POSTĘPOWANIE SĄDOWO-ADMINISTRACYJNE WYKŁAD 7 3.12.2011
ORZECZENIE SĄDOWE
Orzeczenia sądu mogą mieć dwie postacie:
1. Wyrok
2. Postanowienie
WYROK
Sąd rozstrzyga sprawę wyrokiem. Wydanie wyroku jest najważniejszą czynnością sądową. Wyrok służy rozstrzygnięciu sprawy, jeśli przepis ustawy nie stanowi inaczej jest on najważniejszą czynnością sądową. Całe postępowanie służy wydaniu wyroku w I instancji. Wyrok sądu w I instancji (czyli WSA)polega na orzeczeniu przez sąd w kwestii naruszenia prawa w działaniu lub zaniechaniu organu administracji publicznej i skutkach prawnych naruszenia prawa. W formie wyroku sąd orzeka gdy skargę uwzględnia bądź oddala.
Jeśli chodzi o wyrok NSA jest on rozstrzygnięciem w przedmiocie zasadności skargi kasacyjnej złożonej od wyroku sądu I instancji.
Części wyroku
Każdy wyrok składa się z trzech części:
1. z części wstępnej - tzw. komparycji
2. z właściwego rozstrzygnięcia (tzw. tenoru lub inaczej z formuły sentencji)
3. z uzasadnienia wyroku (nie zawsze występuje).
AD 1) Część wstępna wyroku obejmuje:
· Sygnaturę akt w sprawie
· Nagłówek „w imieniu Rzeczypospolitej”
· Następnie jest wymieniony sąd z podaniem pełnej nazwy i siedziby
· Wskazanie składu orzekającego w sprawie (skład trzyosobowy + protokolant, a także jeśli biorą udział w sprawie prokurator, RPO, RPDZ),
· Datę i miejsce rozpoznania sprawy
· Datę i miejsce ogłoszenia wyroku
· Oznaczenie skarżącego oraz strony mu przeciwnej
· Oznaczenie przedmiotu sprawy (na co złożono skargę)
Np.„Po rozpoznaniu sprawy ze skargi (takiej i takiej osoby) na decyzję (takiego organu) z dnia….. z nr …… w przedmiocie……
AD 2) Rozstrzygnięcie
Obejmuje ona rozstrzygnięcie o żądaniu skarżącego oraz o innych kwestiach wynikających z przepisów ustawy (najczęściej są to „orzeka” lub „postanawia”) ( jak brzmi ta formuła czyli tenor)
Komparycja i tenor tworzą sentencje wyroku:
- oddala skargę bądź uchyla zaskarżoną decyzję (oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji)
- zasądza od organu na rzecz skarżącego kwotę (np. 500zł) tytułem kosztów postępowania
- stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu do dnia uprawomocnienia się wyroku ( „wstrzymuje wykonanie zaskarżonej decyzji…”)
AD 3) Uzasadnienie - nie jest elementem obligatoryjnym, czyli może być takie orzeczenie, które nie ma uzasadnienia i występuje zawsze w przypadku wyroków uwzględniających skargę. Wtedy sąd zawsze, z urzędu takie uzasadnienie sporządza i przesyła stronom oraz uczestnikom postępowania.
Przy wyrokach oddalających skargę uzasadnienie pisemne wyroku jest sporządzane tylko wówczas, gdy strona złoży wniosek o sporządzenie uzasadnienia terminie 7 dni od dnia ogłoszenia na sali wyroku i uiści opłatę kancelaryjną 100 zł za sporządzenie wyroku, chyba że strona jest zwolniona kosztow sądowych.
W przypadku wyroków NSA te wyroki bez względu na rozstrzygnięcie. Zawsze zawierają część w postaci uzasadnienia bez względu na to, czy było oddalenie skargi kasacyjnej czy jej uwzględnienie.
Przy wyrokach uwzględniających skargę sąd sporządza uzasadnienie z urzędu i doręcza stronom oraz uczestnikom postępowania wyrok wraz z uzasadnieniem.
