Nietzsche, Teoria kultury, HLP Pozytywizm


Nietzsche

Narodziny tragedii

[tłum L. Staff]

[ze wzgl na specyf styli Ntz od razu mówię, że to będzie średnio komunikowalne]

Próba samokrytyki

Pisane podczas wojny fr-pruskiej

Zmiana znaków - pesymizm siły i optymizm jako znak rozkładu

2.

NT - jako młodzieńcza ksiażka oparta na gruncie sztuki

Cel: widzieć wiedzę przez optykę artysty, sztukę jednak przez odkrycie życia

BY wiedzieć czym byli Grecy trza odp na pyt o żywioł dionizyjski

Grecy w bogactwie młodości wytwarzają szał i pesymizm, upadając stają się optymistami

Wspł: zwycięstwo optymizmu, rozumności, utylitaryzmu

5 [9]

Sztuka jako mf czynność człowieka

Artysta tworząc yzwla się od męki pełni i nadmiaru, od cierpienia

Chrz - wypiera sztukę w królestwo kłamstwo i tworzy postawę niewolnika wrogiego względem życia

6 [11]

Krytukuje to że popsuł wspaniały problem domieszką romantyki niemieckiej

7 [12]

Kończy zaratustrą

Przedmowa do Ryszarda Wagnera

Narodziny tragedii

1 [19]

Przeciwieństwo apollińskiego i dinizyjskiego, a ich syntezą tragedia attycka

Sen - upojenie

Apollo [Ap]

Dionizos [Di]

Sen

Upojenie

Świat pozoru

Rozkoszne zachwycenie i groza

Radosna konieczność dośw snu

Pojednanie wrogiej przyrody z czł

Oparcie z ufnością o principium individuationis

Człowiek nie artyst ą lecz dziełem sztuki

Ogranizczenie, wolnośc od dzikich wzruszeń, spokój

2 [22]

Przepaść dzieląca Greków dioniz od barbarzyńców dionizm

Wcześniej rozwiązłość seksualna, u Greków wyzwolenie świata, przemienienie, rozpłynięcie jednostki w przyrodzie

3 [25]

Budowla Ap

Nie ma ascetyzmu olecz triumfujące istnienie

Drugi biegun greckiej mądrości ludowej, głoszącej cierpienie życia [opd o Sylenie]

Śt bogów olimpijskich - „zachwytu pełna wizja dręczonego męczennika do jego udręczeń” [25]

Śt bogów jako teodycea[26]

Harmonia z przyrodą (Schillerowska naiwnođ) długotrwałą pracą nad uczłowieczaniem natury. Wypieranie tytanów przez ap[26]

4 [27]

Do stworzenia wizji pozoru i warunkowanej przez nią harmonii konieczny pierw di.

Sentancja nie za wiele - zarozumiałość i nadmiar uzwana za deony sfery nieap, przedap (tytani) i barbarzyńcy.

Ap nie może żyć bnez di

5 [30]

Gdzie szukać pocz połączenia Di i Ap - zob Archiloch

Archiloh, liryk, artysta podmiotowy

Tożsamosć liryka z muzykiem

Liryk - artysta di jednoczy się z prajednią, z jej bólem i sprzecznością i stwarza muz odbicie prajedni.

Ja liryka nie oznacza podm w znaczeniu nowszcyh est

W pieśni lirtycznbej przeplata się czyta kontemplacja z indywidualnymi chceniami [to z schopenhauera]

Przeciwieństwo podm i przedmiotwości nie jest estetyce właściwie.

O ile podmiot jest artysą, jest wyzwolony od woli indywidualnej, jest medium, przez które prawdziwie istniejacy [przedmiot święci swe wyzwoliny w pozorze

„bo tylko jako zjawisko estetyczne jest istnienie i świat usprawiedliwione na wieki” [33]

Koncepcja praartysty świata

Geniusz tyle tylko wie o wiecznej istocie sztuki, o ile w akcie twórczości stapia się z owym praartystą świata.

