V wykład Prawo Cywilne - 2003-12-06.

Jeżeli rzekomy pełnomocnik zawrze umowę w cudzym imieniu to jej ważność zależy od potwierdzenia przez osobę, w której imieniu została ona zawarta. Przy czynnościach prawnych jednostronnych, w których oświadczenie woli nie jest skierowane do określonej osoby czynność prawna jest zawsze nieważna.

Przy czynnościach prawnych jednostronnych, w których oświadczenie woli skierowane jest do określonej osoby, oznaczenie rzekomego pełnomocnika będzie ważne, jeżeli adresat godził się na działanie bez umocnienia a rzekomo reprezentowany oświadczenie to potwierdzi np. wypowiedzenie umowy.

Negotium claudicans- czynność prawa niezupełna.

Przy czynnościach prawnych jednostkowych mających adresata, jak również przy zawarciu umowy przez rzekomego pełnomocnika powstaje tak zwana czynność prawna niezupełna - negotium claudicars. Druga strona może wyznaczyć osobie( reprezentowanemu) odpowiedni termin potwierdzenia tej czynności. Z chwilą potwierdzenia - czynność prawna jest ważna. W razie braku takiego potwierdzenia rzekomy pełnomocnik obowiązany jest do zwrotu tego, co otrzymał od drugiej strony. Oprócz tego jest on obowiązany do naprawienia szkody, którą druga strona poniosła przez to, że zawarła umowę nie wiedząc o braku umocowania lub o przekroczenie jego zakresu - liczyła na jej zawarcie i wykonanie umowy. Jest to odszkodowanie w granicach ujemnego interesu stron.

Przedstawiciel musi mieć pełną zdolność do czynności prawnych.

Pełnomocnik ograniczoną zdolność do czynności prawnych.

Czynność prawna nie może należeć do grupy czynności, przy której dokonaniu zastępstwo zostaje wyłączone z mocą ustawy. Testamentu nie można sporządzić ani odwołać przez przedstawiciela, uznania dziecka nie może dokonać przedstawiciel ustawowy ojca nie mającego pełnej zdolności do czynności prawnej. Przedstawiciel ustawowy nie może n zawrzeć małżeństwa w imieniu innej osoby, małżeństwo może być zawarte prze pełnomocnika. Art. 6. § 1. (9) Z ważnych powodów sąd może zezwolić, żeby oświadczenie o wstąpieniu w związek małżeński lub oświadczenie przewidziane w art. 1 § 2 zostało złożone przez pełnomocnika.

§ 2. Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym i wymieniać osobę, z którą małżeństwo ma być zawarte.

Pełnomocnictwo udzielone na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym i wymieniające osobę, z którą małżeństwo ma być zawarte.

Pełnomocnictwo:

W przypadku pełnomocnictwa, przedstawiciel to pełnomocnik, reprezentowany to mocodawca, natomiast oświadczenie woli, w którym mocodawca udzieli umocowania pełnomocnikowi nazywamy pełnomocnictwem. Jest to czynność prawna jednostronna. Oświadczenie woli składane pełnomocnikowi przez mocodawcę. Pełnomocnik nie musi składać oświadczenia, że przyjął - samo zachowanie wystarczy. Do udzielenia pełnomocnictwo mocodawca musi mieć taką zdolność do czynności prawnych, jakie wymaga czynność prawna, która ma być dokonana przez pełnomocnika. Pełnomocnictwo z zasady może być udzielone w formie dowolnej, pisemnie, ustne w sposób dorozumiany.

Szczególnej formy pełnomocnictwo wymaga tylko w niektórych wypadkach.

1. Pełnomocnictwo ogólne musi być udzielone w formie pisemnej Art. 99. § 1. Jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie.

§ 2. Pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.

Pod rygorem nieważności, zwykłe, codzienne czynności, opłaty, korespondencja.

2. Jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest określona forma np. pełnomocnictwa do zawarcia umowy o przeniesienie własności nieruchomości powinno być udzielone w formie aktu notarialnego.

Wymaganie szczególnej formy udzielenia pełnomocnictwa do określonych czynności wynika z przepisów dotyczących tych czynności np. pełnomocnik do zawarcia małżeństwa, pełnomocnik do oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku to pełnomocnictwo musi być na piśmie z podpisem urzędowo potwierdzonym. Art. 1018. § 1. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku złożone pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu jest nieważne.

§ 2. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku nie może być odwołane.

§ 3. ⁽²⁸⁶⁾ Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku składa się przed sądem lub przed notariuszem. Można je złożyć ustnie lub na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym. Pełnomocnictwo do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku powinno być pisemne z podpisem urzędowo poświadczonym.

Pełnomocnictwo może być udzielone nie tylko jednej osobie, lecz także kilku osobom z takim samym zamiarem umocowania. W takim przypadku treść pełnomocnictwa powinna rozstrzygać czy mają one działać łącznie czy każdy z nich oddzielnie. Jeżeli jest brak zastrzeżenia w pełnomocnictwie to każda z nich może działać oddzielnie.