Przy wyrokach oddalających skargę uzasadnienie sporządzane jest wyłącznie na wniosek strony bądź uczestnika postępowania, zgłoszony w terminie 7 dni od ogłoszenia orzeczenia. Istnieje przy tym obowiązek uiszczenia opłaty kancelaryjnej w kwocie 100 zł za sporządzenie i przesłanie odpisu orzeczenia wraz z uzasadnieniem. Uzasadnienie jest wtedy doręczane tylko tej osobie, która złożyła taki wniosek.
Zasady wyrokowania
Co do zasady wyrok wydaje się po przeprowadzeniu rozprawy i jej zamknięciu. Przy czym istnieje możliwość wydania wyroku na posiedzeniu niejawnym i dotyczy to jedynie sytuacji rozpoznania sprawy w trybie uproszczonym (sąd rozpoznaje sprawę w składzie jednoosobowym na posiedzeniu niejawnym i dotyczy to tylko WSA). W pozostałych przypadkach wyrok wydawany jest w składzie trzech sędziów i to jedynie tych sędziów, przed którymi odbyła się rozprawa poprzedzająca bezpośrednio wydanie wyroku. Po zamknięciu rozprawy orzeczenie może być wydane tylko przez ten skład sądu przed, którym miało miejsce zamknięcia rozprawy. Sąd wydaje wyrok po niejawnej naradzie sędziów. Jest ona pierwszym etapem wyrokowania. Biorą w niej udział wszyscy sędziowie obecni na ostatniej rozprawie i ewentualnie protokolant. Narada obejmuje dyskusje nad mającym zapaść rozstrzygnięciem sprawy, głosowanie nad tym rozstrzygnięciem, a także motywami jego podjęcia.
Wyrok zapada większością głosów. Przewodniczący składu zbiera głosy sędziów zaczynając od najmłodszego stażem sędziego. Sam głosuje ostatni. Zasadą jest, że sędzia sprawozdawca głosuje pierwszy.Ustawodawca nie przewiduje zwolnienia od tajemnicy narady nad orzeczeniem.
Votum separatum
Przed podpisaniem sentencji wyroku (czyli tenoru) sędzia, który został przegłosowany może zgłosić zdanie odrębne (votum separatum), które może dotyczyć rozstrzygnięcia, ale także tylko samego uzasadnienia wyroku.
Fakt ten (fakt zgłoszenia votum separatum) podaje się do wiadomości stron za zgodą sędziego, który zgłosił zdanie odrębne i za jego zgodą nazwisko..
To, że sędzia został przegłosowany nie zwalnia go od obowiązku podpisania takiego orzeczenia.
Votum separatum powinno zostać uzasadnione i złożone przed podpisaniem uzasadnienia wyroku.
Spisanie sentencji wyroku jest końcowym etapem wyrokowania. Polega ono na spisaniu treści samego rozstrzygnięcia (np. oddala skargę) i jego podpisania. Wyrok musi być podpisany przez wszystkich sędziów biorących udział w jego podjęciu, w tym także przez sędziego, który zgłosił zdanie odrębne. Zgłosznie zdania odrębnego zaznacza się przy podpisie sentencji wyroku poprzez zamieszczenie wzmianki votum separatum -cvs (zdanie odrębne) Podpisanie wyroku przez cały skład jest warunkiem jego prawidłowości. Brak chociażby jednego podpisu jest naruszeniem skutkującym nieważności postępowania. Gdyby taki wyrok został wysłany do strony - mamy nieważność postępowania.
Ogłoszenie wyroku
Ogłoszenie wyroku powinno nastąpić na posiedzeniu jawnym, na którym zamknięto rozprawę. Sporządza się go i ogłasza po zamknięciu rozprawy i naradzie, chyba że ustawa odracza możliwość odroczenia ogłoszenie wyroku na inny dzień. Niestawienie się stron, czyli nieobecność stron na ogłoszeniu orzeczenia nie wstrzymuje ogłoszenia wyroku. Po ogłoszeniu sentencji wyroku przewodniczący lub sędzia sprawozdawca podaje ustnie zasadnicze motywy rozstrzygnięcia a także jak strona działa bez adwokata lub radcy poucza o przysługujących jej środkach zaskarżenia od wyroku-odwołanie. w przypadku wyroku który zapada na posiedzeniu niejawnym (postępowanie uproszczone) Taki wyrok doręcza się stronom jeżeli jego uzasadnienia nie doręcza się z urzędu.
