczące materiału nauczania

- dotyczące motywacji

- dotyczące pracy ucznia

- dotyczące zharmonizowania systemów pedagogicznych

- dotycząca stosunków społecznych w klasie

- dotyczących czynności nauczania

- dotyczące warunków zewnętrznych

Podział zasad nauczania wg. Cz. Kupisiewicza :

- zasada poglądowości;

- zasada przystępności w nauczaniu (stopniowanie trudności);

- zasada świadomego i aktywnego udziału uczniów w procesie nauczania - uczenia się;

- zasada systematyczności;

- zasada trwałości wiedzy uczniów;

- zasada operatywności wiedzy uczniów;

- zasada wiązania teorii z praktyką.

Źródła:

F. Bereźnicki „Podstawy dydaktyki”

K. Kruszewski „Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela.”

---