Ćwiczenie nr 8

NAPIĘCIE POWIERZCHNIOWE

(Metoda stalagmometryczna)

Celem ćwiczenia jest zbadanie wpływu alkoholi o różnych długościach łańcucha węglowego i różnych stężeniach na napięcie powierzchniowe wody.

Aparatura i szkło: Odczynniki:

Stalagmometr, 1 M CH3OH,

Kolbki miarowe o poj. 50 cm3 - 2 szt., 1 M C2H5OH,

Zlewki o poj. 50 cm3 - 3 szt., 1 M C3H7OH,

Pipeta o poj. 25 cm3, 1 M C4H9OH

WYKONANIE ĆWICZENIA:

  1. Starannie umyty stalagmometr umocować w statywie w pozycji pionowej.

  2. Do stalagmometru zassać wodę destylowana tak, aby jejpoziom sięgał powyżej górnej kreski. Następnie pozwolić wodzie swobodnie wyciekać ze stalagmometru. Od momentu, w którym menisk wody mija górna kreskę, liczyć krople do chwili, gdy menisk wody mija dolną kreskę. Pomiar powtórzyć 3 razy (różnica pomiędzy pomiarami nie powinna być większa niż 2 - 3 krople).

  3. W analogiczny sposób przeprowadzić pomiar ilości kropel wypływających ze stalagmometru dla czterech 1 M alkoholi.

  4. Z 1 M alkoholu butylowego przygotować roztwory o stężeniach: 0,5; 0,25; 0,125 M (przez kolejne rozcieńczenia 1 M C4H9OH). Następnie przeprowadzić pomiar ilości kropel wypływających ze stalagmometru (jak wyżej) dla każdego stężenia.

Wyniki zamieścić w tabeli, której przykład przedstawiono poniżej.

Stężenie,

[mol/dm3]

Liczba kropel

Gęstość w 20 oC, [g/cm3]

Napięcie powierzchniowe, [dyna/cm]

Woda

0,9982

Metanol

1

0,9898

Etanol

1

0,9860

Propanol

1

0,9837

Butanol

1

0,5

0,25

0,125

0,9821

0,9890

0,9896

1,0000

OPRACOWANIE WYNIKÓW:

  1. Obliczyć napięcie powierzchniowe roztworów alkoholi ze wzoru:

σ = 0x01 graphic
,

gdzie: σ, σ0 - napięcie powierzchniowe cieczy badanej i wzorcowej,

n, n0 - liczba kropel cieczy badanej i wzorcowej,

d, d0 - gęstość cieczy badanej i wzorcowej.

  1. Dla alkoholi o różnej długości łańcucha, ale o jednakowym stężeniu, sporządzić wykres zależności napięcia powierzchniowego σ od liczby atomów węgla w cząsteczce alkoholu. Na podstawie wykresu przedyskutować regułę Traubego.

  2. Dla alkoholu butylowego obliczyć nadmiar powierzchniowy Γ, z równania Gibbsa:

Γ = - 0x01 graphic
(0x01 graphic
)

metodą graficznego różniczkowania.