Rodzaje pełnomocnictwa:

W zależności od granic umocowania odróżnia się:

1. Pełnomocnictwo ogólne, które obejmuje umocowanie do czynności codziennych-bieżących, nazywanych czynnościami zwykłego zarządu.

2. Pełnomocnictwo do poszczególnej czynności- szczególne, do konkretnej czynności.

3. Pełnomocnictwo do pewnego rodzaju czynności - rodzajowe, wymagane jest przy dokonywaniu czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu- czynności prawne, rozporządzające- sprzedaż samochodu, mieszkania, obciążenie, oddanie mieszkania w najem.

Przyczyny wygaśnięcia:- Art. 101. § 1. Pełnomocnictwo może być w każdym czasie odwołane, chyba że mocodawca zrzekł się odwołania pełnomocnictwa z przyczyn uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa.

§ 2. Umocowanie wygasa ze śmiercią mocodawcy lub pełnomocnika, chyba że w pełnomocnictwie inaczej zastrzeżono z przyczyn uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa.

1. odwołanie w każdym czasie,

2. śmierć pełnomocnika,

3. śmierć mocodawcy,

4. dokonanie czynności- przyczyna zawarcia udzielenia pełnomocnictwa.

Jeżeli pełnomocnictwo wygasało a były pełnomocnik dokona czynności prawnej w imieniu mocodawcy to powstaje taki stan jak przy działaniu rzekomego pełnomocnika. Po wygaśnięciu pełnomocnictwa pełnomocnik zobowiązany jest zwrócić mocodawcy dokument pełnomocnictwa. Może jednak żądać jego poświadczonego odpisu z zaznaczeniem na nim wygaśnięcia pełnomocnictwa.

Składanie oświadczeń woli.

Oświadczenie woli -jest to takie zachowanie się podmiotu prawa cywilnego, które wyraża w sposób dostateczny wolę wywołania skutków prawnych tzn. ustanowienie, zmiana, zniesienie stosunku cywilno prawnego.

Art. 61. ⁽²⁷⁾ § 1. Oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne, jeżeli doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub wcześniej.

§ 2. Oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią.

Pod pojęciem środka komunikacji elektronicznej mieszczą się elektroniczne sposoby wymiany danych: internet i sms. W sytuacji, gdy korzystamy z usługi sms, momentem złożenia będzie wprowadzenie oświadczenia nadawcy do systemu informatora danego operatora, albo jego przesłanie na aparat abonenta.

Sposoby zawierania umów.

Tryb oferty:

Ofertą jest oświadczenie woli składane innej osobie, które wyraża się stanowczą wolą zawarcia umowy i określa istotne postanowienia tej umowy. Art. 61. ⁽²⁷⁾ § 1. Oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne, jeżeli doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub wcześniej.

§ 2. Oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią.- postać elektroniczna oferty. Oferta złożona może być w postaci elektronicznej. Złożona w takiej postaci wiąże składającego, jeżeli druga strona niezwłocznie potwierdzi jej otrzymanie. Z tego należy wnosić, że samo skuteczne wniesienie oferty w postaci elektronicznej. Z chwilą wprowadzenia do środka komunikacji elektronicznej - oferta wiąże z chwilą, gdy adresat potwierdzi jej otrzymanie. Specjalne obowiązki dotyczące składania oferty elektronicznej ustawodawca nałożył na przedsiębiorców, zostali oni zobowiązani do poinformowania drugiej strony o:

1. czynnościach technicznych składających się na procedurę zawarcia umowy,

2. skutkach prawnych potwierdzenie przez drugą stronę otrzymania,

3. zasadach i sposobach utrwalania zabezpieczenia i udostępnienie przez przedsiębiorcę treści zawieranej umowy,

4. metodach i środkach służących wykrywania i korygowaniu błędów wprowadzonych danych, których przedsiębiorca zobowiązany jest udostępnić drugiej stronie,

5. językach, których oferta jest zawarta,

6. kodeksach etycznych, które stosuje oraz o ich dostępności w postaci elektronicznej.

Informacje te powinny zostać przedstawione drugiej stronie przed zawarciem umowy zanim adresat oferty złoży skuteczne oświadczenie o jej przyjęciu. Można te informacje zamieścić w treści oferty. Uznaje się, że naruszenie wymogów informacyjnych spowoduje bezskuteczność oferty. Powyższa regulacja może zostać wyłączona w stosunkach między przedsiębiorcami, jeżeli strony tak postanowiły.

Oferta jest oświadczeniem wyrażającym stanowczą wolę zawarcia określonej umowy, a jej skutkiem jest stan związania oferenta. Oznacza to, że w okresie związania umów w wyniku złożenia przez adresata oświadczenia o jej przyjęciu.

