![]() | Pobierz cały dokument zatrucia.alkoholami.niekonsumpcyjnymi.nowa.doc Rozmiar 72 KB |
Do alkoholi niekonsumpcyjnych dostępnych w przemyśle i handlu, mogących w wyniku spożycia wywołać ostre zatrucia, zaliczamy zwykle alkohole butylowe, propylowe, alkohol metylowy, glikol etylenowy i jego etery oraz glikol dietylenowy i propylenowy. Jednak tylko ostre zatrucia glikolem etylenowym (GE) i alkoholem metylowym (metanolem) od wielu lat stanowią istotny problem kliniczny, ze względu na trudności diagnostyczne, ciężki przebieg zatrucia oraz wysoką śmiertelność i powikłania, które mogą trwale uszkadzać wiele narządów.
Źródła, własności fizykochemiczne i dane toksykologiczne
Glikol etylenowy (GE) jest alkoholem dwuwodorotlenowym znajdującym zastosowanie jako rozpuszczalnik nitrocelulozy i octanu celulozy, w przemyśle materiałów wybuchowych, jako środek do produkcji farb i lakierów, kosmetyków, atramentów, jako wymiennik ciepła oraz jako składnik płynów niezamarzających w układach chłodniczych i hydraulicznych.
GE jest bezbarwną oleistą cieczą o ciężarze właściwym 1,115 g/ml, o słodkawym, piekącym smaku. Dobrze rozpuszcza się w wodzie i rozpuszczalnikach organicznych. Do zatrucia dochodzi wyłącznie na drodze doustnej. Bardzo dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego. Objętość dystrybucji wynosi 0,7-0,8 l/kg. Dawkę śmiertelną określa się na 1-1,5 ml/kg masy ciała.
GE jest łatwo dostępny w sprzedaży głównie jako płyn chłodniczy. Zatrucia mają najczęściej charakter przypadkowy, GE wypijany jest zwykle przez nałogowych alkoholików jako substytut etanolu, bardzo rzadko zdarzają się przypadki omyłkowego wypicia go jako np. kompotu przez osobę nie nadużywającą alkoholu lub zatrucia samobójcze.
Okres biologicznego półtrwania GE wynosi od 3 do 5 godzin, ale równoczesne spożycie etanolu może wydłużyć go do 17 godzin ze względu na około 100 razy większe powinowactwo dehydrogenazy alkoholowej (ADR) do etanolu niż do GE. Blisko 60% wchłoniętego GE jest ostatecznie wydalane w okresie 3 dni przez płuca pod postacią dwutlenku węgla. Do 20% usuwane jest przez nerki w postaci niezmienionej.
Alkohol metylowy (metanol) jest alkoholem mono wodorotlenowym otrzymywanym w procesie suchej destylacji drewna (spirytus drzewny) i znajduje zastosowanie w przemyśle w procesach syntezy chemicznej oraz jako rozpuszczalnik farb, lakierów, politury, szelaku, paliwo i składnik płynów niezamarzających i płynów do mycia szyb.
![]() | Pobierz cały dokument zatrucia.alkoholami.niekonsumpcyjnymi.nowa.doc rozmiar 72 KB |