Ramy czasowe i nazwa epoki dwudziestolecie międzywojenne


Ramy czasowe i nazwa epoki

Dwudziestolecie międzywojenne, jak sama nazwa epoki wskazuje, zamyka się w latach 1918 - 1939. Jest to niezwykle ważny okres dla Polski, która po ponad stu latach wreszcie odzyskała upragnioną niepodległość. W nowym, odrodzonym i wolnym państwie zaczęła rozwijać się kultura i literatura. Na początku największą rolę odgrywali pisarze tzw. starego pokolenia, czyli ci, którzy tworzyli jeszcze w okresie Młodej Polski. Byli to: Stefan Żeromski, Wacław Berent, Stanisław Przybyszewski, Zofia Nałkowska, Bolesław Leśmian, Leopold Staff, Jan Kasprowicz. Potem jednak na arenę literacką weszli nowi, młodzi pisarze. Dwudziestolecie międzywojenne nie jest jednak okresem zupełnie jednorodnym. Najczęściej historycy literatury wyróżniają w nim dwa okresy: lata dwudzieste - okres tzw. jasny i lata trzydzieste - okres tzw. ciemny. W pierwszym okresie dominuje optymizm, radość, wiara w przyszłość, które spowodowane były przede wszystkim szczęściem z odzyskanej niepodległości. Wtedy też pojawia się najgłośniejsza grupa poetycka dwudziestolecia, Skamander, której twórcy proponują tematykę błahą, piszą do prostego człowieka i posługują się niskimi gatunkami. Kolejna grupa poetycka, Awangarda Krakowska, stawia na eksperyment literacki, fascynuje się wszystkim, co nowoczesne, burzy konwencje literackie i łamie zasady gatunkowe, opierając się na prowokacji literackiej. W prozie lat dwudziestych dominuje przede wszystkim polityka i rozważania nad kształtem politycznym nowego państwa. Na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych dochodzi do kryzysu cywilizacji i kultury w całej Europie. Wzrasta stopniowo poczucie zagrożenia, niepewność jutra. Ów niepokój spowodowany był właściwie kryzysem ekonomicznym (1928-1932) oraz narodzinami i rozwojem państw totalitarnych. Polska stała się państwem szczególnie narażonym, co zresztą pokazała później II wojna światowa, ponieważ otoczona została przez dwa systemy: faszyzm i komunizm. Dlatego też w ciemnym okresie dwudziestolecia pojawiają się tendencje katastroficzne, poczucie kryzysu wartości. Taką postawę reprezentowały będą zwłaszcza dramaty Stanisława Ignacego Witkiewicza, poezja Józefa Czechowicza i Żagarystów, groteskowe wiersze Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, proza debiutującego wówczas Witolda Gombrowicza. Jednocześnie należy podkreślić ogromną rolę prozy psychologicznej. Reprezentowali ją: Zofia Nałkowska, Maria Kuncewiczowa, Michał Choromański, Jarosław Iwaszkiewicz. Rozwija się również proza nowatorska i eksperymentalna Brunona Schulza, a także literatura popularna, której najsławniejszym przedstawicielem był Tadeusz Dołęga-Mostowicz.

Pojęcia związane z epoką

Witalizm Pogląd, wedle którego, jak pisze Tomasz Wroczyński, „biologiczna natura człowieka okazuje się wystarczającą racją istnienia, uzasadnia sens ludzkiego życia”. Witalizm widoczny jest szczególnie w początkowym etapie twórczości Skamandrytów.

