WITAMINA F (NNKT)
- wielonienasycone niezbędne kwasy tłuszczowe
Z tych kwasów tłuszczowych organizm ludzki może zsyntezować inne potrzebne mu kwasy tłuszczowe.
Funkcja
- synteza eikozanoidów
- DHA (kwas dokozaheksaenowy) konieczny do prawidłowego rozwoju oka, siatkówki i mózgu
- arachidonian stanowi ok. 5-15% kwasów tłuszczowych wszystkich fosfolipidów
- utrzymają strukturalną stabilizację bł. mitochondrium (występują w pozycji 2 fosfolipidów)
- regeneracja nabłonka i tkanki łącznej
- ochrona wątroby i nerek przed stłuszczeniem i marskością
- przyspieszają produkcję żółci
- hamują zmiany zwyrodnieniowe i rogowacenie gruczołów łojowych
- wpływają na płodność
Niedobór NNKT
może powodować choroby skóry (łupież) i wypadanie włosów
nadmierny łojotok
zaczerwienienie i zmiany skórne
powoduje zwiększenie utraty wody w organizmie
w czasie ciąży może doprowadzić do niedorozwoju płodu
Kwasy wielonienasycone (niektóre)
(18C) linolowy - olej krokoszowy, kukurydziany, słonecznikowy, sojowy, arachidowy, rzepakowy, oliwa
(18 C) α-linolenowy - olej lniany, rzepakowy, sojowy
(20 C) arachidonowy - olej arachidowy (wyst. razem z kwasem linolowym)
(20C) eikozapentaenowy - łosoś, olej rybi (dorsz)
(22C) dokozapentaenowy - fosfolipidy mózgu, olej rybi
(22 C) dokozaheksaenowy - fosfolipidy mózgu, olej rybi
kwas linolowy → kwas gamma-linolenowy → kwas dihomo-γ-linolenowy → prostanoidy i LT (gr. 1)
kwas linolowy → kwas arachidonowy → prostanoidy, LT, lipoksyny (gr. 2)
kwas α-linolenowy → etapy pośrednie → kwas ikozapentaenowy → prostanoidy i leukotrieny (gr. 3)
(PUFA omega-6) Kwas linolowy → kwas arachidonowy
PUFA omega-6) Kwas linolowy → kwas γ-linolenowy
(PUFA omega -3) Kwas α-linolenowy - powstają z niego: kwas eikozapentaenowy, kwas dokozapentaenowy, kwas dokozaheksaenowy
omega 6 - składnik olejów roślinnych
omega 3 - składnik olejów zwierzęcych
Zapotrzebowanie: ok. 7-16 g/dzień