Zasada suwerenności narodu
Zasada ta jest podstawą państwa demokratycznego. Zgodnie z nią najwyższym źródłem władzy jest naród. Organy państwowe pełnią swoje funkcje z jego przyzwolenia. Naród wybierając swoich przedstawicieli w wyborach udziela im upoważnienia do sprawowania funkcji publicznych. Osoby te otrzymują mandat, który jest zgodny z wolą większości społeczeństwa. Mówi o tej zasadzie art. 4 polskiej Konstytucji z 1997 r.: Władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy do Narodu. Naród sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio.
Trójpodział władz
Ustrój polski wprowadza zasadę trójpodziału władz. Władzę wykonawczą w naszym państwie sprawuje prezydent oraz Rada Ministrów, władza ustawodawcza należy do dwuizbowego parlamentu, a władza sądownicza do niezależnych i niezawisłych sądów i trybunałów. O tej zasadzie mówi art. 10 Konstytucji III RP: Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, władzy wykonawczej i władzy sądowniczej. Każda w wymienionych władz sprawuje swoje funkcje samodzielnie. Żadna z nich nie ma charakteru pomocniczego czy kontrolnego nad pozostałymi władzami. Wszystkie muszą działać względem siebie komplementarnie. Obowiązuje także zasada współdziałania trzech władz dla dobra państwa i obywateli.
Społeczna gospodarka wolnorynkowa
Istnienie społecznej gospodarki wolnorynkowej jest zapewnieniem działania w państwie praw rynku oraz wolnorynkowych mechanizmów. Jest także gwarancją wolności prowadzenia działalności gospodarczej oraz ochrony własności prywatnej. O tej zasadzie mówi art. 20 naszej Konstytucji: Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej.
Państwo prawa
Państwo prawa to państwo, w którym organy władzy państwowej działają zgodnie z prawem i w ramach prawa. Tworzone prawo winno być sprawiedliwe, a ponadto jego reguły dostatecznie jasne i przejrzyste. W państwie prawa istnieją i działają organy, których zadaniem jest stanie na straży przestrzegania prawa.
Pluralizm społeczny, polityczny i gospodarczy
Istnienie zasady pluralizmu politycznego zapewnia wolność tworzenia partii politycznych oraz stowarzyszeń. Obywatel może swobodnie wyrażać swoje poglądy polityczne oraz wybierać te partie, z których programem się utożsamia. W państwie, w którym panuje pluralizm istnieje wolność zakładania oraz przynależności do związków zawodowych, fundacji czy ruchów o charakterze obywatelskim. Pluralizm jest także gwarantem wolności przekonań społecznych i politycznych. Zapewnia także swobodę prowadzenia działalności gospodarczej oraz chroni własność prywatną.
Zasada samorządności
Istnienie samorządu jest podstawą dobrego funkcjonowania państwa demokratycznego. Samorząd i jego organy zapewniają obywatelom udział w rządach oraz realny wpływ na nie. Organy władzy samorządowej uczestniczą w sprawowaniu władzy. Jest także samorządność gwarantem decentralizacji w państwie.
Art. 15 Konstytucji mówi: Ustrój terytorialny Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia decentralizację władzy publicznej, a art. 16: Ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy prawa wspólnotę samorządową. Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Zasada pluralizmu mediów
Obowiązywanie w państwie demokratycznym tej zasady jest gwarantem wolności prasy. Pozwala także na wolność pozyskiwania informacji oraz jej rozpowszechniania. Pluralizm mediów nie dopuszcza cenzury oraz koncesjonowania prasy. O tej zasadzie mówi art. 14 Konstytucji: Rzeczypospolita Polska zapewnia wolność prasy i innych środków społecznego przekazu.