Sporządzanie uzasadnień wyroku
Obowiązek sporządzenia uzasadnienia ogranicza się do wyroków uwzględniających skargę. Termin na sporządzenie uzasadnienia to 14 dni od dnia jego ogłoszenia. Natomiast wyrok oddalający skargę sądu uzasadnia jedynie na wniosek strony zgłoszony w terminie 7 dni od ogłoszenia orzeczenia. Uzasadnienie orzeczenia sporządza sędzia sprawozdawca.
Uzasadnienie wyroku składa się z trzech części: 145-151 ppsa
1. Część historyczna -opis przebiegu postępowania sprzed dnia rozprawy tj. stan faktyczny do dnia rozprawy. Obejmuje ona: wskazanie podstawy faktycznych dotychczasowych działań organów administracji w sprawie oraz treści środków zaskarżenia wniesionych przez stronę postępowania administracyjnego.
2. Wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia
3. Wskazanie podstawy prawnej rozstrzygnięcia, czyli tych przepisów, w oparciu o które sąd skargę oddala bądź uwzględnia.
Uzasadnienie wyroku podpisują sędziowie którzy brali udział w jego wydaniu. Gdy zdarzyło by się tak, że jeden z sędziów nie może podpisać uzasadnienia (np. zwolnienie lekarskie albo urlop) to wtedy przewodniczący składu lub inny sędzia podaję przyczynę braku podpisania tego uzasadnienia przez tego konkretnego sędziego. Zwykle ma to formę pieczątki i podpisu przewodniczącego. Wtedy na uzasadnieniu i tak są 3 podpisy.
W przypadku wyroków oddalających skargę i złożeniaprzez stronę wniosku o sporządzenie uzasadnienia. Może się tak zdarzyć ,że sąd wyda postanowienie o odmowie sporządzenia uzasadnienia. Typowym takim przykładem będzie sytuacja gdy, strona złoży wniosek od ogłoszenia wyroku po upływie 7 dni od ogłoszenia uzasadnienia. Wówczas taki wniosek spóźniony powoduje , że sąd odmawia sporządzania uzasadnienia wyroku.
Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem z urzędu (w przypadku uwzględnienia skargi) doręcza się każdej stronie która złożyła wniosek o sporządzenie uzasadnienia, a w przypadku oddalenia skargi uzasadnienie doręcza się tylko tej stronie ktra złożyła wniosek o sporządzenie uzasadnienia.sąd jest związany swoim wyrokiem od dnia jego wydania, a jeżeli wyrok był wydany na posiedzeniu niejawnym (uproszczonym) sąd jest związany od dnia podpisania sentencji wyroku.
Treść wyroku art. 145-151
Uprawnienia orzecznicze sądów administracyjnych mają w zasadzie charakter kasacyjny. Oznacza to zatem, że sąd administracyjne nie rozstrzygająco do istoty sprawy administracyjnej, czyli sąd administracyjny nie zastępuje w tym zakresie organu administracji. Może on jedynie utrzymać w mocy zaskarżony akt organu administracji w mocy (oddalić skargę) albo może wyeliminować działanie lub zaskarżony akt organu administracji z obrotu prawnego (uwzględnić skargę), gdy są one sprzeczne z prawem.
Uwzględnienie skargi na decyzję lub postanowienie przez WSA (art. 145 ppsa)
Uwzględnienie skargi na decyzję bądź postanowienie może polegać na:
1. Uchyleniu decyzji bądź postanowienia
2. Stwierdzeniu nieważności decyzji bądź postanowienia
3. Stwierdzeniu, że decyzje i postanowienia zostały wydane z naruszeniem prawa
Ad. 1. Uchylenie decyzji bądź postanowienia ma miejsce gdy sąd stwierdzi:
· Naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy
· Naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego
· Inne naruszenie przepisów postępowania administracyjnego, jeżeli mogło mieć ono istotny wpływ na wynik sprawy.