Art. 66². ⁽³¹⁾ § 1. W stosunkach między przedsiębiorcami oferta może być odwołana przed zawarciem umowy, jeżeli oświadczenie o odwołaniu zostało złożone drugiej stronie przed wysłaniem przez nią oświadczenia o przyjęciu oferty.

§ 2. Jednakże oferty nie można odwołać, jeżeli wynika to z jej treści lub określono w niej termin przyjęcia. Regulacje tego artykułu przewiduje wyjątek od tej zasady, a mianowicie w stosunkach między przedsiębiorcami oferta może być odwołana przed zawarciem umowy, jeżeli oświadczenie o odwołanie zostało złożone drugiej stronie przed wysłaniem oświadczenia o przyjęciu oferty. Ofertę może odwołać, gdy obie strony są przedsiębiorstwami- nie można odwołać miedzy konsumentami w obrocie konsumenckim.

Art. 68¹. ⁽³²⁾ § 1. W stosunkach między przedsiębiorcami odpowiedź na ofertę z zastrzeżeniem zmian lub uzupełnień niezmieniających istotnie treści oferty poczytuje się za jej przyjęcie. W takim wypadku strony wiąże umowa o treści określonej w ofercie, z uwzględnieniem zastrzeżeń zawartych w odpowiedzi na nią.

§ 2. Przepisu paragrafu poprzedzającego nie stosuje się, jeżeli w treści oferty wskazano, że może ona być przyjęta jedynie bez zastrzeżeń, albo, gdy oferent niezwłocznie sprzeciwił się włączeniu zastrzeżeń do umowy, albo, gdy druga strona w odpowiedzi na ofertę uzależniła jej przyjęcie od zgody oferenta na włączenie zastrzeżeń do umowy, a zgody tej niezwłocznie nie otrzymała. Zgodnie z tym artykułem, jeżeli przedsiębiorca otrzymał od osoby, z którą pozostaje w stałych stosunkach gospodarczych ofertę zawarcia umowy w ramach swojej działalności to brak odpowiedzi na tę ofertę uznaje się za przyjęcie oferty.

Ofertę uważa się za zawartą w chwili otrzymania przez składającego ofertę oświadczenie o jej przyjęciu a jeżeli dojście do składającego ofertę oświadczenie o jej przyjęciu nie jest wymagane to w chwili przystąpienia przez dwie strony do wykonania umowy.

Tryb przetargowy:

Art. 70¹. ⁽³⁶⁾ § 1. Umowa może być zawarta w drodze aukcji albo przetargu.

§ 2. W ogłoszeniu aukcji albo przetargu należy określić czas, miejsce, przedmiot oraz warunki aukcji albo przetargu albo wskazać sposób udostępnienia tych warunków.

§ 3. Ogłoszenie, a także warunki aukcji albo przetargu mogą być zmienione lub odwołane tylko wtedy, gdy zastrzeżono to w ich treści.

§ 4. Organizator od chwili udostępnienia warunków, a oferent od chwili złożenia oferty zgodnie z ogłoszeniem aukcji albo przetargu są obowiązani postępować zgodnie z postanowieniami ogłoszenia, a także warunków aukcji albo przetargu.- zgodnie z tym artykułem umowa może być zawarta w drodze aukcji lub przetargu. W ogłoszeniu aukcji lub przetargu należy określić:

1. czas, miejsce, przedmiot oraz warunki aukcji, przetargu albo wskazać sposób udostępnienia warunków aukcji lub przetargu( np. gdzie będą one publikowane lub zamieszczone).

Art. 70¹. § 3. Ogłoszenie, a także warunki aukcji albo przetargu mogą być zmienione lub odwołane tylko wtedy, gdy zastrzeżono to w ich treści. Dopuszczalność zmian lub odwołania ogłoszenia oraz warunków aukcji lub przetargu uzależniono od tego czy zastrzeżoną tą możliwość w treści tego ogłoszenia lub warunków.

Konsekwencja tych warunków: ustawodawca w (Art. 70¹§ 4. Organizator od chwili udostępnienia warunków, a oferent od chwili złożenia oferty zgodnie z ogłoszeniem aukcji albo przetargu są obowiązani postępować zgodnie z postanowieniami ogłoszenia, a także warunków aukcji albo przetargu), określił konsekwencje prawne aukcji lub przetargu i stwierdził, że organizator od chwili określenia warunków, obowiązany jest postępować zgodnie z warunkami ogłoszonymi.

Aukcja - jeden ze sposobów składania przez licytantów coraz korzystniejszych ofert, aż do ustania tzw. postąpień. Oferta złożona w toku aukcji przestaje wiązać, gdy inny uczestnik aukcji złoży korzystniejszą ofertę. Zawarcie umowy w drodze aukcji następuje z chwilą przybicia.

---