 Katastrofizm Tym mianem określamy pewną postawę w sztuce. Wyraża ona przekonanie o nieuniknionej katastrofie, zagładzie świata i całej cywilizacji, upadku wszelkich wartości. Katastrofizm sięga do romantycznych teorii historiozoficznych i często opiera się na romantycznym obrazowaniu. Za przyczyny katastrofizmu w okresie dwudziestolecia międzywojennego uważa się kryzys gospodarczy w Europie i narastający totalitaryzm. Wyraźnie zobaczyć można elementy katastrofizmu w twórczości Józefa Czechowicza, Czesława Miłosza, Jerzego Zagórskiego

 Ekspresjonizm Termin został po raz pierwszy użyty przez malarza francuskiego J.A.Hervè, który w ten sposób określił swoją twórczość. Ekspresjonizm jest kierunkiem w sztuce, który pełnię osiągnął w XX wieku, ale sięga do schyłku XIX wieku, do twórczości przede wszystkim Vincenta van Gogha i Edwarda Muncha. Dzieło ekspresjonistyczne ma oddziaływać na odbiorcę, na jego emocje, uczucia i psychikę. Ekspresjonizm wyrastał z głębokiego poczucia kryzysu wszelkich wartości, niepokoju, poczucia nadchodzącej apokalipsy, osamotnienia jednostki w wielkim, rozwijającym się świecie. Był wyrazem buntu przeciw zmianom w kontaktach międzyludzkich i ustalonym porządkom. Po I wojnie światowej ekspresjonizm sprzyjał tendencjom pacyfistycznym, oczekując jednocześnie odnowienia świata po katastrofie. Założeniem artystycznym ekspresjonizmu było przeciwstawienie się impresjonizmowi i naturalizmowi. Zadaniem artysty nie było odzwierciedlanie rzeczywistości, ale sięganie do jaźni, do głębokich warstw świadomości, by wyrazić siebie. Dlatego też malarze stosowali kontrast, bardzo wyraźnie operowali kolorem, eksponowali brzydotę, deformowali świat przedstawiony. Główni malarze: Wasilij Kandinsky, Marc Chagall, Franz Marc, August Macke, Paul Klee, Egon Schiele. W Polsce pojawienie się ekspresjonizmu przypada na rok 1917, kiedy Jerzy Hulewicz założył w Poznaniu dwutygodnik literacko-artystyczny „Zdrój”. Rok później wokół czasopisma skupiła się grupa artystów „Bunt”. Należeli do niej m.in.: Jerzy Hulewicz, Jan Jerzy Wroniecki, Jan Panieński, Władysław Skotarek. Artyści współpracowali z ekspresjonistycznymi artystami niemieckimi i wydawali zeszyty „Zdroju”.  

Futuryzm Jest kierunkiem w sztuce. Narodził się we Włoszech na początku XX wieku. Uznawany jest za jeden z najbardziej awangardowych i antytradycyjnych, ponieważ twórcy „patrzą w przyszłość”, odrzucając przeszłość i rezygnując z tradycji. Manifest futurystów ogłoszony został w 1909 roku przez poetę Filippo Tommaso Marinettiego i malarza Umberto Boccioniego. Potem futuryzm rozprzestrzenił się do innych krajów. Dobry grunt znalazł w Rosji, w której najsławniejszymi futurystami byli: Włodzimierz Majakowski, Dawid Burluk, Wielimir Chlebnikow. W Polsce okresem rozkwitu kierunku były lata 1918-1923. Futuryzm był kierunkiem prowokującym, ponieważ pisarze głosili zniesienie wszelkich zasad ortografii, interpunkcji, gramatyki. Sztuka futurystyczna zakładała pełną wolność, oryginalność, wyzwolenie się z tradycji, bunt przeciw temu, co stare. Podkreślano dynamizm, ekstrawagancję, wesołość, wyzwolenie się z bierności i marazmu. Do polskich futurystów należeli: Anatol Stern i Aleksander Wat oraz Bruno Jasieński, Stanisław Młodożeniec i Tytus Czyżewski. 

Dadaizm Ruch w sztuce, którego nazwa pochodzi od słowa „dada”, które zupełnie przypadkowo wybrał rumuński poeta Tristan Tzar, zaglądając do słownika Larousse'a. W języku francuskim słowo to oznacza drewnianą zabawkę lub gaworzenie dziecka. Dadaizm najprawdopodobniej był reakcją na absurd i bezsens wojny oraz nacjonalizm w niektórych krajach europejskich. Dadaizm był ruchem awangardowym, który przede wszystkim opierał się na chaosie, dowolności, nonsensie, absurdzie. Do najważniejszych twórców dadaistycznych zaliczamy: Marcela Duchampa, Maxa Ernsta, Jeana Cocteau, André Bretona.