Ad. 2. Stwierdzenie nieważności decyzji bądź postanowienia przez WSA
(art. 145 §1 pkt 2 ppsa)
Sąd może stwierdzić nieważność decyzji lub postanowienia tylko wtedy, gdy występują przyczyny nieważności decyzji bądź postanowienia (art. 156 kpa)
Art. 156. § 1. Organ administracji publicznej stwierdza nieważność decyzji, która:
1) wydana została z naruszeniem przepisów o właściwości,
2) wydana została bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa,
3) dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną,
4) została skierowana do osoby nie będącej stroną w sprawie,
5) była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały,
6) w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą,
7) zawiera wadę powodującą jej nieważność z mocy prawa.
§ 2. Nie stwierdza się nieważności decyzji z przyczyn wymienionych w § 1 pkt 1, 3, 4 i 7, jeżeli od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło dziesięć lat, a także, gdy decyzja wywołała nieodwracalne skutki prawne.
Ad. 3. Stwierdzenie wydania decyzji z naruszeniem prawa (art. 145 §1 pkt.3 ppsa)
Uwzględniając skargę na inne akty niż decyzja i postanowienie, sąd może:
· Uchylić taki akt albo stwierdzić bezskuteczność czynności organu administracji
· Uznać uprawnienie lub obowiązek wynikające z przepisów prawa (sąd uwzględnia skargę na inne decyzje i postanowienia, akt lub czynność z zakresu administracji publicznej dotyczącej uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa powinien dokonać 3 operacji:
a) Ustalić istnienie lub nie istnienie uprawnienia lub obowiązku skarżącego wynikającego z przepisu prawa.
b) Stwierdzić, że zaskarżony akt lub czynność są niezgodne z tymi przepisami
c) Uchylić taki akt lub stwierdzić bezskuteczność czynności organu
Stwierdzenie przez sąd wydania decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa jest następstwem ustalenia przez sąd, że decyzja bądź postanowienie jest dotknięte wadą kwalifikowaną, czyli stanowiącą podstawę do stwierdzenia nieważności albo wznowienia postępowania, ale zachodzą okoliczności, które uniemożliwiają eliminacje zaskarżonego aktu w drodze stwierdzenia nieważności bądź występują okoliczności uniemożliwiające eliminację takiego aktu w trybie wznowienia postępowania administracyjnego.
Uwzględnienie skargi na inne akty lub czynności (art. 146 ppsa)
Uwzględniając skargę na inny akt niż decyzja i postanowienie akty lub czynności z zakresu administracji publicznej zgodnie z art. 146 sąd może:
· Uchylić ten akt albo stwierdzić bezskuteczność czynności
· Uznać uprawnienie lub obowiązki wynikające z przepisów prawa (np. gdybyśmy potrzebowali swoją dokumentacje medyczną a pani w rejestracji nam odmówi jej wydania - to można złożyć skargę do sądu administracyjnego i sąd przyzna nam prawo do otrzymania tej dokumentacji)
Sąd uwzględniając skargę na inne niż decyzje i postanowienia akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczącyh uprawnień lub obowiązkow wynikających z przepisow prawa powinien dokonać 3 operacji:
0 ustalić istnienie lub nie istnienie uprawnienia lub obowiązku skarżącego wynikającego z przepisu prawa
-stwierdzić, że skarżony akt lub czynność są niezgodne z tymi przepisami
-uchyli taki akt lub stwierdzi bezskuteczność czynności organu.
Uwzględnienie skargi na akty prawa miejscowego (art. 147 ppsa)
Sąd (WSA) uwzględniając skargę na akt prawa miejscowego lub inne generalne akty organów jednostek samorządu terytorialnego stwierdza ich nieważność w całości lub w części, albo stwierdza, że zostały one wydane z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności
W przypadku zaś uwzględnienia skargi na akt prawa miejscowego podejmowany przez organy administracji rządowej, sąd stwierdza nieważność takich aktów w całości bądź w części.
