I panel dyskusyjny
14 kwietnia 2011 r. odbył się pierwszy z sześciu panel dyskusyjny w ramach przedsięwzięcia PARP pn. „Polskie klastry i polityka klastrowa”. Motywem przewodnim panelu był temat: „Klastry w Polsce - kierunki, szanse i wyzwania dla rozwoju. Praktyczne doświadczenia liderów - wnioski dla innych”. Spotkanie otworzyła Bożena Lublińska-Kasprzak, Prezes PARP.
W panelu wzięli udział przedstawiciele klastrów, przedsiębiorstw, reprezentanci instytucji otoczenia biznesu, jednostek badawczo- rozwojowych, naukowych, administracji rządowej i samorządowej.
Słowo wstępne wygłosiła Bożena Lublińska-Kasprzak, Prezes PARP, konkludując: „Przedsięwzięcie PARP wspierające klastry, rozwój polityki klastrowej, które zostało właśnie zainaugurowane jest doskonałym przykładem nowego podejścia administracji do spraw rozwoju klastr,ów. Zaplanowaliśmy wiele spotkań, paneli dyskusyjnych z ekspertami i z przedstawicielami klastrów, aby zaistniała możliwość wymiany doświadczeń w obszarze tematyki klastrowej. Zebrane wnioski i rekomendacje posłużą Ministerstwu Gospodarki do stworzenia nowych instrumentów wsparcia w ramach polityki klastrowej w przyszłym okresie programowania funduszy europejskich".
W pierwszej części panelu pn.: „Kierunki rozwoju polskich klastrów - praktyczne doświadczenia”, starano się odpowiedzieć na następujące pytania:
Jakie działania są podejmowane przez wiodące klastry i czy mogą być inspiracją dla innych?
Jak przedstawiciele klastrów postrzegają przyszłe kierunki ich rozwoju i na jakich obszarach zamierzają koncentrować swoją uwagę i działania?
Jakie są główne bariery rozwoju klastrów i jak można je przezwyciężać?
Jako paneliści wystąpili przedstawiciele polskich klastrów: Andrzej Rybka, Klaster Dolina Lotnicza, Michał Kuberka, Klaster Kotlarski z Pleszewa, Joanna Kułdo, Klaster NUTRIBIOMED, Wrocławski Park Technologiczny, Marita Koszarek, Pomorski Klaster ICT/ETI. Posługując się przykładami z ich własnej działalności, prelegenci zaprezentowali realizowane w ramach klastra przedsięwzięcia a także zdefiniowali plany klastrów i bariery stojące na drodze ich rozwoju. Po prezentacjach przedstawicieli klastrów, odbyła się dyskusja w trakcie której uczestnicy spotkania mieli okazję zadać pytania panelistom oraz skomentować ich wystąpienia.
W drugiej części spotkania wystąpili następujący paneliści: Zbigniew Przygodzki, Uniwersytet Łódzki, Marcin Baron, InnoCo sp. z o.o., Piotr Kryjom, PARP, Marek Hanczyn, Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego iMaciej Dzierżanowski, Ekspert w działaniu PARP. Tematem przewodnim tej części panelu było zagadnienie: „Uwarunkowania rozwoju klastrów w Polsce”. W tej części próbowano starano się znaleźć odpowiedzi na następujące pytania:
Jaki jest obecnie potencjał polskich klastrów i inicjatyw klastrowych?
Jak zmieniał się na przestrzeni ostatnich lat i jakie są perspektywy jego zmiany w przyszłości?
Jakie wyzwania stoją przed klastrami i inicjatywami klastrowymi w Polsce w ocenie ekspertów?
Co hamuje rozwój klastrów w Polsce, a co może go stymulować?
Co klastry mogą robić w oparciu o środki własne a w jakich obszarach potrzebne jest wsparcie publiczne?
Kolejne panele dyskusyjne odbywać się będą w różnych miastach na terenie całej Polski. Szczegółowe informacje dostępne będą na PI.
II panel dyskusyjny
Innowacyjność poprzez klastry
- jak rozwijać działalność i współpracę badawczo-rozwojową
oraz kooperację biznesową
21 czerwca 2011r., Wrocław
W ramach przedsięwzięcia realizowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, 21 czerwca 2011r. odbył się drugi panel dyskusyjny pn. „Innowacyjność poprzez klastry - jak rozwijać działalność i współpracę badawczo-rozwojową oraz kooperację biznesową”.
Celem panelu było dostarczenie obecnym i przyszłym koordynatorom / animatorom klastrów praktycznej wiedzy w zakresie działań, które mogliby podejmować na rzecz stymulowania innowacyjności, zacieśniania współpracy jednostek badawczych i przedsiębiorstw oraz wzmacniania łańcucha wartości i powiązań kooperacyjnych przedsiębiorstw działających w klastrach.
Tematem przewodnim spotkania był rozwój innowacyjności poprzez klastry.
