Diagnozowanie i wspomaganie rozwoju dzieci nieśmiałych
NIEŚMIAŁOŚĆ- złożony zespół objawów, wiążący się z zaburzeniami w zakresie sfery behawioralnej, emocjonalnej i samo orientacyjnej
- uczniowie nieśmiali mają trudności z przekazaniem wyuczonego wcześniej materiału w obecności nauczyciela i kolegów
- podczas odpowiadania jąkają się, mylą, wypowiadają się chaotycznie, milczą
- nie podejmują one żadnych zadań z własnej inicjatywy, nie proszą nauczyciela o dodatkowe wyjaśnienia, nie zgłaszają się samodzielnie do odpowiedzi
- dzieci nieśmiałe unikają kontaktów z rówieśnikami, nie wiedzą jak się zachować podczas zabawy
- podporządkowują się inicjatywie większości”- w sytuacjach konfliktowych nie potrafią bronić swojego stanowiska
- są małomówne, podczas wypowiedzi ich głos jest cichy
- unikają kontaktu wzrokowego
- poczucie niższości, brak wiary w siebie
- nieustannie towarzyszy im obawa przed kompromitacją, krytyką, wyśmianiem itp.
przyczyny nieśmiałości:
- uwarunkowania biologiczne i osobościowe
- stosunek emocjonalny rodziców do dziecka, który można określić jako odrzucenie, lub nadmierna pobłażliwość
- rodzice dzieci nieśmiałych w porównaniu z rodzicami dzieci „nie-nieśmiałych” są bardziej surowi i skłonni do gniewu
- brak rozmów i kontaktów rodziców z dziećmi
- rodzice są nadmiernie surowi
- dziecko jest obarczane zbyt wysokimi wymaganiami, którymi nie potrafią sprostać
- zbyt surowe karanie dziecka
- często też zupełny brak wymagań może sprzyjać powstawaniu nieśmiałości (brak wymagań utrudnia rozwój samodzielności; dziecko od którego niczego się nie wymaga, nie ma okazji przekonać się, czy poradziłoby sobie w danej sytuacji)
- bezwzględne posłuszeństwo, bądź zwierzanie się rodzicom
- „defekty fizyczne”
- ubóstwo
Wspomaganie rozwoju psychospołecznego dzieci nieśmiałych:
- kształtowanie nawyków w:
a). obszarze określającym stosunek do samego siebie (nawyk myślenia: nie jestem gorszy od innych”)
b). obszarze odnoszącym się do sfery zadań (nawyk myślenia: „ potrafię sprostać zadaniom i wymaganiom społecznym”, „nadaje się”, „uda mi się”)
c). obszarze określającym stosunek do innych ludzi ) nawyk myślenia: „dobrze mnie oceniają”)
- pracowanie nad obrazem samego siebie (tworzenie warunków, w których dziecko poczuje się kochane, szanowane, akceptowane)
- pozwolenie dziecku na decydowanie o własnej aktywności
- tworzenie klimatu bezpieczeństwa w grupie
- należy uważnie słuchać tego, co mówią dzieci, nawiązywać do ich wypowiedzi, chwalić za to, co robią dobrze
- pokazywanie dzieciom ich „dobrych stron”