Uwzględnienie skargi na akt nadzoru nad działalnością organu jednostki samorządu terytorialnego
W tych przypadkach sąd uwzględniając skargę uchyla akt nadzoru. (Jeśli chodzi o akty nadzoru to będą to akty wydawane przez Prezesa rady Ministrów, wojewodę, RIO) Czyli nie może tu stwierdzić nieważności - może tylko uchylić.
Uwzględnienie skargi na bezczynność bądź przewlekłe postępowanie (art. 149 ppsa)
Uwzględniając skargę na bezczynność organu bądź przewlekłe postępowanie, sąd zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie decyzje lub interpretacji dokonania określonej czynności bądź stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikającego z przepisów prawa, w terminie przez siebie wskazanym.
Sąd stwierdza czy bezczynność lub przewlekłość miało miejsce z naruszeniem prawa, ponadto sąd może orzec z urzędu albo na wniosek strony o wymierzeniu grzywny (wymienionej w ustawie).
Oddalenie skargi (art. 151 ppsa)
Skarga podlega oddaleniu gdy zaskarżonej decyzji, postanowienia bądź innemu aktowi nie można postawić zarzutu naruszenia prawa procesowego i materialnego. W razie naruszenia skargi sąd skargę oddala.
Na mocy art. 152 ppsa sąd w wyrokach uwzględniających skargę ma obowiązek określić czy i w jakim zakresie zaskarżony akt (czynność) nie mogą być wykonane (czyli wstrzymuje wykonanie orzeczenia do chwili uprawomocnienia się orzeczenia) i takie rozstrzygniecie sądu traci moc z chwilą uprawomocnienia się wyroku.
Sprostowanie wyroku (art. 156 ppsa)
Nie może polegac na sprostowaniu treści rozstrzygnięcia. Sprostowanie może być z urzędu albo na wniosek strony . sprostowanie sąd może postanowić na posiedzeniu niejawnym.O sprostowaniu czyni się wzmiankę na oryginale wyroku.
Uzupełnienie wyroku (art. 157 ppsa)
Strona może w ciągu 14 dni od dnia złożenia wyroku złożyć wniosek o jego uzupełnienie jeśli sąd nie orzekł o całości skargi oraz nie zawiesił całego orzeczenia, np. o zwrocie kosztów podróży.
Wykładnia wyroku (art. 158 ppsa)
Przedmiotem wykładni sądu może być sentencja bądź uzasadnienie. Sąd na wniosek strony może rozstrzygnąć jej wątpliwości co do treści wyroku.
POSTANOWIENIE art. 160 ppsa
Art. 160. Jeżeli ustawa niniejsza nie przewiduje wydania wyroku, sąd wydaje orzeczenie w formie postanowienia.
Postanowienia to te rodzaje orzeczeń którymi sąd rozstrzyga sprawę np. postanowienie.
Można wyróżnić 2 rodzaje postanowień w zależności od skutków jakie wywierają:
a) Postanowienia kończące postępowanie w sprawie
- postanowienia zamykające drogę do wydania wyroku WSA , np. postanowienie o odrzuceniu skargi wniesionej po uchybieniu terminu
- postanowienie o oddaleniu wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi
- Postanowienie o umorzeniu postępowania np. jak skarżący cofnie skargę.
b) postanowienia nie kończące postępowania w sprawie.
- postanowienie o przyznaniu prawa pomocy, postanowienie o udzieleniu ochrony tymczasowej.
Ten rodzaj postanowień może być uchylony i zmieniony wskutek zmiany okoliczności sprawy.
Art. 161. § 1. Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania:
1) jeżeli skarżący skutecznie cofnął skargę;
2) w razie śmierci strony, jeżeli przedmiot postępowania odnosi się wyłącznie do praw i obowiązków ściśle związanych z osobą zmarłego, chyba że udział w sprawie zgłasza osoba, której interesu prawnego dotyczy wynik tego postępowania;
3) gdy postępowanie z innych przyczyn stało się bezprzedmiotowe.
