Ćwiczenia 2 - Fizjoterapia kliniczna w reumatologii (mgr M. Moskal), UJK.Fizjoterapia, - Notatki - Rok II -, Fizjoterapia kliniczna w reumatologii


Reumatoidalne Zapalenie Stawów

wg podręcznika „Choroby reumatyczne” autorstwa Janusz Bolanowski, Zdzisława Wrzosek

Wydawnictwo AWF 2007; treść stanowi fragmenty książki, jak i informacje ze strony: http://forumzdrowia.pl/

Reumatoidalne zapalenie stawów (r.z.s.) to przewlekłe schorzenie charakteryzujące się nieswoistym, zazwyczaj symetrycznym stanem zapalnym stawów obwodowych. Może ono prowadzić do postępującej destrukcji stawów i struktur okołostawowych.

Epidemiologia. Schorzenie dotyka około 1% populacji i występuje 2-4 krotnie częściej u kobiet niż mężczyzn. Może rozwinąć się w każdym wieku, ale zazwyczaj rozpoczyna się między 25 a 50 r.ż.

Etiologia. Wciąż nieznana. Określona została jedynie predyspozycja genetyczna - w przypadku rasy białej wiąże się z obecnością pentapeptydu w miejscu genowym HLA-DR beta I klasy II genów zgodności tkankowej. Istotną rolę w rozwoju choroby odgrywać mogą czynniki środowiskowe.

Zaburzenia immunologiczne mogą być wywoływane wieloma czynnikami. Do głównych nieprawidłowości, które mogą być istotne w patogenezie choroby, zalicza się kompleksy immunologiczne wykazywane w komórkach płynu stawowego i zapalenia naczyń.

U chorych na RZS początkowo występują nieswoiste objawy ogólne, takie jak uczucie rozbicia, wzmożona potliwość, czasem zmatowienie paznokci i ich kruchość, pojawiają się również plamy na grzbiecie ręki. Początek choroby jest zazwyczaj podstępny, z postępującym zajęciem stawów, ale bywa też nagły, z równoczesnym zapaleniem w wielu stawach. Dochodzi wtedy do zapalenia wielostawowego lub zapalenia pochewek ścięgnistych i kaletek maziowych. Najbardziej czułym objawek podmiotowym jest bolesność uciskowa występująca we wszystkich stawach objętych czynnym procesem zapalnym. Typowe jest symetryczne zajęcie małych stawów ręki (międzypaliczkowych bliższych i śródręczno-paliczkowych), stawów stopy (śródstopno-paliczkowych), nadgarstków, łokci i kostek.

Do częstych objawów należy trwającą ponad 30 minut sztywność poranna lub sztywność po dłuższym czasie braku aktywności. Obserwuje się także zmęczenie i złe samopoczucie we wczesnych godzinach popołudniowych. Szybko pojawić mogą się zaburzenia ukrwienia poszczególnych palców. Zniekształcenia w obrębie stawów, a zwłaszcza przykurcze zgięciowe rozwijają się szybko.

Guzki reumatoidalne występują u prawie 30% chorych, zwykle w ścięgnach i podskórnie w miejscach narażonych na przewlekłe drażnienie.

Może również wystąpić zespół cieśni kanału nadgarstka, jako następstwo zapalenia błony maziowej pochewek ścięgnistych pod więzadłem poprzecznym nadgarstka, powodujące ucisk na nerw pośrodkowy z parestezjami kciuka, wskaziciela i palca środkowego. Często też dochodzi do zaniku mięśni kłębu kciuka.

Okresy choroby

- okres I: niewielka osteoporoza na zdjęciu rtg w obszarze reumatycznie zmienionego stawu

- okres II: ewentualnie dodatkowo zaniki mięśni w otoczeniu stawu

- okres III: dodatkowo zniszczenie chrząstki i kości, bardziej rozległe zaniki mięśni

- okres IV: dodatkowo zesztywnienie stawów

Według Steinbockera wyróżnia się cztery okresy zaawansowania zmian radiologicznych w stawach.
Okres I. Widoczna jest osteoporoza okołostawowa. Powstaje ona na skutek rozrastania się ziarniny zapalnej w kości beleczkowej, co prowadzi do zmniejszenia gęstości beleczek kostnych.
Okres II. Osteoporozie towarzyszy zwężenie szpary stawowej. Pojawiają się geody zapalne oraz pojedyncze nadżerki kostne. Dalszy rozrost błony maziowej powoduje niszczenie chrząstki i jej ścieńczenie oraz destrukcję kości w postaci nadżerek brzeżnych.
Okres III. W obrazie radiologicznym widoczna jest osteoporoza, zwężona szpara stawowa, liczne nadżerki, podwichnięcia w stawach, a także zaburzenia osi kości tworzących staw (ulnaryzacja, przeprost), będące skutkiem zniszczenia aparatu więzadłowego.
Okres IV. Stwierdza się zrosty włókniste lub kostne. Jest to końcowy okres zaawansowania choroby. Staw jest zniszczony i usztywniony (nie ma możliwości wykonywania ruchu).