 Nadrealizm Inna nazwa: surrealizm, to kierunek w sztuce, który powstał w latach dwudziestych XX wieku we Francji. Z założenia surrealizm miał być buntem przeciwko realizmowi i racjonalizmowi w sztuce. Dlatego też często obrazy surrealistyczne stoją na pograniczu snu i jawy, pokazują fantazje, halucynacje, wizje oniryczne. Niejako patronem surrealistów stał się Zygmunt Freud, ponieważ badał on podświadomość, zajmował się hipnozą. Surrealistyczne wizje są często oparte na absurdzie. Do najbardziej znanych malarzy zaliczamy: Salvadora Dali, Marcela Duchampa, Maxa Ernsta, Hansa Arpa, a pisarzy: Louisa Aragona, Paula Éluarda, Tristana Tzarę.

 Abstrakcjonizm Kierunek przede wszystkim w sztukach plastycznych. Podstawową cechą charakterystyczną abstrakcjonizmu jest odrzucenie wszystkiego, co ma bezpośredni związek z tym, co rzeczywiste, empiryczne. Sztuka abstrakcyjna jest najczęściej bezprzedmiotowa i bezpostaciowa, a malarze odchodzą od naśladowania natury. Za prekursora abstrakcjonizmu uważa się Wasilija Kandinskiego.

 Kubizm To kierunek w sztukach plastycznych, przede wszystkim malarstwie, którego twórcami byli: Pablo Picasso i Georges Braque. Nazwa kierunku wywodzi się z języka łacińskiego, w którym słowo „cubus” oznacza kostkę. Kubizm narodził się z fascynacji jego twórców sztuką staroiberyjską i afrykańską. Początkowo Picasso i Braque tworzyli osobno, ale później wspólnie stworzyli teoretyczne podstawy kierunku. Każdy przedmiot na obrazie kubistycznym zostaje wpisany w kształt kostki (czyli sześcianu), a także rozbity na wiele mniejszych płaszczyzn, które pokazywane są w najrozmaitszym oświetleniu. Wszystko ma postać bryły, kubiści odrzucili również perspektywę, posługiwali się deformacją, abstrakcją, kolażem. Do najsławniejszych malarzy zaliczamy również: Juana Grisa, Maxa Webera, Fernanda Légera, Louisa Marcoussisa.

Najważniejsze wydarzenia historyczne Europa

11.11.1918 - kapitulacja Niemiec i zakończenie I wojny światowej

Polska 11.11.1918 - odzyskanie niepodległości przez Polskę; Rada Regencyjna przekazała władzę nad podległym jej wojskiem Józefowi Piłsudskiemu

Filozofia i psychologia Zygmunt Freud

Urodził się 6 maja 1856 we Freibergu na Morawach, a zmarł 23 września 1939 w Londynie. Freud nie był filozofem, ale jego badania umysłu ludzkiego wywarły ogromny wpływ na filozofów, uczonych i artystów. Freud zajmował się objaśnianiem marzeń sennych, które uważał za pewnego rodzaju kompensację, ponieważ człowiek realizuje w nich swoje marzenia i pragnienia. Stworzył również teorię popędów (człowiekiem rządzą popęd życia [eros] i śmieci [thanatos]), zajmował się zagadnieniami rozwoju życia seksualnego (podzielił je na fazy), uznał ogromny wpływ nieświadomości na życie człowieka, przedstawił teorię „ego”, „superego” i „id”. Uczniami Freuda byli m.in.: Carl Gustav Jung i Alfred Adler. Do najważniejszych prac Freuda zaliczamy: Objaśnianie marzeń sennych, Marzenia senne, Psychopatologia życia codziennego, Wstęp do psychoanalizy, Ego i id, Kultura jako źródło cierpień.