6 [34]

Pieśń ludowa a epos

Pieśń zwrotkowo śladem zjednoczenia dwóch żywiołów

W dziejach jęz ludu 2 probl

poezja liryczna - naśladowcze wybłyskiwanie muzyki w obrazach i pojęciach

liryka zależy od ducha muzyki, muzyka w całkowitej swej ograniczoności nie potrzebuje obrazu ani pojęcia

7 [36]

Pocz trag gr

Traf powstała z chóru traicznego

Chór - napowietrzne rusztowanie zmyślonego stanu naturalnego i postawił na nich zmyślone istoty naturalne

Grek kulturalny czuł się unicestwony w obliczu chóru satyrów - ustępuje przemożnemu uczuciu jedności, które prowadzi na powrót na łono przyrody

Helleńczyk: ocala go sztuka, a przez sztukę ocala go sobie życie.

Zachwycenie stanu di, niszcząc zwykłe granice istnienia - zawiera w sobie żywioł letargiczny

Czł di podobny do Jamleta - spojrzeli w istotę rzeczy i wstręt im działać

Poznanie zabija czyn, do działania trzeba być osaczonym zasłonami iluzji

Czł di pń mdr sylena, i wtedy pojawia się sztuka

W najw niebezp woli - pojawia się sztuka: „ona jedynie zdoła owe wstrętne myśli o okropności lub niedorzeczności istnienia nagiąć do wyobrażeń z którymi żyć można: są nimi wzniosłość jako artystyczne okiełznanie okropności i konieczność jako artystyczne wyładowanie wstrętu do niedorzeczności” [40]

8 [40]

chór jako mur - sztuka broni przed rz

traf swą pociechą mf wskazuje na wieczne życie owego rdzenia bytu

symbolika chóru satyrów - prastosunek rzeczy samej w sobie i zjawiska

Publiczność tragedii odnajdywała się w chórze

Czł nowocz: słabośc uzdolnienie poetyckiego, dlatego prazjawisko est postrzega zbbyt złożenie i oderwanie

W gruncie rzeczy zjawisko estetyczne jest proste - tzba mieć tylko zdolnosć widzieć nieustannie grę żywą i żyć w otoczeniu rojów duchów.

Chór starszy i ważniejszy niż akcja.

Oczarowanie założeniem sztuki dramatycznej

Tragedia: chó dionizyjski, który ciągle na noweo wyładowuje się w ap śt obazowania.

Z II strony: uprzedmiotowienie stanu dionizyjskiego przedstawia przełamanie jednostki i jej zjednoczenie z prabutem. Dr jest zatem ap uzmysłowieniem di poznań i doznań. [i to go różni od eposu]

Di jako główny boh - to jego wyrażają inni boh

9 [45]

pogoda grecka - nie jest stanem niezagrożonego zadowolenia, lecz maską narzuconą celem naruszonego grozą spojrzenia

Edyp - ten kto rozw zagadkę przyrdou musi też złamać porz przyrody

Prometeusz: czł poteując się do tytanicznosci zmusza bogów do przymierza

Kult gr i germ - za opanowaniem ognia stoi występek - grzech czynny, godnosć grzechu, mężczyzna popełnia

Semicie - grzech kobiecy

10 [50]

przdm trag - cierpienia Di, sławne postacie tylko maskami Di

nauka misterialna tragedii: poznanie jedności wszystkiego co jest, uważanie indywidiacji za praprzczynę zła, a sztuki jako nadziei, że zaklęte koło ind da się przełamać [51]

11 [52]

Gr traf umiera wskutek samobójstwa - Eurypides

Nowsza komedia attycka jako coś wywodzące się z Eurypidesa.

