Niewydolność krążenia- stan w którym przepływ krwi nie pokrywa zapotrzebowania metabolicznego tkanek.
Rodzaje:
1. niewydolność serca - stan upośledzenia funkcji serca jako pompy, powodujący zmniejszenie rozpływu w tkankach.
2. niewydolność krążenia pochodzenia naczyniowego - zmniejszenie objętości krwi krążącej - wstrząs.
- zmniejszenie napięcia ścian naczyń - wstrząs.
3. zaburzenia mieszane.
Mechanizmy kompensacji zaburzeń niewydolności krążenia
Rodzaje odpowiedzi serca zwiększone obciążenie
Zwiększona częstotliwość skurczu - pobudzenie układu współczulnego powoduje zwiększenie częstości akcji serca (efekt chronotropowy dodatni) - granice użyteczności tego mechanizmu są małe; tachykardia jest bardzo energochłonna,stwarza duże ryzyko niedokrwienia mięśnia sercowego
Zwiększenie siły skurczu - prawo Franka sterlinga- siła skurczu jest wprost proporcjonalna do rozciągnięcia włókien w rozkurczu
- rozciągnie włókien mięśniowych osiągane jest przez odpowiednie wypełnienie komór w rozkurczu - obkurczanie żył - wzrost powrotu żylnego - zwiększone wypełnianie komór
- granicą możliwości kompensacji w tym mechanizmie jest podatność mięśni serca
- przekroczenie podatności mięśnia komór prowadzi do roztrzeni komory
Przyczyny niewydolności krążenia
skurczowej - niedokrwienie ostre, przeciążenie ciśnieniowe, objętościowe, kardiomiopatia roztrzeniowa
rozkurczowej - przerost komór, kardiomiopatia przerostowa, restrykcyjna, niedokrwienie przewlekłe
zespoły przebiegające ze wzrostem objętości minutowej ( zespoły hiperkinetyczne ) - układ krążenia jest w nich niewydolnypomimo uruchomienia wszystkich mechanizmów kompensacyjnych - niedobór nośników tlenu i substratów energetycznych : - nadczynność tarczycy, niedokrwistość, marskość wątroby, samoistny zespół hiperkinetyczny, niedobór wit. B12, przetoki tętniczo zylne
zespoły przebiegające ze spadkiem objętości minutowej
Przyczyny niewydolności lewej komory serca -
ostra - ciężkie uszkodzenia mięśnia lewejkomory (zawał), przełom nadciśnieniowy, nowotwory serca, nagle powstała wada serca ( po pęknięciu nici ścięgnistej w przebiegu zawalu )
- przewlekła - schorzenia mięśnia sercowego ( choroba wieńcowa), nadciśnienie tętnicze, wady serca
1. przeciążene objętościowe - cofanie się krwi w niedomykalności zastawek aralnej lub mitralnej, kardiomiopatii roztrzeniowej, stany zwiększonego wyrzutu -anemia, nadczynność tarczycy, wzrost objętości krwi krążącej, przeciek z prawa na lewo
2. przeciążenie ciśnieniowe - nadciśnienie, zwężenie ujścia aorty,kardiomiopatia przerostowa - asymetryczny przerost przegrody międzykomorowej
3. utrata włókien mięśniowych - zwał serca z chorobą wieńcową, choroby tkanki łącznej - toczeń rumieniowaty,dystrofia mięśnia lub motania
4. utrata kurczliwości- zatrucia: alkohol, kobalt, przedawkowanie beta- brokerów,blokerów Ca, infekcje wirusowe i bakteryjne, zburzenia metaboliczne- niedoczynność tarczycy, hipokalcemia , hipofosfatemia
5. utrudnienie wykonania -stenoz mitralna, choroby mięśnia sercowego, ( zaciskjace zapalenie osierdzia, ) i tamponada serca, choroby naciekjące, kardiomiopatia restrykcyjna, wzrost powrotu żylnego
Przyczyny zaplenia osierdzia
Infekcje- wirusowe, bakteryjne - gruźlica, gronkowce, pnemokoki, pierwotniakowi, grzybicze
Choroby tkanki łącznej - toczeń rumieniowaty, twardzina skóry, reumatycznezapalenie
Metaboliczne - niewydolność nerek
Uszkodzenia- zawałserca, uszkodzenie pozawałowe, torakotomia, urazy,promieniowanie
Przyczyny niewydolności prawej komory serca -
ostra - zator tętnicy płucnej lub jej odgałęzień, odma wentylowa opłucnej, stan astmatyczny, tampopnada serca lub szybko nrastający wysięk opłucnowy
Przewlekła- nadciśnienie w tętnicy płucnej pierwotne lub wtórne, wady serca wrodzone lub nabyte, schorzenia mięśnia serca lub osierdzia
Kardiomiopatie - strukturalne lub czynnościowe nieprawidłowości serc rozwijajaaące się wskutek innych przyczyn niż: - wrodzone wady rozwojowe, wady zastawkowe serca, choroby naczyń systemowych lub płucnych, izolowane wady wsierdzia lub układu przewodzącego,choroby nasierdziowych tętnic wieńcowych chyba, że istnieje przewlekła rozlana dysfunkcja mięśnia sercowego
Kardiomiopatia roztrzeniwa ( pierwotna)- zburzenie funkcji mięśnia komór z niewydolnością serca roztrzep której dominuje roztrzep komory - częsta konsekwencja chorób tkanki łąxcnej,infekcji wirusowej, pierwotniakwej, znaczne zwiększeniaobjętosci komór i sodek kurczliwości - wzrost objętości krwi zalegającej w kmorze po skurczu- spadek tzw. Frakcji wyrzutowej tj. stosunku objętości wyrzutowej do objętości późnorozkurczowej wyrażonego w procentach, często towarzyszą jej zaburzenia rytmu.
