28.Kształtowanie pojęcia liczby naturalnej w aspekcie miarowym - mierzenie płynów
Mierzenie płynów - to ćwiczenia, które pomogą dzieciom zrozumieć, że np. wody jest tyle samo, chociaż po przelaniu wydaje jej się więcej lub mniej. Doświadczenia te ułatwią dziecku zrozumieć sens mierzenia i rozwiązywania zadań.
Cykl zajęć z tego zakresu dobrze jest przeprowadzić w ogrodzie , w piaskownicy. Ważne jest , aby dorosły nie pouczał , nie poprawiał i nie tłumaczył. Rzecz nie polega na słownym wyjaśnianiu, ale na gromadzeniu doświadczeń. Im więcej ma dziecko ku temu okazji, tym szybciej będzie rozumowało jak dorosły. Dlatego trzeba te doświadczenia powtarzać kilka razy. Potem pozwolić dziecku na swobodne przelewanie wody, jeżeli tylko ma na to ochotę.
Nie należy oczekiwać, aby po kilku doświadczeniach dziecko już potrafiło ustalić stałość ilości płynu przy obserwowanych zmianach w wyglądzie. Nasze zadanie polega na tym, aby skierować uwagę dziecka we właściwe miejsce, skłonić do namysłu, porównywania i wyprowadzania wniosków.
Semadini:
Trudności pojęciowe występujące przy aspekcie miarowym:
Wartość nie jest absolutnie dokładana i może być określana w granicach błędu pomiarowego np. 4 l wody albo 4 metry sznurka . Wartością dokłada jest np. 4 dzieci.
Liczna może nie być liczba całkowitą(może to być ułamek)
Wynik pomiaru zależy od wyboru jednostki-przy zmianie jednostki zmienia się wartość wyniku,choć wielkość jest ta sama
Zadania i problemy:
Ile wody jest w butelce?:butelka napełniona do 1/3 po zmianie pozycji nie zmienia swojej objętości. Dziecko powinno stwierdzić,że bez względu na położenie butelki wody jest tyle samo.
W których butelkach jest więcej wody,a w których mniej?:stałość ilości płynu przy obserwowalnych zmianach w wyglądzie. Określanie pojemności na przykładzie 5 butelek z różna ilością wody. Na początku dziecko powinno mówić,gdzie jest mniej,więcej lub tyle samo wody. Pózniej powinno dolewać lub odlewać wodę do tego momentu,aż wszędzie będzie tyle samo wody. Nauczyciel może położyć którąś z butelek i pytać czy nadal jest tyle samo,czy mniej, czy więcej wody.
Ile kubków wody mieści się w butelce?:Mierzenie zawartości butelki za pomocą kubków. Wlewanie do butelki kubka z woda i zaznaczanie na niej ilości za pomocą podziałki. Po każdym wlaniu kolejnego kubka należy zaznaczyć mazakiem ilość wody. Dziecko za pomocą podziałki powinno odczytać ile wlało kubków z wodą.
Za pomocą czego mierzymy płyny?:Ćwiczenia związane z zobrazowaniem 1 litra,2 litrów czy pół litra. Pokazanie za pomocą butelek 1,2 i ½ litrowych. Dziecko wlewa do butelki 2 litrowej 1 litr i widzi,że jest wypełniona do połowy. Wlewając do butelki 1 litrowej 2 butelki ½ litrowe widzi,że zapełniają się całkowicie. Można te ćwiczenie wykonywać w różnych konfiguracjach.