§ 2. Postanowienie o umorzeniu postępowania może zapaść na posiedzeniu niejawnym.
Uzasadnienie postanowienia i ich doręczanie (art. 163 ppsa)
Sąd ma obowiązek uzasadnienia postanowień ogłoszonych na rozprawie i ich doręczenia gdy podlegają one zaskarżeniu w drodze zażalenia lub skargi kasacyjnej.
Natomiast postanowienia wydawane na posiedzeniu niejawnym sąd zawsze doręcza stronom z urzędu wraz z uzasadnieniem i poucza strony o możliwości zaskarżenia takiego postanowienia, jeżeli ustawa taką możliwość przewiduje.
Sąd ma obowiązek uzasadnić postanowienie w terminie 7 dni od daty jego wydania. Postanowienie wiąże sąd od chwili jego podpisania gdy wydawane jest na posiedzeniu niejawnym. Natomiast jeżeli jest ogłaszane na rozprawie - to z chwilą odczytania sentencji takiego postanowienia.
Do postanowień stosuje się odpowiednio przepisy o wyrokach.
PRAWOMOCNOŚĆ ORZECZEŃ (Art. 168 ppsa) ROZDZIAŁ 11
Orzeczenie jest prawomocne jeżeli nie przysługuje co do niego środek odwoławczy.
Środkami odwoławczymi są:
· Zażalenie
· Skarga kasacyjna
Orzeczenie staje się prawomocne w następujących sytuacjach:
1. Gdy w ogóle ustawa nie przysługuje od danego orzeczenia sądu środek odwoławczy - np. orzeczenie NSA zawsze jest prawomocne
2. Gdy minął termin do wniesienia środka odwoławczego od orzeczenia sądu I instancji - z chwilą upływu terminu do zaskarżenia orzeczenia sądu I instancji
3. Gdy zaskarżono tylko część orzeczenia - to pozostała część staje się prawomocna po upływie terminu na zaskarżenie całości danego orzeczenia
4. Gdy oddalono środek odwoławczy od orzeczenia sądu I instancji
Stwierdzenie prawomocności dokonywane jest na wniosek strony. Oprócz tego z urzędu sąd stwierdza prawomocność orzeczenia i doręcza organowi administracyjnemu odpis tego orzeczenia. Czyni to przy zwrocie akt administracyjnych do organu. Orzeczenie w przedmiocie stwierdzenia prawomocności ma formę postanowienia i nie służy na to postanowienie zażalenie do NSA.
Wykonywanie orzeczeń sądowych przez organ administracji.- 153 ppsa
Ocena prawna sądu i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu wiąże w tej sprawie ten sąd oraz organ, którego dotyczyła skarga. Związanie ocena prawną wyrażoną w orzeczeniu sądowym jest następstwem stwierdzenia prawomocności orzeczenia. Przez ocenę prawną zawartą w orzeczeniu należy rozumieć twierdzenie o prawnej wartości sprawy. Ocena ta może dotyczyć stanu faktycznego sprawy wykładni przepisów prawa materialnego jak i procesowego wiąże ona sąd oraz organ, którego działanie bądź bezczynność jest przedmiotem skargi.
Ocena prawna traci moc w 2 przypadkach:
1) w przypadku zmiany istoty okoliczności prawnych i faktycznych (stan faktyczny sprawy ulega istotnej zmianie po wyroku sadowym do tego stopnia iż ta ocena prawna do niego nie przystaje),
2) zmiana stanu prawnego sprawy np. uchylono ustawę, która stanowiła podstawę prawną zaskarżonej decyzji, czy też TK stwierdził, że przepisy takiej ustawy są niezgodne z konstytucją.
Po uprawomocnieniu się orzeczenia WSA akta administracyjne sprawy sąd zwraca organowi administracji publicznej załączając odpis orzeczenia ze stwierdzeniem jego prawomocności. Nie wykonanie orzeczenia przez organ wiąże się z możliwością wymierzenia grzywny za nie wykonanie wyroku.
