Wprowadzenie
W1 - Pedagogika jako nauka i jako myślenie o wychowaniu.
Czy pedagogika jest nauką?
Wiedza potoczna
|
Nauka |
Myślenie |
Dotyczy reguł właściwego postępowania. |
Jest neutralna wobec wartości, nie zajmuje się kwestią dobra. |
Pyta o dobro. |
Zatrzymuje się na poglądach właściwych dla środowiska, nie zgłębia ich, lecz powiela. |
Dotyczy zjawisk dających się obserwować. Chce je jak najlepiej wyjaśnić. |
Dotyczy rzeczy ostatecznych i nieobserwowalnych, np. dobra, wolności, nieśmiertelności. |
Zadowala się codziennym poznaniem wystarczającym do w miarę skutecznego działania. Często rzeczywisty cel tego działania nie jest znany. |
Poznaje świat, szukając logicznych związków między zdarzeniami, faktami. Nie szuka celu ostatecznego, jako niedostępnego żadnemu badaniu. |
Nadaje światu znaczenie, szukając sensu. Szuka praprzyczyn i celu ostatecznego. |
Komunikujący sądzi, że jego komunikat jest jednoznaczny i nie zastanawia się, czy został dobrze zrozumiany. |
Wyniki poznania dają się komunikować w jednoznaczny sposób, zrozumiały dla społeczności uczonych. |
Wyniki myślenia dają się komunikować w sposób metaforyczny. |
Porusza się w obrębie jakiegoś „paradygmatu”, który pozostaje niejawny i nie jest poddawany refleksji. |
Porusza się w obrębie paradygmatu, aktualnie uznanego przez społeczność uczonych. Wypracowała więc spójny zbiór teorii, metod i technik. |
Nawiązuje do przeszłości, może sięgać do różnorodnych tradycji. Nie wytwarza metod ani technik, stara się zrozumieć i przekroczyć własne ograniczenia. |
Technologie są stosowane, na ogół bez znajomości ukrytych mechanizmów. |
Technologie są wytwarzane. Są one zawsze nastawione na osiąganie określonego i powtarzalnego rezultatu. |
Nie wytwarza technologii, bowiem powtarzalność byłaby końcem myślenia. Myślenie ciągle odkrywa niewiedzę i nowość. |