Na czym polegał średniowieczny uniwersalizm ?
Średniowiecze - terminem tym określa się epokę historii i kultury europejskiej między czasami starożytnymi a nowożytnymi. Nazwy tej używano już w XVI w. Ówczesna, feudalna Europa tworzyła swoistą jedność, wspólnotę religijną, chrześcijańską i nadrzędną władzę kościoła, reprezentującego powszechną, łacińską, ponadczasową kulturę. Wszyscy władcy Europejscy z wyjątkiem cesarzy niemieckich, podporządkowali się papieżowi i uznawali władzę kościoła. Powszechnie panował światopogląd religijny, który kształtował myślenie, odczuwanie, postępowanie i twórczość ludzką. Uniwersalne postawy filozofii i kultury chrześcijańskiej ukształtowały się właśnie w okresie średniowiecza. Znaczną rolę odegrały poglądy św. Augustyna i św. Tomasza.
Augustynizm - doktryna filozoficzno-teologiczna św. Augustyna (4/5w) , głosząca między innymi teocentryzm, wprowadzająca do filozofii chrześcijańskiej teologicznie zinterpretowaną platońską teorię idei. Św. Augustyn wprowadził dualizm - podział na państwo boże i świat doczesny. Celem egzystencji jest dążność do osiągnięcia państwa Bożego. Świat doczesny to etap przejściowy, który jest tylko przygotowaniem, próbą przed uzyskaniem wiecznego zbawienia lub potępienia. W nawiązaniu do poglądów Św. Augustyna w średniowieczu rozwinęła się scholastyka - jest to nauka próbująca rozumowo udowodnić dogmaty wiary.
Tomizm - to system teologiczno-filozoficzny stworzony przez św. Tomasza z Akwenu w XIII w stanowiący jedną z filozoficznych postaw religijnych, moralnych i społecznych katolicyzmu. Św. Tomasz zastąpił dualistyczną doktrynę Św. Augustyna gradualizmem (stopniowanie) mówił o hierarchicznej strukturze wszechświata. Tomizm kładł nacisk na problemy etyki. Dążenie do cnoty to znaczy umiejętności rozumowania, przezorności, działania zgodnego z własnym sumieniem. Za 2 główne źródła poznania uznał św. Tomasz objawienie zawarte w piśmie św. rozum ludzki. Widział pierwiastku intelektualnym najwyższą wartość człowieka, bo dzięki niemu może on poznawać boga i siebie. Człowiek został stworzony na podobieństwo Boga.
Franciszkanizm - to program, wiary radosnej prostej, płynącej, wszechogarniającej miłości do świata i stworzenia, miłości poddanej ewangelicznym nakazom miłosierdzia, ubóstwa, braterstwa. Św. Franciszek z Asyżu zapoczątkował wielki ruch odnowy moralnej w świecie pełnym okrucieństwa.
Uniwersalizm czyli jedność epoki polegał na tym, że państwa Europy były podporządkowane jednej władzy kościelnej i świeckiej. W całej Europie dominował kościół, wszystkie państwa uznawały zwierzchnictwo papieża. Z kolei władzę świecką sprawował cesarz - władca Cesarstwa Rzymskiego, Narodu Niemieckiego wyrosłego na gruzach imperium rzymskiego. W konsekwencji urzędowym językiem państw europejskich była łacina, a poszczególne państwa dopiero zaczynały się wyodrębniać. Fakty te spowodowały iż Europa była uniwersalną całością - uniwersalizm.