 Carl Gustav Jung Uczeń Freuda, uważany za twórcę psychologii głębi, psychologii analitycznej, która stanowiła polemikę z psychoanalizą Freuda. Jung zajmował się przede wszystkim wszelkimi przejawami aktywności psychiki człowieka, ale ujmował ją w kontekście zarówno jednostkowym, jak i kulturowym, religijnym, historycznym, itd. Interesowały go baśnie, mity, symbolika, marzenia senne, wizje. Jungowi zawdzięcza psychologia wprowadzenie pojęcia nieświadomości zbiorowej i archetypu.

 Egzystencjalizm Współczesny kierunek filozoficzny, który bada indywidualne losy wolnej i odpowiedzialnej, jednostki ludzkiej. Egzystencjalizm dowodzi, że człowiek jest skazany na wolność, ponieważ jako jedyny byt sam dokonuje świadomych, wewnętrznych, wyborów. Jednak świadomość możliwość utraty owej wolności powoduje lęki egzystencjalne (np.: lęk przed osamotnieniem).

 Behawioryzm Jest to kierunek psychologiczny, który rozwinął się w XX wieku i miał ogromny wpływ na literaturę. Zakładał on, że badanie psychologiczne powinno ograniczać się do tego, co można zmierzyć, a więc poddawaniu pacjenta różnym bodźcom i obserwowaniu reakcji na owe bodźce.

GRUPY LITERACKIE:

Skamander - Nazwa „Skamander” została zaczerpnięta od mitologicznej rzeki opływającej Troję. Ponadto stanowi ona nawiązanie do słynnego zdania z modernistycznego dramatu Akropolis (1904) Stanisława Wyspiańskiego: Skamander połyska, wiślaną świetląc się falą.
Grupę założono w 1918 roku. Przetrwała do 1939 roku. Choć byli grupą bezprogramową, to jednak można wyróżnić w ich światopoglądzie kilka istotnych punktów dotyczących nowego ujęcia poezji, a w szczególności:
- Konieczność nawiązania do tradycji i dorobku kulturowego, co potwierdza pogląd, iż nie byli oni rewolucjonistami słowa,
- Dążenie do związania poezji z życiem politycznym,
- Stworzenie poety-uczestnika, poety „słowiarza”, „człowieka tłumu”, czyli biorącego udział w życiu państwa i społeczności, rzemieślnika słowa, a nie wyobcowanego artysty wychwalanego w romantyzmie czy modernizmie, przy jednoczesnym dążeniu do osiągnięcia doskonałości artystycznej,
- Włączenie do języka poezji elementów języka potocznego, czyli kolokwializmów, neologizmów, gwaryzmów i wulgaryzmów oraz humoru, ironii, satyry i dowcipu,
- Łączenie różnych form wypowiedzi (liryka, satyra, ironia),
- Domaganie się klasycznych reguł wiersza. W tekstach tej grupy poetyckiej prócz nawiązań do techniki naturalistów i ekspresjonistów oraz krytyki wzorców młodopolskich i romantycznych widać zachwyt nad życiem, nad teraźniejszością. Gloryfikowali dzień powszedni, traktując równo wszystkie tematy, zarówno miłość, filozofię, politykę czy naturę. Nawołujący do aktywności Skamandryci afirmowali nie tylko uciechy umysłowe. Chwilowe przeżycie traktowali wyżej niż filozoficzne refleksje. Cieszyli się także z powodu możliwości, jakie posiada człowiek obdarzony tak wielką siłą i nieograniczoną wolnością. Bohaterem ich dzieł jest najczęściej zwykły szary człowiek (dzięki czemu nadal ich twórczość jest tak popularna) oraz tłum, który kieruje się swoją potrzebą biologiczną, ulega fizjologicznym popędom.

