Przemiany struktury społecznej
Nierówności społeczne w Polsce + niwelowanie nierówności społecznych w Polsce + nie dokonało się
Różnica w posiadaniu dóbr jest konsekwencja nierówności pozycji społecznych. Są one zależne przede wszystkim od pozycji zawodowej osoby.
Cechami które charakteryzują nierówności są (wyznaczniki, które pozwalają wyróżnić klas społecznych we współczesnym świecie):
Zróżnicowanie dochodów
Udział we władzy (czy ktoś ma władzę, decydowanie)
Prestiż przypisany do danego miejsca które się zajmuje (prestiż określonej osoby i prestiż przypisany do pozycji społecznej danej osoby- do jej pozycji zawodowej)
Styl życia (w jaki sposób ludzie żyją, które wynikają z poprzednich czynników)
Sfera kultury (P.Boudierre) - można wyróżnić klasy na podstawie np. podejście do sztuki lub picia wina
Trzy funkcjonujące modele nierówności społecznych:
Odwołuje się do równości wszystkich wobec prawa - każdy człowiek podlega tym samym regułom prawa, bez względu na swoja pozycje zawodowa, powinien być w ten sam sposób karany (obecnie ma wymiar moralny i polityczny). Nie jest on jednak zawsze realizowany w praktyce.
Odwołuje się do modelu równości szans - model liberalny. Każdy człowiek powinien mieć równe możliwości osiągania pozycji zawodowych , dóbr jeżeli odpowiednio do tego włoży odpowiednio ilość pracy, itp. W istocie nie jest tak, koncepcja ta jest niesprawiedliwa, ponieważ występuje zjawisko dziedziczenia kulturowego (pewien kapitał kulturowy otrzymujemy od rodziców i wpływa on na nasze osiągnięcia). Model ten nie uwzględnia dziedziczenia kulturowego, który jest niezależny od człowieka , czyli jego pochodzenia społecznego
Model krytykujący równość szans (Model marksistowski)- każdy powinien otrzymać w podziale dobór taką samą ilość dóbr niezależnie od zasług- kwestionują oni model równości szans. Wyrównanie szans nie gwarantuje wyrównania społecznego.
Zmiany struktury społecznej po 1989 roku (zmian w stosunku do PRL'u):
Rynek pracy
Zmiany zachodzące na rynku pracy- to rynek pracy powoduje jak w kraju wygląda struktura społeczna. PO 89 roku nastąpił szyki rozwój sektora prywatnego i szyb ki rozwój sektora usług. W pierwszym etapie dokonała się prywatyzacja, liczebność przedsiębiorców.
Wraz z tymi zmianami nastąpił rozwój nowych zawodów. Zwiększyła się dwukrotnie liczba pracowników w sektorze usług.
We współczesnych społeczeństwach nowoczesna struktura zawodowa powinna się charakteryzować przede wszystkim wysokim udziałem klasy wyższej, w sektorze kierowniczym. W Polsce wzrosła liczebność inteligencji nietechnicznej(prawnicy, lekarze, nauczyciele), zwiększył się tez udział stanowisk kierowniczych (dyrektorów, kierowników. Zmniejszył się natomiast odsetek inżynierów, teraz dopiero koryguje się to, mamy jednak nadal niedobór inżynierów.
W zasadzie struktura zawodu utożsamiana jest ze strukturą społeczną. Mówiąc o strukturze zawodu mrowimy o strukturze społecznej.
Zaznaczył się wzrost kapitału edukacyjnego. Im wyższy poziom wykształcenia tym wyższy poziom dochodów (statystycznie).
Cecha naszej struktury społecznej: Struktura jest przestarzała, za duży odsetek wykwalifikowanych robotników oraz rolników.
Ruchliwość miedzy pokoleniowa - nie zauważono masowego awansu zawodowego oraz usztywnienia barier . Upowszechnienie edukacji ma za zadanie znoszenie barier dostępu do edukacji. Znaczący spadek wpływu pozycji zawodowej ojca na osiągnięcia dziecka, zacierają się dystanse miedzy osobami które pochodzą z rodzin inteligenckich a tymi które z tych rodzin inteligenckich nie pochodzą. Ulegają zatarciu różnice pochodzenia.
Zaznaczył się wzrost nierówności społecznych.
Polacy uważają że znalezienie pracy uzależnione jest w 90% od znajomości, układów, w 90% od osiągniętych kwalifikacji, wykształcenia, w 90%
Obecnie ¾ społeczeństwa uważa, ze młodzi Polacy maja mniejsze szanse na osiągnięcie sukcesu.