2.Kardiomiopatia przerostowa - wrodzone lub nabyte zaburznie charakteyzyjące się znacznym przrostem mięśna komór nie będącym konsekwencją zwiększonego obciążenia wstępnego- uwarunkowane genetycznie- budowa mięśnia jest zwykle nieprawidłowa - zaburzony układ miofibrylli, szczególny przrost przegrody międzykomorowej- upośledzenie odpływu z lewej komory.
3. Kardiomiopatia restrykcyjna- istotną chorobą jest sztywność sztywność niepodatność mięśnia serca utrudniający rozkurczowe napełnienie komór, zwłókniał ły mięsień ne może się prawidłowo kurcyć ani rozkurczać - rzadko spotykna, etiologia niejasna, być może: amyloidoza, sarkoidoza, hemochromatoz.
Przyczyny stenozy mitralnej -
1. reumatyczna -= zwężenia ujścia żylnego na skutek łączeni się i zgrubienia spoideł, płatków zastaki i strun ścięgnistych, objawy zwykle po 20 latach po rzucie ostrej gorączki reumatycznej
zwapnienia - prowadzi do niedomykalności zatawki, czasem zwężenia
wrodzone - zazwyczaj wieku niemowlęcym lub dziecięcym
kolagenozy - toczeń rumieniowaty i zapalenie stawów
Rola nerek w PTG niewydolności krążenia - wtórna niewydolność nerek - spadek objętości minutowej , przepływu krwi przez nerki i filtracji w nerkach - pobudzenie aparatu przykłębuszkowego- wydzielanie reniny, aktywacja układu RAA - Wzrost TPR i objętościkrwi krążącej- wzrost objętości minutowej serca - przekroczenie granic kompensacji i ponowny spadek - zamknięcie błędnego koła patologicznego
- pierwotne choroby nerek - przebiegające ze spadkiem przepływu nwrkowego mogą doprowadzić do niewydolnościkrążenia : spdek przepływu 8i wzrost objętości krwi krążącej i TPR - zbyt duze obciążenie wstępne i następcze - niewydolność zastoinowa serca.
Klasyfikacja niewydolności wg NYHA
Choroba serca bez ograniczenia fizycznej aktywności podstawowa aktywność nie powoduje zmęczenia, duszności, kołatania serca i bólów wieńcowych
Chorobaserca powoduje niewielkie ograniczenie aktywności fizycznej, dobre samopoczucie w spoczynku, podstawowa aktywność fizyczna powoduje zmęczenie, duszność , kołatanie serca i bóle wieńcowe
Chorob sercapowoduje ograniczenie aktywności fizycznej, dobresamopoczucie w spoczynku mniejsze niż podstawowa aktywność fizyczna powoduje zmęczenie, duszność kołatanie serca , bóle wieńcowe
Choroba serca któraprzy jakiejkolwiek aktywności fizycznej powodujedyskomfort, objawy niewydolności serca lub niewydolności wieńcowej mogą występować nawet w spoczynku, jeżeli zostaniepodjętajkkolwek aktywność fizyczna wzrasta dyskomfort.
Objawy ( jako całość) : podmiotowe - zaburzenia świadomości, nycturia, oliguria, osłabienie
-przedmiotowe - kardiomegalia, tachykardia, sinica
-lewej komory - podmiotowe - duszność, kaszel, szybki oddech, duszność napadowa nocna, krwioplucie, orthopnoe
-przedmiotowe - rzężenia u podstawy płuc, rytm cwałowy, III. Ton srca, wysięk opłucnowy, obręk płuc, oddech heyne Stockesa
- prawej komory - podmiotowe - obrzęki, ból brzucha, zaparcia, nudności, wymioty
- przedmiotowe - obrzęki obwodowe, hepatomegalia, splenomegalia, poszerzenie zył szyjnych, wodobrzusze, objaw wątrobowo - szyjny
Patofizjologia diagnostyki niewydolności krążenia
RTG klatki z oceną sylwetki serca - zastój zastój płucach oraz wzmożony rysunek naczyniowy są charakterystyczne dla obrzęku płuc, ocen sylwetki serca - powiększnie jam serca, obecność ewentualnych zwapnień
Echokardiografia- ocen wielkości jam serca, odchylenia od normy w aparacie zastawkowym, ocena ilości płynu w worku osierdziowym, obecność skrzepli, guzów w jamach serca, oblicznie frakcji wyrzutowej ciśnień w komorach, ocena kurczliwości
EKG- brak zmian specyficznych dla NK, odchylenia od normy mogą dostarczyć informacji o przyczynach NK - przerost komór, zawał serca, zaburzena rytmu