Uczestnicy: Julian Tuwim, Antoni Słonimski, Antoni Słonimski, Kazimierz Wierzyński, Jan Lechoń,

Futuryści - Bruno Jasieńskiego, Anatol Stern, Stanisław Młodożeniec, Aleksander Wat, Tytusa Czyżewski . Futuryzm w dziejach polskiej poezji był niewielkim, ale znaczącym epizodem. Wyzwolił pragnienie i odwagę eksperymentu. Jego szczególne wyczulenie dźwięk i semantykę słowa, poczucie rytmu, oryginalne wyzyskiwanie gwary ludowej; nie w celach stylizacyjnych, lecz dla wzbogacenia leksykalnych i wokalnych wartości języka - wszystko to uświadomiło poetom i pisarzom tamtej epoki, że istniejący i uznany język poezji nie jest systemem raz na zawsze zamkniętym

Termin „futuryzm” zaczerpnięto od łacińskiego futurus, oznaczającego „przyszły”.
W Polsce okres rozkwitu i ekspansji kierunku przypada na lata 1918-23.
Polski futuryzm podzielił kraj na 2 części. Twórcy mieszkali i tworzyli albo w Krakowie, albo w Warszawie.
Krakowska atmosfera życia kawiarnianego i knajpowego przyczyniła się do powstania klubów futurystycznych: w 1919 roku „Katarynki” oraz dwa lata później „Gałki Muszkatołowej”, w których działali między innymi interesujący się ludowością Czyżewski, Młodożeniec i zwracający się ku problemom społecznym Jasieński.
Ulubioną formą przekazu swoich przemyśleń i manifestacji poglądów futurystów były bezpośrednie spotkania z masową publicznością, często przybierające formę krzykliwych happeningów, nazywanych przez futurystów poezowieczorami czy mityngami poetyckimi.
W 1921 roku w Krakowie zaczęło wychodzić słynne, choć 4-stronicowe pismo Bruno Jasieńskiego Nuż w bżuchu. JEDNODŃUWKA FUTURYSTUW mańifesty futuryzmu polskiego wydańe nadzwyczajne na całą Żeczpospolitą Polską,

Futuryści starali się stworzyć język pozarozumowy, ponieważ uważali, że tylko poznanie intuicyjne ma sens. Prócz hasła Główna wartość książki - to format i druk, po nich dopiero - treść, głosili:
- ideę „słów na wolności”, wolnych od rygorów składni,
potrzebę dynamizacji i rytmizacji wypowiedzi literackiej, - konieczność podwyższenia roli rzeczowników, onomatopei,
- wyeliminowanie z języka poezji przymiotników,
- wprowadzenie do języka literackiego pojęć z zakresu nauki i techniki,
- zwrócenie uwagi na dźwiękowe zestroje słów,
- wprowadzenie motywów ze świata mitów, ludowych podań, legend,
- burzenie przejawów działania logiki,
- stosowanie pisowni fonetycznej,
- odrzucenie interpunkcji i zasad ortografii, krępujących słowo.
Futuryści często stylizowali język poezji na język codzienny, słyszany na ulicy, dlatego też starali się pisać wiersze według zasad zapisu telegraficznego czy wiadomości radiowej.

Awangarda Krakowska swoją nazwę wzięła od słowa z języka francuskiego avant-garde („przednia straż") oraz od siedziby w Grodzie Kraka. Ta krakowska grupa literacka istniała w latach 1922-1927. Awangardzie Krakowskiej przewodził Tadeusz Peiper, główny teoretyk i twórca programu Miasto. Masa. Maszyna (prócz tego autor programowych książek: Nowe usta i Tędy). nnymi przedstawicielami grupy są:
- Jan Brzękowski
- Jalu Kurek
- Julian Przyboś, o którym Czesław Miłosz w swojej Historii literatury polskiej pisze: (…) jako poeta najczęściej jawił się on niby jakiś aparat złożony z olbrzymich soczewek, które pochłaniały i deformowały rzeczy widzialne.
- Adam Ważyk
- Jan Parandowski
Szczegółowy program Awangardy Krakowskiej w 1922 roku ogłosił główny teoretyk i założyciel grupy zwany papieżem awangardy - Tadeusz Peiper. Zatytułował go Miasto. Masa. Maszyna, czym podkreślił jeszcze bardziej krąg poetyckich zainteresowań i inspiracji grupy, której naczelnym hasłem stały się słowa: Minimum słów, maksimum treści.
Innym ważnym tekstem stanowiącym wykładnię nowej estetyki jest szkic Metafora teraźniejszości.

