Oświecenie XVIII-ideał:człowiek wolny szczesliwy, krytyczny wobec wszelkich autorytetów, dazenie do szczescia przez korzystanie z dóbr doczesnych.-zmiany w oświacie, praca zakonów na rzecz państwa:spełnianie potrzeb, aspiracja ludzi -kształcenie plebejskich dzieci przy kosciele-poszerzanie nauki o nauki praktyczne-jez.narodowy usuwanie łac ze szkól-1783-obowiazek szkolny-1 seminaria kształcace nauczycieli-L'Eppe-twórca nauki migowej-powstaja szkoły i instytucje opiekujace się chorymi dziecmi-dużo zmian w oswiacie,ekonomii,nauce-protest przeciwko despotyzmowi-propagowanie tolerancji,praw człowieka do wolnosci,także slowa-kształcić wszystkich-rozwój 3 nurtów:naturalizm (człowiek jest częścia natury i podlega jego prawa,wych.powinno być spontaniczne,naturalne bez ingerencji innych Ruso-podkreslla wartości wych.mnaturalnego,układy społeczne powoduja w człowieku egoizm,konflikty miedzy ludzmi),racjonalizm (Bejkon,Kartezjusz, kierowanie się rozumem,doswiadczeniami w edukacji,ENCYKLOPEDYSCI 1751-1765przedstawiciele racjonalizmu wydali encyklopedie,17 tomów,napisanych mowa zrozumiała dla wszystkich.Miały zwalczac analfabetyzm.Oswiata miał być w rękach państwa a nie koscioła.Ona zaczyna wytaczać kierunki)Utylitaryzm(Helwecjusz życie młodzieży powinno być szczęśliwe a żeby tok było powinien mieć odp.do tego warunki.Szescie osobiste wtedy gdy zgodne z natura.Basedof ,Hoker dali początek kształcenia zawodowego.-Unarodowienie życia społecznego-uświadomienie uczuć patriotycznych,miłośc do ojczyzny i jęz.ojczystego.-W Polsce xix z inicjatywy Skarbka i Jackowica :szkoła pol.pod opieka państwa.,powinna słuzyc narodowi, ludnosci i państwu,charakter swiecki,wszyscy powinni mieć do niej dostep, wpajanie postaw patriotyzmu, jeż nauczania ojczysty, A.Krakowska i Wileńska: brak filozofii, naukowców, zapragnieto wprowadzać reformy w oswiecie co mogło zreformowac życie państwa, -1737 Szkoła Kadetów w Lenowil:posyłano młodzież szlachecka pol.,nauki nowozytne,prawo,hista,polityka ekonomia- Po 1 rozbiorze polska ludność chciała zmian: Szkoły parafialane(szkoła powszechna dla wszystkich PROGRAM j.ojczysty:czytanie pisanie, rachunki, nauka katechizmu, rolnictwo, miejskie rzemiosło.Obserwacja łączona z teorią.Starano się pomagać n-lowi wydano podręczniki.Utrzymywane przez parafie Sz. Średnie dla wszystkich,ale szlachta od sejmu 4 nie dopuszczała biednych.dopuszczano tylko chłopców, nowoczesny program matma-fiz ,polski wykładowy szlachta domagała się łac Wydano podreczniki, Szk.Srednie Wojewódzkie:wydziałowe 23 klasy,7 lat,6 klas i 6 n-li. Powiatowe: podwydziałowe 66 klas, 6 lat, 3 klasy i 3 n-li