B. II. NALEŻNOŚCI I ROSZCZENIA
W pozycji B II aktywów bilansu wykazuje się stan na dzień bilansowy - krótkoterminowych należności wymagających - w myśl prawa zapłaty przez dłużników.
Są to:
wszystkie należności z tytułu dostaw i usług, bez względu na umowny termin ich zapłaty oraz niezaliczane do aktywów finansowych.
Nie ujmuje się w poz. B. II aktywów bilansu należności z tytułu zaliczek udzielonych dostawcom. Zaliczki te wykazuje się:
udzielone na poczet zakupu wartości niematerialnych i prawnych w poz. A I aktywów
udzielone na poczet budowy środków trwałych, w poz. A. II
udzielonych na poczet zakupu materiałów, towarów i usług w poz. B.I.5
Nie ujmuje się też pożyczek udzielonych i należności mających charakter aktywów finansowych, jak np.: należności leasingodawcy (finansującego z tytułu leasingu finansowego). Wykazuje się je w poz. A. IV bilansu.
Nie zalicza się do należności dopłat wniesionych przez jednsotkę - wspólnika Spółka z o.o. do momentu podjęcia uchwały o ich zwrocie i upływie trzech miesięcy od daty ogłoszenia tego zwrotu w Monitorze Sądowym i gospodarczym.
Nie można zliczyć do aktywów należności roszczeń przedawnionych, umorzonych i ostatecznie uznanych za nieściągalne, które należy odpisać w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych oraz w ciężar odpisów aktualizujących, jeżeli odpisy te były uprzednio dokonane.
W razie przedawnienia należności w walucie obcej uprzedniego wystronowania wymagają różnice kursowe, tak, że odpisaniu podlega jedynie kwota wyrażona po kursie waluty z dnia powstania należności.
Jeżeli należność jest płatna w walucie obcej, to na dzień bilansowy, wyrażoną w walucie obcej niespłaconą część należności przelicza się według ustalonego przez bank współpracujący kursu kupna walut, obowiązującego na dzień bilansowy.
O ile kontrahent, zarówno krajowy jak i zagraniczny, jest w zwłoce z zapłatą należności to nalicza się odsetki w umownej wysokości. Jednostka może zrezygnować z naliczania odsetek, gdyż do jej uprawnień należy dysponowanie własnymi środkami.
Ostrożność nakazuje zaktualizowanie figurujących należności (łącznie z VAT) zarówno płatnych w złotych, jak i w walutach obcych, w celu wykazania ich w realnej wysokości.
Dlatego też ustawa w art. 35 b przewiduje aktualizację wyceny zarówno przeterminowanych jak i nie przeterminowanych należności, których zapłata jest zagrożona.
W ustawie (art. 35 b ust. 1 pkt 5) mówi wyraźnie, że jeżeli jest to uzasadnione rodzajem należności (wielka liczba odbiorców), to można dokonywać ogólnych odpisów aktualizujących należności, i to zarówno przeterminowanych jak i nie przeterminowanych.
Należności krótkoterminowe wykazujemy w bilansie:
należności od jednostek powiązanych:
z tytułu i usług o okresie spłaty:
do 12 miesięcy,
powyżej 12 miesięcy,
inne,
2) należności od pozostałych jednostek:
a) z tytułu dostaw i usług o okresie spłaty:
- do 12 miesięcy,
- powyżej 12 miesięcy,
b) z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych oraz innych świadczeń,
c) innych,
d) dochłodzonych na drodze sądowej.
52