Zafascynowany XX-wieczną cywilizacją i jej wytworami, wyznający kult nowości Peiper postulował między innymi:
- stworzenie nowej poezji opartej na tzw. estetyce cywilizacji,- zajmowanie się teraźniejszością, a nie rozpamiętywanie przeszłości czy marzenie o przyszłości,
- emocjonalną powściągliwość, sprzeciwienie się romantyczno-modernistycznej metafizyce i nadmiernemu liryzmowi w myśli słów: Poeta nie jest kapłanem, nie jest beztroskim lekkoduchem, lecz poważnym rzemieślnikiem, pracującym w materiale słowa,
- popularyzację prostoty, zwięzłości i oszczędności środków poetyckiego wyrazu, ekonomiczności języka poetyckiego: (…) precz z watą słów - sens tkwi w skrócie i sile metafory, w kondensacji znaczeń słowa,
- posługiwanie się logiczną konstrukcją przy budowie dzieła literackiego,
- używanie skrótów myślowych,
- kierowanie utworów nie do jednostki, lecz do masy ludzkiej, ponieważ to w niej tkwi największa siła cywilizacji,
- postrzegania artysty jako animatora wyobraźni masowej, jako rzemieślnika, jako architekta-budowniczego zdań, a nie jako wyobcowanego twórcy czy profetycznego poety,
- usytuowanie roli poezji nie w ukazywaniu rozterek targających natchnionym, posługującym się intuicją poetą, lecz w pokazywaniu, tłumaczeniu i „wyjaśnianiu” świata i reguł nim rządzących, a roli literatury w pomocy jednostce w odnalezieniu miejsca w nowym świecie miasta, masy, maszyny,
- nowy typ metafory mającej kreować rzeczywistość czysto poetycką, wyrażającej i tworzącej nową, poetycką rzeczywistość, odsyłającej
- odbiorcę do wielu znaczeń i dzięki temu umożliwiającej zachowanie ekonomicznej zwięzłość dzieła,
- rezygnację z bliskich, regularnych rymów na rzecz bardziej oddalonych od siebie, dzięki czemu zbliżono rytm poezji do rytmu prozy

Żagary Nazwa tej grupy poetyckiej pochodzi od słowa żagary oznaczającego „chrust”, „coś łatwopalnego”.Ta grupa literacka powstała w latach 1931-1934 przy Wydziale Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Stefana Batorego w Wilnie. Zrzeszała studentów polonistyki. Żagary

- Teodor Bujnicki,
- Antoni Gołubiew,
- Stefan Jędrychowski,
- Józef Maśliński,
- Czesław Miłosz, czołowy przedstawiciel grupy,
- Jerzy Putrament,
- Aleksander Rymkiewicz, najmłodszy z Żagarystów,
- Jerzy Zagórski,
- Adam Kulesza (od 1932 roku),
- Stanisław Cat-Mackiewicz (okresowo związany).

Żagaryści, podobnie jak Skamandryci nie stworzyli teoretycznych podstaw swego programu. Poszukując nowej drogi poetyckiej i sposobu, by poezja ponownie zaczęła przemawiać odwiecznym językiem symboli, nawiązywali do katastrofizmu, symbolizmu (wizjonerstwo) oraz do romantyzmu. Ich poezja jest wypełniona atmosferą niepokoju, dominuje w niej poczucie zagrożenia przed wojną, choć można dokonać rozróżnienia na np. cechy stylu Miłosza (poezja intelektualna, filozoficzna, pełna rozmachu, metaforyczności, wizji apokalipsy), Bujnickiego (nawiązywał do tradycji romantycznych i programu artystycznego Skamandrytów), Putramenta i Jędrychowskiego (radykalizm wypowiedzi doprowadził ich do komunizmu).