Powaga rzeczy osądzonej (art. 171 ppsa)
Wyrok prawomocny rzeczy osądzonej tylko co do tego co stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia. Pod pojęciem powagi rzeczy osądzonej należy rozumieć moc prawną wydanego w postępowaniu sądowym prawomocnego orzeczenia, która to moc wyklucza ponowne rozstrzygnięcie przez sąd tej samej sprawy. Wyklucza ona bowiem możliwość ponownego rozpoznania tej samej sprawy przez sąd w postępowaniu administracyjnym z wyjątkiem przypadków uzasadniających wznowienie postępowania.
Posiedzenia sądowe:
- jawne (np. rozprawa)
- niejawne- orzeczenia w składzie jednoosobowym prowadzone przez jednego sędziego bez udziału stron.
- postępowanie mediacyjne art. 115-118
Szczególne tryby postępowania- nie będzie na egzaminie
Postępowanie mediacyjne - stosownie do treści art. 115 § 1 ppsa celem postępowania mediacyjnego jest wyjaśnienie i rozważenie okoliczności faktycznych i prawnych sprawy oraz przyjęcie przez strony ustaleń co do sposobu jej załatwienia w granicach obowiązującego prawa.
Wszczęcie postępowania mediacyjnego
Postępowanie mediacyjne może być przeprowadzone:
na wniosek skarżącego
na wniosek organu administracji złożony przed wyznaczeniem rozprawy
a także z urzędu do postępowania mediacyjnego jeżeli sąd dostrzega możliwość mediacji w sprawie .
Przebieg postępowania mediacyjnego
Ustawodawca zastrzegł w art. 116 § 1 ppsa, iż postępowanie mediacyjne prowadzi sędzia lub referendarz sądowy wyznaczony przez przewodniczącego wydziału. Posiedzenie mediacyjne odbywa się z udziałem stron (art. 116 § 2 ppsa). Z przebiegu posiedzenia mediacyjnego spisuje się protokół, w którym zamieszcza się stanowiska stron, a w szczególności dokonane przez strony ustalenia co do sposobu załatwienia sprawy w postępowaniu administracyjnym. Protokół podpisuje prowadzący postępowanie mediacyjne oraz strony.
Wynik postępowania mediacyjnego
- Jeżeli stron w ramach mediacji nie dokonają ustaleń co do sposobu sprawy to sprawa ze skargi podlega rozpoznaniu przez WSA.
- jeżeli natomiast strony w ramach uzgodnień dojdą do porozumienia w sporze o prawo i dokonają ustaleń co do sposobu jej załatwienia w postępowaniu administracyjnym to sprawa wraca do organu administracji w celu poprawienia jej rozstrzygnięcia na podstawie ustaleń poczynionych przez strony w postępowaniu mediacyjnym. Organ uchyla lub zmienia zaskarżony akt, bądź wykonuje lub podejmuje inną czynność stosownie do okoliczności sprawy.
Termin do wniesienia skargi
Na decyzje bądź inny akt wykonany przez organ na podstawie ustaleń mediacyjnych można wnieść skargę do WSA w terminie 30 dni od dnia doręczenia aktu albo wykonania lub podjęcia czynności. Taka skargę sąd rozpoznaje łącznie ze skargą wniesioną pierwotnie na dany akt lub czynność. Jeżeli natomiast nie zostanie przez strony wniesiona skarga na decyzje bądź akt zapadł w skutek przeprowadzenia postępowania mediacyjnego albo sąd taka skargę oddali to wówczas sąd umorzy postępowanie sądowe, w której zostało przeprowadzone postępowanie mediacyjne .
Postępowanie uproszczone art. 119-122
- stosownie do treści art. 120 ppsa tryb uproszczony polega na tym, iż sprawa jest rozpoznawana przez sąd działający w składzie jednego sędziego na posiedzeniu niejawnym. Przesłanki rozpoznania sprawy w trybie uproszczonym: gdy zaskarżona decyzja lub postanowienie dotknięte jest kwalifikowaną wadą prawa, na żądanie strony, a także wtedy, gdy organ administracji nie przekazał sądowi skargi mimo wymierzenia mu grzywny