Etiologia i patogeneza schizofrenii
Czyli to co mieliśmy zrobić na dziś na psychiatrię
Przyczyny są nieznane, ale są hipotezy i przesłanki z badań
- przesłanki genetyczne: występowanie rodzinne (wysokie ryzyko u bliźniąt jednojajowych- 48% jeśli bliźniak ma schizofrenię, w populacji 1%. Przenoszenie ryzyka mimo adopcji) genetycznie warunkowana jest podatność.
- przesłanki infekcyjno immunologiczne- brak bezpośrednich dowodów, ale ryzyko zachowania koreluje z niektórymi czynnikami epidemiologicznymi (zagęszczenie populacji, sezonowość) wskazującymi na infekcję (wirusową lub inną)
- przesłanki neuromorfologiczne - stwierdzono nieprawidłowości neuroanatomiczne (poszerzenie rowków i komór w niektórych okolicach mózgu, zmniejszenie objętości płata skroniowego, mniejsze zmniejszenie w płatach czołowym i potylicznym, nieprawidłowości cytoarchitektoniczne itp) występujące zdecydowanie częściej u chorych na schizofrenię niż w populacji.
- przesłanki neurofunkcjonalne - bierze się pod uwagę zaburzenia układów neuroprzekaźnikowych (dopomina [hipoteza dopaminowa Carlssona- naczynność układu dopaminergicznego powoduje schizofrenię- przestarzała] serotonina GABA, glutamina), dysfunkcje bramkowania i ruchów gałek ocznych, przetwarzania informacji, rozłączenie obwodów neuronalnych i dysmetria koordynacji psychicznej (ataksja koordynacji procesów poznawczych).
- przesłanki środowiskowe- bierze się pod uwagę: wczesne doświadczenia traumatyczne, negatywne wydarzenia życiowe o cechach katastrofy lub przewlekłych, niekorzystne czynniki mikrospołeczne (rodzinne- teraz raczej uważa się że nieprawidłowe relacje są raczej skutkiem, nie przyczyną) niekorzystne czynniki makrospołeczne (system pomocy- nie ma wpływu na powstanie a jedynie na przebieg choroby)
Model uwrażliwiania Zubina- zakłada istnienie w okresie przedchorobowym ukształtowanego pod wpływem czynników indywidualnych i środowiskowych pod wpływem mediatorów (stresorów) w pewnych okolicznościach (nadmierna wrażliwość lub nadmierny stres) przekrztałca się w chorobę.
Hipoteza neurorozwojowa (Weinberger, Murray, Crow, każdy osobno, wpadli na to samo)- w okresie rozwoju mózgu (szczególnie migracji komórek z miejsca neurogenezy do miejsca przeznaczenia) co powoduje deficyty strukturalne mózgu. Jednak choroba występuje później (2/3 dekada życia) więc spekuluje się na temat przebiegu mielinizacji, rozgałęziania, czyli późniejszych faz dojrzewania mózgu, w każdym wypadku ten model (uważany za najbardziej prawdopodobny) jest i będzie jeszcze poddawany wielu modyfikacjom.
Koncepcja neurogenetyczno-lingwistyczna (Crow) mimo że śmiertelność wśród schizofreników jest większa a płodność mniejsza liczba chorych w kolejnych pokoleniach nie maleje, stąd próba znalezienia czegoś co jest we wrzystkich ludziach. Stąd jego teoria (będąca czystą spekulacją, ale za to jaką zgrabną): nabycie przez człowieka kompetencji językowej było skutkiem skoku ewolucyjnego, mutacji, która zaszła 150/100 tys. lat temu. Schizofrenia może być pozostałością po mniej udanych wersjach tej właśnie mutacji.