Eurp - buduje na mierności mieszczańskiej, wprowadza czł z życia codz na sc

2 widzowie dla których pisze Eur:

12 [56]

Eur chce oddzielić od trag żywioł niedi, nie udaje mu się to (do czego przyznaje się w Bachantkach)

Sokrates: on gubu trag, dążność sokratyczne

Istota est sokratyzmu [58]

i np. u Eurp deus ex machina jako na siłe wprowadzane uprawomocnienie.

13 [61]

Sokr jako tb Sofista

Sokr kryt działania z instynktu - dajmonion - po raz pierwszy instynkt staje się kryt

Upada maratońska tężyzna fiz

Umierający sokr jako wzór

14 [63]

dialog plt - łódź w której ratuje się dawniejsza poezja

pierwiastek optymistyczny

cnota jako wiedza

dialektyka - ap przepoczwarza się w schematyzm - optymizm tkwi w każdym wniosku

sokratyczno-optym śt - I krok do zniszczenia chóru

[66] muzyka sokr

15 [67]

każda kult zawdziecze wiele Grekom, każda stara się od nich uwolnić, bo wobec nich wszelka pozorna oryg traci wszelką wartość

Sokt jako n tym czł - czł teoretyka [67]

Czł teoretyk rozkoszuje się zrzucaniem zasłon.

Cżł teoretyk: niewzruszono wiara, że myślenie sięga po przewodniej nici przyczynowości , aż w najgłębsze przepaści istnienia i że myślenie zdolne jest nie tylko poznać istnienie, lecz nawet je poprawić[68]

Pesymizm prakt - zjawiał się tam gdzie sztuka nie pojawiła się jako obrona

Plt sokr jako nauczyciel nowej pogody greckiej

Nowe pń - poznanie tragiczne [70] - chciwośc optymistycznego poznania przedzierzga się w trag rezygnację i potrzebę sztuki.

I tutaj uprawiający muz Sokr jako symbol

16 [71]

trag ginie z upadkiem ducha muz

może się odrodzić wraz z odrodzeniem ducha muz - i tu rozwój ducha ger

Schopenhauer: muzyka i pojęcie [długi cytat, ale ciek, 73]

Obrazy życia ludzkiego można podłożyć do muz po muz jest ogólna

Pojęcia - „post rem”, muz „ante rem”, rz „in re”.

Muz podnieca do symbolicznego spostrzegania di ogólności, nadaje obrazowi symbolicznemu najw znaczenie.

Zdolność muzyki do rodzenia mitu - i to właśnie mitu trag, który mówi o di pń w przenośniach [74]

Dopiero na tle muz rozumiemy radośc ze zniszczenia jednostki

Muz sztuką di

Sztuka plat - Ap - uświetnienie zjawisk

17 [75]

wieczna rozkosz istniania - sztuka di każe jej szukać poza zjawiskami, a nie w zjawiskach

wyśmiewa malarstwo dźw jako przeciwieństwo pr sztuki

n niedi duch trag Eurypidesa [78]

18 [79]

Jest to zjawisko wieczyste: chciwa wola znachodzi sobie zawsze środek utrzymanie sych stworzeń przy życiu i zmueszenia ich do życia dalszego mocą rozpostartej ponad rzeczami złudy. Jednych pęta sokratyczna uciecha z poznania i urojenia, że zdoła nim uleczyć wieczną ranę istnienia, innego usidla powiewająca ponad jego oczyma uwodna zasłona pięknosci sztuki, innego znowu pociehca metafizyczna

Troistość

sokratyczna

artystyczna

Tragiczna

aleksandryjska

heleńska

Bramińska

Śt nowocz - sieć kult aleksandryjskiej, włada czł teoretyk.

