Diagnostyka MRI w okresie prenatalnym
Ilość badań MRI płodu wzrasta. Na fakt ten złożyło się kilka czynników - przede wszystkim rozwój technik obrazowania, skracający czas trwania badania, poprawa jakości uzyskiwanych obrazów, stały wzost ilości informacji wnoszonej przez badanie MRI, co w znacznym stopniu wpływa na decyzje terapeutyczne i dalszy przebieg ciąży; w końcu niebagatelne znacznie ma też wzrost uświadomienia klinicystów o bezpieczeństwie MRI.
MRI płodu wykonuje się najczęściej na aparatach 1,5 T. Gradienty większe niż 20 mT/ i szybkość zmian natężenia pola większa niż 100 T/msec-1, skracają czas obrazowania. Najczęściej stosowane są szybkie sekwencje T2 zależne. Do najczęstszych należy jednokrotna sekwencja szybkiego echa spinowego, pozwalająca na akwizycję jednej warstwy w czasie około 1 sekundy , co zmniejsza artefakty związane z ruchem płodu. Rzadziej stosuje się sekwencje trueFISP czy FIESTA. W obu płyn jest jasny co umożliwia uzyskanie lepszego kontrastu i uwidocznienie szczegołów anatomii płodu. Obrazowanie wykonuje się w różnych płaszczyznach orotogonalnych w zależności od ułożenia płodu.
Obecnie badanie MRI uważa się powszechnie za bezpieczne dla matki i dziecka. Przeprowadzone wcześniej badanie dotyczące ciężarnych zatrudnionych w pracowniach MRI nie wykazało efektów ubocznych. Mimo wszystko poleca się unikać MRI w pierwszym trymestrze ciąży.
Chelaty gadolinu mogą przenikać przez łożysko do krążenia płodowego. Środki kontrastowe zawierające gadolin, uważane są za leki klasy C, ich stosowanie w okresie ciąży poleca się jedynie w przypadku kiedy potencjalne korzyści przeważają nad ryzykiem.
MRI jest badaniem kosztownym i zdecydowanie nie wypiera USG z roli badania przesiewowego.
potwierdzeniu lub wykluczeniu niejednoznacznych wyników badania USG,
) wykryciu innych anomalii, które mogą zmienić rokowanie u matki i dziecka,
) pomoc w planowaniu zabiegu chirurgicznego u płodu,
) pomoc w podjęciu decyzji co do rodzaju zakończenia ciąży i dostarczenie informacji o konieczności podjęcia czynności związanych z podtrzymaniem funkcji życiowych dziecka bezpośrednio po urodzeniu.
Czy badania są jednoznaczne???
Jedno z przeprowadzonych badań wykazało, że u 145 płodów, u których w badniu USG stwierdzono wadę ośrodkowego układu nerwowego, badanie MRI zmieniło wyniki poradnictwa w 50%, rozpoznanie w 32% i rodzaj opieki nad ciężarną w 19%.
Kilka badań wykazało wyższość MRI nad USG w ocenie stopnia dysplazji i dojrzewania kory, anomalii związanych z migracją komórek nerwowych, wad tylnej jamy czaszki, agenezji ciała modzelowatego oraz w ocenie zawartości przepuklin. MRI zdecydowania wskazane jest przy planowaniu u płodu zabiegów neurochirurgicznych.
Najczęstsze wady klatki piersiowej, które są wskazaniem do wykonania MRI to wrodzone przepukliny przepony, wrodzona torbielowatość płuc (congenital cystic adenomatoid malformation) oraz sekwestracja płuca. Uważa się, że i w przypadku wad klatki piersiowej MRI jest badaniem lepszym; wykazano, że odsetek błędnych rozpoznań patologicznych mas w klatce piersiowej płodu ocenianych przy pomocy USG może sięgać 50%. Przeciwnie - przy podejrzeniu wad serca, USG ma zdecydowaną przewagę nad badaniem MRI.
W przypadku wad układu pokarmowego MRI może wnieść dodatkowe informacje dotyczące miejsca atrezji jelita. Wady ściany jelit udaje się zwykle ocenić z zadawalającą dokładnością w USG, jednak różnicowanie przyczyn przepuklin jest łatwiejsze w badniu MRI. Jeśli występują wady układu moczowo-płciowego czułość badania USG może być zmniejszona na skutek małowodzia towarzyszącego agenezji nerek. Jest to najczęstsza przyczyna wykonywania MRI przy podejrzeniu tej grupy wad. MRI ma przewagę nad badaniem USG także w różnicowaniu wodonercza z dysplastycznymi zmianami wielotorbielowatymi nerki i dziedziczoną autosomalnie recesywnie wielotorbielowatością nerek, w ocenie stopnia poszerzenia moczowodów, które w badniu USG mogą być przysłonięte cieniami kości miednicy, jak również w diagnostyce rzadkich złożonych malformacji dolnego odcinka układu moczowego i okolicy perianalnej.
Dotychczasowe doświadczenia wskazują, iż rozwój w zakresie chirurgii prenatalnej i technik obrazowania najpewniej przyczyni się do wzrostu znaczenia MRI płodu w najbliższej przyszłości.
|
|