BHP w firmie: jadalnie pracownicze
19.05.2009, 14:06
BHP w firmie: jadalnie pracownicze
Nie wszyscy pracodawcy mają obowiązek zapewnienia pomieszczeń, w których pracownicy będą spożywać posiłki, zwanych również swojsko kantynami pracowniczymi. Przyjrzyjmy się jednak, na czyich barkach spoczywa ta powinność i jakim wymogom powinny czynić zadość pracownicze jadalnie.
Szczegółowych regulacji w omawianym tu zakresie należy szukać w załączniku nr 3 do rozporządzeniu MPiPS z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, dalej: „załącznik”. W tym właśnie akcie ustawodawca precyzuje kto powinien zapewnić pracownikom jadalnie i jak powinny one wyglądać.
U kogo jadalnia a u kogo nie?
Co do zasady, stworzenie pomieszczenia do spożywania posiłków leży w gestii pracodawcy, który na jednej zmianie zatrudnia ponad dwudziestu pracowników. Obowiązek ten dotyczy jednak i tych szefów, którzy mają mniej liczny personel (dwadzieścia i mniej osób), jeżeli jest on narażony na kontakt ze szkodliwymi środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi, materiałami biologicznie zakaźnymi albo wykonuje prace szczególnie brudzące (§ 29 ust. 1-2 załącznika).
Z zapewnienia pracownikom jadalni zwolnione są natomiast zakłady pracy, w których pracownicy zajmują się wyłącznie pracami o charakterze biurowym (§ 29 ust. 4 załącznika).
Różne typy
Ustawodawca wprowadził podział pomieszczeń jadalnych na trzy następujące typy (§ 30 załącznika):
jadalnia przeznaczona do spożywania posiłków własnych (typ I),
jadalnia przeznaczona do spożywania posiłków własnych i wydawania napojów (typ II),
jadalnia z zapleczem - przeznaczona do spożywania posiłków profilaktycznych (typ III).
Ogólne wymogi
W każdej z w/w jadalni, niezależnie od jej typu, należy zapewnić pracownikowi indywidualne miejsce siedzące przy stole. Trzeba również pamiętać o wyposażeniu pomieszczenia w (§ 34 ust. 1-3 załącznika):
umywalki (minimum jedna na 20 miejsc siedzących),
ręczniki jednorazowe (suszarki do rąk) przy każdej z umywalek,
urządzenia do podgrzewania przez pracownika posiłku własnego,
zlewozmywaki dwukomorowe (co najmniej jeden na 20 miejsc w jadalni),
umieszczone w widocznych miejscach napisy lub znaki informujące o zakazie palenia tytoniu.
Ponadto w jadalniach typu I i II lub przy nich powinny znajdować się indywidualne zamykane szafki przeznaczone do przechowywania w higienicznych warunkach własnego posiłku pracownika (§ 34 ust. 4 załącznika).
Jadalnia typu I
Rozporządzenie wprowadza również dodatkowe wymogi dla każdego typu jadalni. I tak, pomieszczenie typu I nie powinno być mniejsze niż 8 m kw., przy czym pracodawca musi mieć również na względzie, aby każdy z pracowników spożywających posiłek w tym samym czasie dysponował co najmniej 1,1 m kw. „własnej” powierzchni (§ 31 ust. 1-2 załącznika).
Jadalnia typu II
Jadalnia II typu powinna składać się z dwóch części (§ 32 załącznika):
jadalni właściwej odpowiadającej wymaganiom jadalni typu I oraz
pomieszczeń do przygotowywania, wydawania napojów i zmywania naczyń stołowych.
Jadalnia typu III
Pomieszczenia do spożywania posiłków III typu powinny czynić zadość wymaganiom dla pomieszczeń II typu, a nadto powinny posiadać węzeł sanitarny dla konsumentów i węzeł sanitarny z szatnią dla pracowników obsługi (§ 33 załącznika).
Niektórzy jadają osobno
Jeżeli w zakładzie pracy pracownicy mają styczność z materiałami zakaźnymi lub trującymi, pracodawca zobowiązany jest zapewnić im osobną i niedostępną dla innych osób jadalnię, którą należy oddzielić od pomieszczeń pracy pomieszczeniem izolującym. W pomieszczeniu tym powinny zostać zaaranżowane miejsca do pozostawiania odzieży ochronnej. Nie obejdzie się także bez instalacji umywalki z ciepłą bieżącą wodą (§ 36 załącznika).