Faust jako nowocz cżł wykszrtałocony, nienasycony

Kultura trag: miejsce nauki zajmie jako cel najw mądrość - zwraca się z niezmąconym spojrzeniem ku ogólnemu obrazowi śta

Pożąda n. Sztuki, sztuki pociechy mf

19 [82]

kultura opery=kultura sokr

recytatyw jako peupreryzacja muz

opera i sielanka nie dostrzegają ideału ntr straconej, pogoda wiecznego odnajdywania

wspł: stopniowe budzenie się di - kult ger, a zwł muz, a zwł Wagner

„kroczyć już nie na pasku cywilizacji łacińskiej”

20 [88]

Walka kulturalna Getego, sChilelra i Winckelmanna o Grecję

Nieskuteczna, ale teraz otwiera ją muz

„dziennikarz, papierowy niewolnik dnia” [89

[90] „Tragedia siedzi pośrodku tego nadmiaru życia, cierpienia i rozkoszy, we wzniosłym zachwycie, słucha dalekiego, tęsknego śpiewu, opowiada on o matach istnienia, których imiona brzmią: złuda, wola, boleść”

21 [90]

trag wchłania w siebie orgiazm muz

i opisuje wrażenia z Tristana i Izoldy, jak się przeplatają ap i di

ap wyrywa z og dionizyjskiego zdarzenia do złudy poj obrazu śt [hist Ti I], jednak jako całość działanie leży poza wszelkimi ap działaniami sztuki

Di mówi jęz ap, ale Ap w końcu jęz di

22 [95]

dział mitu wznosi jakby do wszechwiedzy

W trag - najw patetyczność może być tylko gra est

Z odr trag odrodził się także słuchacz est

Biol czy fizj intprt katjarsois - bzdura, nie wiedzą nic o sztuce muz

[98] zwyrodnienie sztuki pod działaniem kryt

23 [99]

czy wspł czł jest słuchaczem est - niech spyta się się, czy zdolny jest rozumieć mit nie na drodze nauk, nie na drodze abstrakcji

zw abstr z nowocz państwem (nowocz jako sokratyzm i teor)

niezaspokojona potrzeba kult nowocz, gromadzenie wokół siebie innych kultr - świadczy o stracie ojczycznu dychowej

[104] mf sztuki i znów usprawiedliwienie jej przez est

rozkosz mitu trag analogiczna do rozkoszy dysonansu w muz

2-3 strony tu o odrodzeniu ger i koniecznosci cierpienia, [już sobie podarowałem]

[mit w sercu kult - Ankersmit]

5



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Maupassant, Teoria kultury, HLP Pozytywizm
BN swietochowski, Teoria kultury, HLP Pozytywizm
Maeterlinck M., Teoria kultury, HLP Pozytywizm
Strindberg A., Teoria kultury, HLP Pozytywizm
dygasinski, Teoria kultury, HLP Pozytywizm
Streszczenie quo vadis, Teoria kultury, HLP Pozytywizm
Blizinski J., Teoria kultury, HLP Pozytywizm
Socjologia Kultury - opracowanie, FILOLOGIA POLSKA, Analiza kontekstualna dzieł romantyzmu i pozytyw
DO PANI JOANNY BOBROWEJ - J. Słowacki, FILOLOGIA POLSKA, Analiza kontekstualna dzieł romantyzmu i po
Zwierciadło wędruje po gościńcu, FILOLOGIA POLSKA, Analiza kontekstualna dzieł romantyzmu i pozytywi
Teoria kultury - Socjologiczna teoria kultury, Kulturoznawstwo, Teoria kultury - notatki z wykładów
staff, Polonistyka, II rok, HLP, 2. Pozytywizm i Młoda Polska
Teoria kultury notatki
Dwight Macdonald Teoria kultury masowej
Tezy egzaminacyjne do wykładu, Kulturoznawstwo Rok 1, Teoria Kultury
Radcliffe-Brown„Wyspiarze z Andamanów” rozdz 5 streszczenie, kulturoznawstwo, II semestr, teoria kul
Teoria kulturry$ 02 2012
Teoria Kultury na egz ustny
Micea Eliade - Święty obszar i sakralizacja świata - opracowanie, NAUKA =), Teoria Kultury

więcej podobnych podstron