Diagnostyka obrazowa RZS

W przebiegu RZS można wyróżnić trzy typy:

      1. Tzw. Samoograniczający o łagodnym przebiegu

      2. Niewielka progresja choroby

      3. Duża progresja choroby

Rozpoznanie. RZS diagnozuje się na podstawie kryteriów ustalonych przez ACR (American College of Rheumatology). Są one następujące:

  1. Poranna sztywność stawów trwająca co najmniej o godzinę

  2. Zapalenie stawu obejmujące co najmniej trzy lub więcej obszarów stawowych

  3. Zapalenie stawów ręki albo palców

  4. Symetryczne zapalenie stawów: jednocześnie zapalenie tego samego obszaru stawowego po obu stronach ciała

  5. Guzki reumatoidalne występujące pod skórą, w ścięgnach, ponad wyprostnymi powierzchniami albo ponad występami kostnymi lub w obszarze okołostawowym.

  6. Obecność czynnika reumatoidalnego we krwi.

  7. Typowe zmiany radiologiczne kości ręki: osteoporoza w pobliżu stawów i (lub) nadżerki lub wyraźny ubytek masy kostnej (sama osteoporoza nie jest wystarczającym kryterium)

Powikłania

  1. Działanie niepożądane leczenia przeciwreumatycznego

  2. Narastające upośledzenie czynności, zesztywnienie stawów i postępująca niepełnosprawność, przemieszczenie szczytowo-obrotowe w obrębie odcinka szyjnego kręgosłupa.

  3. Stosunkowo rzadko (u 5% chorych) wtórna skrobiawica z zespołem nerczycowym i rozwinięciem się niewydolności nerkowej.

Rokowanie. Czynniki zapowiadające złe rokowanie to:

Typowe zniekształcenia

Leczenie. W leczeniu chorych na RZS stosuje się metody: kompleksowa rehabilitacja, farmakoterapia, leczenie chirurgiczne i działanie izotopowe na błony maziowe.

Szczególne postaci Reumatoidalnego Zapalenia Stawów

Stopnie wydolności w RZS według Goftona

Io - pełna wydolność czynnościowa, wszystkie ruchy samoobsługi i lokomocji.

IIo - wydolność wystarczająca do wykonywania czynności życia codziennego pomimo

bólu jednego lub kilku stawów.

IIIo - wydolność znacznie ograniczona, chory może wykonywać bardzo proste czynności,

często konieczna pomoc drugiej osoby.

IVo - unieruchomienie na wózku bądź w łóżku, niemożność obsługi samego siebie,

konieczna pomoc innej osoby.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Ćwiczenia 5 - Fizjoterapia kliniczna w reumatologii (mgr M. Moskal), UJK.Fizjoterapia, - Notatki - R
Ćwiczenia 4 - Fizjoterapia kliniczna w reumatologii (mgr M. Moskal), UJK.Fizjoterapia, - Notatki - R
Ćwiczenia 1 - Fizjoterapia kliniczna w reumatologii (mgr M. Moskal), UJK.Fizjoterapia, - Notatki - R
Ćwiczenia 3 - Fizjoterapia kliniczna w ortpoedii i traumatologii (mgr A. Sobczyński), UJK.Fizjoterap
Ćwiczenia 2 - Fizjoterapia kliniczna w ortpoedii i traumatologii (mgr A. Sobczyński), UJK.Fizjoterap
Wykład 1 - Fizjoterapia kliniczna w ortopedii i traumatologii (mgr Sobczyński), UJK.Fizjoterapia, -
Wykład 2 - Fizjoterapia kliniczna w ortpoedii i traumatologii (mgr A. Sobczyński)=, UJK.Fizjoterapia
Wykład 1 - Fizjoterapia kliniczna w reumatologii (dr n. med. A. Nitera-Kowalik), UJK.Fizjoterapia, -
Wykład 3 - Fizjoterapia kliniczna w reumatologii (dr n. med. A. Nitera-Kowalik), UJK.Fizjoterapia, -
Ćwiczenia 1 - Fizjoterapia w neurologii i neurologii dziecięcej, UJK.Fizjoterapia, - Notatki - Rok I
Ćwiczenia 3 - Fizjoterapia w neurologii i neurologii dziecięcej (M. Czerwińska), UJK.Fizjoterapia, -
Ćwiczenia 2 - Fizjoterapia w neurologii i neurologii dziecięcej, UJK.Fizjoterapia, - Notatki - Rok I
Wykład 2 - Fizjoterapia kliniczna w reumatologii (dr n. med. A. Nitera-Kowalik), UJK.Fizjoterapia, -
Reumatologia - materiał do kolokwium - 19.11.2011, UJK.Fizjoterapia, - Notatki - Rok II -, Fizjotera
Kolokwium I - Fizjoterapia w neurologii i neurologii dziecięcej, UJK.Fizjoterapia, - Notatki - Rok I
Wykład 1 - Fizjoterapia kliniczna w neurologii dziecięcej (dr R. Gałuszka), UJK.Fizjoterapia, - Nota
Wykład 2 - Fizjoterapia kliniczna w neurologii dziecięcej (dr R. Gałuszka), UJK.Fizjoterapia, - Nota
Terapia Manualna - Umieć na następne ćwiczenia! OPRACOWANE!, UJK.Fizjoterapia, - Notatki - Rok II -,
Do zaliczenia z ortopedii, UJK.Fizjoterapia, - Notatki - Rok II -, Fizjoterapia kliniczna w ortopedi

więcej podobnych podstron