Kryminologia to nauka o przestępstwie i przestępcy, o objawach i przyczynach przestępczości i innych związanych z nią zjawiskach patologii społecznej oraz o ich zapobieganiu, a także funkcjonowaniu systemu sprawiedliwości karnej.
Działem kryminologii jest symptomatologia, etiologia kryminalna i profilaktyka kryminalna.
Etiologia kryminalna to dział kryminologii zajmujący się przyczynami przestępczości (biopsychologiczne - indywidualne, socjologiczne - społeczne).
Cesare Lomroso był przedstawicielem kryminologii pozytywistycznej.
Kryminologia pozytywistyczna to koncepcja zorientowana na sprawcę.
Kryminologia klasyczna traktowała wizję natury ludzkiej jako pesymistyczną.
Metodologia to nauka o metodach badań naukowych, ich skuteczności i wartości poznawczej.
Problem badawczy to inaczej pytanie, na które szukamy odpowiedzi
Przedmiot badań to obiekt, którego to pytanie dotyczy.
Studium przypadku to badanie, którego przedmiot ma charakter wyraźne jednostkowy (pojedynczy człowiek, pojedyncze przestępstwo).
Założeniem badań prognostycznych jest przewidywanie zdarzeń w przyszłości lub przewidywanie procesu przekształceń przedmiotu naszych zainteresowań.
Aspekt społeczny bytu określa człowieka jako element systemu społecznego, który wymaga od niego stałej aktywności i kształtuje jego potrzeby.
Teoria dziedziczenia zaliczana jest do koncepcji biologicznej.
Neurotyk to osobowość charakteryzująca się silną emocjonalnością i łatwo ulega angażowaniu się w działalność przestępczą.
Kierunek socjologiczny w kryminologii pozytywistycznej zakładał, że na zachowanie człowieka wpływają czynniki społeczne.
Konformizm to akceptowanie stawianych przez społeczeństwo celów kulturowych oraz zinstytucjonalizowanych środków służących do ich realizacji. W ten sposób dążymy do osiągnięcia kulturowo wyznaczonych celów poprzez przestrzeganie norm, a dzięki temu przechodzi czynną i aktywną adaptację do społeczeństwa.
Najbardziej drastyczną formą wycofania jest samobójstwo.
Teoria anomii oznacza brak jednoznacznych określeń co do tego, co jest dozwolone, a co zabronione w wymiarze zbiorowym.
Przywiązanie to element charakteryzujący więź społeczną.
Przestępczość to zbiór zdarzeń uznanych przez ustawodawcę za przestępstwa.
Przestępczość ujawniona to zbiór zdarzeń (przestępstw), o których informacje dotarły do organów ścigania i które organy te uznały przestępstwa i jako przestępstwa zarejestrowały.
Przestępstwem jest czyn człowieka zabroniony przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia pod groźbą kary jako zbrodnia lub występek.
Bezprawność czynu polega na tym, że jest on zabroniony przez ustawę obowiązującą w chwili jego popełnienia.
Niepoczytalność jest okolicznością wyłączającą winę.
Statystyka policyjna jako jeden z rodzajów statystyk kryminalnych bada przestępczość stwierdzoną.
Dochodzenie jest formą prowadzenia postępowania przygotowawczego.
Przestępstwo stwierdzone to potwierdzony wynik postępowania według organów ścigania w postępowaniu przygotowawczym, który ma charakter przestępczy.
Wskaźnik wykrywalności sprawców przestępstw wyraża się jako stosunek procentowy liczby przestępstw wykrytych do liczby przestępstw stwierdzonych.
Osądzenie jest rodzajem rozstrzygania sprawy karnej (skazanie, warunkowe umorzenie, umorzenie, uniewinnienie).
Osoba, wobec której wydano prawomocny wyrok to osoba skazana.
Na podstawie danych ze statystyki penitencjarnej oblicza się współczynnik prizonizacji.
Ujemnymi zjawiskami społecznymi o potencjalne kryminogennym są wypadki przy pracy, stan zdrowia psychicznego ludności w Polsce, alkohol, narkomania, lekomania, AIDS - jako nowe zagrożenie społeczne, przemoc i agresja - jako zjawisko społeczne /przemoc w rodzinie/, samobójstwo, bezdomność, sekty religijne, psychopatia, prostytucja.
Wiktymologia to nauka o jednostce, która stała się ofiarą przestępstwa, nauka o ofierze.
Początki wiktymologii datuje się na lata 40 XX w.
Za Międzynarodowy Dzień Ofiar Przestępstw uznany został 22 luty.
Wiktymologia ogólna zajmuje się ofiarami niezależnie od źródeł ich pokrzywdzenia - obejmuje zarówno ofiary działań sił przyrody, jak i działań ludzkich.
Autorem wiktymologii kryminalnej jest Hans von Henting.
Ofiara przestępstwa w znaczeniu sensu largo to jednostka oraz grupa lub instytucja pokrzywdzona lub poszkodowana.
Ofiara przestępstwa w znaczeniu sensu largissimo to jednostka, instytucja, porządek prawny lub moralny zagrożony, poszkodowany lub zniszczony przez czyn karalny.
Pokrzywdzonym: Jest osoba fizyczna lub prawna, której dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo; Może być także instytucja państwowa, samorządowa lub społeczna, choćby nie miała osobowości prawnej
Typologię ofiar należy rozumieć jako sklasyfikowanie ludzi będących ofiarami przestępstw.
Ogólnym typem ofiary według Hansa von Hentinga jest kobieta, ludzie młodzi, starsi, osoby ociężałe umysłowo, osoby niedorozwinięte psychicznie lub wykazujące zaburzenia psychiczne, imigranci i mniejszości.
Urodzona ofiara to jednostka która ma stałą wewnętrzną predyspozycję do bycia ofiarą i to naraża ją na wielokrotną wiktymizację.
Proces stawania się ofiarą to proces wiktymizacji.
Wiktymność oznacza podatność i predyspozycje do stawania się ofiarą przestępstwa.
Koncepcja winy ofiary oparta jest na założeniu, że wina ofiary powinna znaleźć odzwierciedlenie w sposobie karania sprawcy.
Wiktymizacja bezpośrednia dotyczy ofiary przestępstwa.
Czynnikami ryzyka wiktymogennego są czynniki przestrzenne, sytuacyjne i związane z charakterystyką jednostki.
Doświadczenie związane ze zjawiskami przestępczymi jest elementem postawy społecznej jaką jest strach przed przestępczością.
Nocny powrót do domu może stanowić indywidualny środek ostrożności jakim jest uchylanie się (unikanie pewnych sytuacji).