W kwestiach formalnych postulowali powrót do języka pełnego symboli i ukrytej metaforyki, pisanie klasycznej poezji w stylu patetycznym i wzniosłym, konieczność społecznej służby sztuki. Nie bali się ostro krytykować innych grup tworzących w tym czasie. Skamandrytom „obrywało się” za zbyt płytkie pojmowanie poezji, z Awangardzistom za przywiązywanie zbyt dużej uwagi do technicznych aspektów wypowiedzi.

Kwadryga istniała w latach 1926-1933 w Warszawie, w przyjacielskim gronie 11 autorów, członków Koła Literackiego skupionych wokół Uniwersytetu Warszawskiego. Powstała z inicjatywy Stanisława Ryszarda Dobrowolskiego. Skupieni wokół niego poeci zostali nazwani Drugą Awangardą. Główni przedstawiciele to:
- Mieczysław Bibrowski (pomysłodawca oraz założyciel grupy i pisma),
- Stanisław Ciesielczuk,
- Stanisław Ryszard Dobrowolski,
- Konstanty Ildefons Gałczyński (formalnie związany Kwadrygantami, choć krytycy zaliczają go do poetów tworzących w stylistyce Skamandrytów),
- Stefan Flukowski,
- Aleksander Maliszewski,
- Marian Piechal,
- Nina Rydzewska,
- Władysław Sebyła (redaktor i wydawca pisma „Kwadryga”, jeden z twórców polskiego katastrofizmu),
- Włodzimierz Słobodnik,
- Lucjan Szenwald,
- Zbigniew Uniłowski(to jemu zawdzięczamy sportretowanie członków grupy w powieści Wspólny pokój),
- Wiesław Wernic.

Kwadryganci podobnie jak Skamandryci - których ostro krytykowali w swej publicystyce - nie skonstruowali programu teoretycznego ani nie dopracowali charakterystycznego modelu poezji. Ich wiersze są bardzo eklektyczne, dotyczą przede wszystkim różnic społecznych wynikających z pochodzenia, różnicy płci czy statusu, podejmują problem sprzeciwu wobec wojny czy wychwalają ideę pracy. Ich hasłem były słowa: sztuka uspołeczniona, sprawiedliwość społeczna i godność pracy.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Dwudziestolecie międzywojenne, nauka, epoki literackie
DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE OPRACOWANIE EPOKI
1295 odrodzenie w europie wprowadzenie w epokę ważne wydarzenia pojęcia światopogląd ramy czasowe ep
Dwudziestolecie miedzywojenne opracowanie epoki id 144666
1518-pozytywizm ramy czasowe epoki i hasła pozytywizmu polskiego i europejskiego, czytam i wiem, szk
KLIMAT EPOKI, filologia polska - dwudziestolecie międzywojenne (przedmiot)
Dwudziestolecie międzywojenne opracowanie epoki
Dwudziestolecie międzywojenne - charakterystyka epoki, Polonistyka, oprac i streszcz
DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE, epoki literackie - opracowania
Dwudziestolecie miedzywojenne, Polonistyka, Opis każdej epoki
Ramy czasowe polskiego pozytywizmu charakterystyka trzech okresw epoki, Filologia Polska, Pozytywizm
POLSKI 2, 1. Wyja˙nij genez˙ nazwy i ramy czasowe epoki.
Dwudziestolecie międzywojenne, nauka, epoki literackie
DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE OPRACOWANIE EPOKI
Dwudziestolecie międzywojenne opracowanie skrótowe epoki
14. Katastrofizm w literaturze miÄ™dzywojnia, Dwudziestolecie międzywojenne, Na egzamin
Shulz z Kafka, Dwudziestolecie Międzywojenne, Opracowania

więcej podobnych podstron