Dr. Bogdan Radomski

FINANSE MIĘDZYNARODOWE 120-180-0482

Semestr Zimowy 2009/2010

WYKŁAD IV . RYNEK DEWIZOWY I TRANSAKCJE DEWIZOWE.

Cel wykładu: POZNANIE RYNKU, JEGO TRANSAKCJI , ZASAD

RYNEK DEWIZOWY (WALUTOWY) jest to abstrakcyjny obszar, na którym

spotykają się popyt i podaż na waluty różnych krajów, gdzie powstaje

rynkowa cena waluty ( kurs walutowy) jednego kraju wyrażona w

jednostkach waluty innego kraju.

Cechy rynku dewizowego:

• system rynków lokalnych tworzy rynek krajowy który jest powiązany z rynkiem międzynarodowym

• integracja rynku krajowego( lokalnego) zależy od stopnia otwartości

gospodarki narodowej i polityki wymienialności pieniądza narodowego

• rynek detaliczny i hurtowy

• Praktycznie, jest to rynek międzybankowy

• transakcje prowadzi się 24 godz. na całym świecie

• wykorzystuje najnowsze technologie elektronicznej transmisji danych

• główna cecha: wysoka płynność rynków dewizowych

• rynek asymetryczny

Podmioty ( „gracze) rynku dewizowego: - kreatorzy popytu i

podaży na waluty

Bank centralny

• Formy uczestnictwa banku centralnego na krajowych i zagranicznych rynkach dewizowych,

• Klienci banku centralnego

Banki handlowe

• Operacje rezerwami dewizowymi: wyrównywanie pozycji

• Klienci banków handlowych

Pośrednicy dewizowi

• transakcje w imieniu swoich klientów : motywy zawierania transakcji

Klienci instytucjonalni

• ( rząd i jego agencje, NGO, …..

• transakcje tej grupy klientów

Osoby fizyczne :

• motywy zawierania transakcji

Przedmiot transakcji rynku dewizowego;

• Waluty - środki pieniężne krajowe i zagraniczne, złoto, inne kruszce

• Dewizy - tytuły do należności wyrażone w łatwo zbywalnych

Papierach wartościowych: depozyty terminowe, CD, weksle, czeki,

Akredytywy dokumentowe,

• Walutowe pozycje banków handlowych - transakcje zamiany pozycji

Typy i rodzaje transakcji i rodzaje transakcji

- TYPY TRANSAKCJI

♣ transakcje arbitrażowe - arbitraż kursowy i procentowy

( wykorzystywanie różnić ( kursowych, stóp procentowych na tym

samym rynku)

♣transakcje spekulacyjne

( gra na korzystny kurs w czasie na różnych rynkach )

♣ transakcje wyrównawcze banków handlowych

♣transakcje interwencyjne banku centralnego.

- RODZAJE TRANSAKCJI

♣ Kasowe

♣ Terminowe

♣ rzeczywiste i nierzeczywiste

Cechy wyróżniające rynek dewizowy: instytucjonalizacja,

informacja, koszty

Instytucje to normy prawa, regulacje, zwyczaje, nieformalne

zasady, które regulują postępowanie uczestników rynku - ich celem jest

zapewnienie jednolitych warunków transakcji dla wszystkich uczestników

rynku dewizowego z wyjątkiem banku centralnego

• Rynek ten jest wysoce zinstytucjonalizowany , tzn

Istnieją normy prawa, zwyczaje, zasady i regulacje ustanowione przez :

Międzynarodowy Fundusz Walutowy ( dla kraju członkowskiego)

Normy Międzynarodowego Banku Rozliczeń Międzynarodowych ( BIS

- Bazylea) Które w konsekwencji ujednolicają zasady transakcji

dewizowych -stwarzają jednakowe warunki w skali makro i

mikroekonomicznej dla wszystkich podmiotów transakcji dewizowych

Prawo Dewizowe danego kraju

Normy banku centralnego danego kraju

2. Jednakowe warunki konkurencji dla wszystkich podmiotów nie oznaczają że wszyscy prowadzą tak samo transakcje. Jak poszczególne podmioty wykorzystują takie normy to zależy od ich umiejętności, zdolności przewidywania, intuicji i wielu innych czynników,

6. STRUKTURA POLSKIEGO RYNKU DEWIZOWEGO

-

K. Lutkowski : Finanse Międzynarodowe, PWN Warszawa 2007, r 7,

J. Zając: Polski Rynek Walutowy w praktyce: Warszawa 2001, wyd II,r I

Pytania i problemy:

• Dlaczego dewizy traktujemy podobnie jak pieniądz zagraniczny

• Jak powstały dewizy

• Dlaczego rynek dewizowy ma charakter wirtualny

• Dlaczego banki muszą prowadzić transakcje wyrównawcze

• Kiedy prowadzi się transakcje kasowe a kiedy terminowe

• Na czy polega asymetria rynku dewizowego

• Czy zasadny jest podział na transakcje arbitrażowe i spekulacyjne

• Co jest cechą charakterystyczną polskiego rynku dewizowego

• Co jest przedmiotem regulacji prawa dewizowego

• Dlaczego banki handlowe to najważniejsi „gracze” rynku dewizowego

Najważniejsze terminy:

• Rynek dewizowy

• Transakcje arbitrażowe

• Transakcje spekulacyjne

• Dewizy

• Transakcje kasowe

• Transakcje terminowe

• Transakcje rzeczywiste i nierzeczywiste

• Rezerwy dewizowe

• Wyrównywanie pozycji bankowych

• Rynek detaliczny i hurtowy

• Instytucjonalizacja rynku dewizowego

• Prawo dewizowe

• Płynność rynku dewizowego

• Rynek międzybankowy

4

5

Narodowy Bank Polski

Bank handlowy

Bank handlowy

Bank handlowy

Klienci instytucjonalni

Obrót detaliczny

Kantory

Obrót detaliczny

kantory

Obrót detaliczny

Kantory

Osoby fizyczne

---