W trakcie spotkania omawiano następujące tematy:
Możliwości tworzenia powiązań kooperacyjnych oraz rozwoju innowacyjnych łańcuchów wartości w klastrach.
Dobre praktyki w zakresie współpracy przedsiębiorstw i jednostek naukowych oraz możliwość ich zastosowania przez koordynatorów / animatorów innych klastrów.
Bariery mentalne i prawne, w tym regulacje w zakresie własności intelektualnej, ograniczające współpracę nauki i gospodarki oraz możliwości ich przezwyciężania na poziomie klastrów.
Potrzeby i możliwości finansowania działalności innowacyjnej i badawczo-rozwojowej zarówno ze środków publicznych i prywatnych.
Spotkanie otworzyła Aneta Wilmańska, Zastępca Prezesa PARP.
W pierwszej części panelu, przedmiotem dyskusji było finansowanie działalności innowacyjnej i badawczo-rozwojowej w klastrach.
Wprowadzenie do tego tematu wygłosiła dr inż. Małgorzata Skibska-Zielińska z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR) w Warszawie.
W dyskusji w tej części panelu wzięli udział:
Kazimierz Murzyn z Klastra LifeScience Kraków,
Barbara Rudnicka z MCI Management S.A.,
Joanna Kudło z Klastra Nutribiomed,
Agnieszka Stokarczyk z Wrocławskiego Centrum Badań EIT+,
Cezary Główka z Klastra Poligraficznego w Lesznie,
Małgorzata Gawron z Ośrodka Innowacji NOT.
Podczas spotkania przedstawiono doświadczenia i sprawdzone rozwiązania w zakresie działalności innowacyjnej oraz powiązań kooperacyjnych, które mogą stać się przykładem i źródłem inspiracji dla innych koordynatorów / animatorów klastrów.
Druga część panelu poświęcona została zagadnieniom rozwoju powiązań kooperacyjnych.
Wprowadzenie do tej części przedstawił Luk Palmen.
W dyskusji uczestniczyli przedstawiciele koordynatorów klastrów oraz firm działających w klastrach:
Rafał Ramotowski, 3xE - samochody elektryczne, Stowarzyszenie Producentów Części Motoryzacyjnych,
Przemysław Tronina, TRONINA PHU, Consilium
Sebastian Rynkiewicz, Centrum Promocji Podlasia
Artur Wojciechowski, Klaster Mazurskie Okna
Moderatorem obu części panelu dyskusyjnego był Stanisław Szultka, ekspert w przedsięwzięciu PARP.
Główne bariery hamujące rozwój klastrów, zgłoszone przez uczestników podczas dyskusji:
Polskie małe i mikro przedsiębiorstwa w większości są imitatorami w zakresie technologii i najbardziej innowacyjnych rozwiązań. Wciąż istnieje mały popyt na wyniki prac badawczo-rozwojowych ze strony przedsiębiorstw, szczególności wśród mikroprzedsiębiorstw, dla których jednostki badawczo-rozwojowe nie są źródłem innowacji.
Ograniczone zaufanie pomiędzy przedsiębiorstwami i brak kompetencji miękkich ogranicza angażowanie się we wspólne przedsięwzięcia, w szczególności obarczone większym ryzykiem czy wymagające większych nakładów finansowych.
W przedsiębiorstwach brak środków finansowych na wdrożenie nowych technologii (promocję na rynku, budowę linii produkcyjnej itp.).
Formalne ograniczenia w programach pomocowych np. nie pozwalające bezpośrednio promować produktów klastra, a jedynie logo klastra.
Problemem jest również mała elastyczność ze strony instytucji publicznych odpowiadających za udzielanie wsparcia. Jest to szczególnie istotne w przypadku realizacji projektów innowacyjnych, których rezultatów oraz konieczności modyfikacji często nie da się przewidzieć na etapie przygotowywania projektu.
Długi czas odpowiedzi (reakcji) ze strony administracji publicznej powoduje wydłużanie okresu realizacji projektów, podnosi ryzyko, a czasami powoduje wręcz nieopłacalność danego przedsięwzięcia (konkurencja będzie szybsza).
Polskim animatorom/koordynatorom wciąż brakuje kompetencji, aby wspierać realizację przedsięwzięć w obszarze innowacji i technologii.
III panel dyskusyjny
Rozwój klastrów przez przyciąganie inwestycji zagranicznych, promocję i ekspansję międzynarodową
23 września 2011r., Katowice
Temat trzeciego panelu dyskusyjnego to możliwości wzmacniania konkurencyjności i rozwoju klastrów poprzez ekspansję na rynki międzynarodowe. Spotkanie otworzyła Joanna Podgórska, p.o. Dyrektora Departamentu Rozwoju Przedsiębiorczości i Innowacyjności PARP, przedstawiając działania PARP wspierające projekty przedsiębiorców i klastrów związane z internacjonalizacją ich działań.
Pierwsza część panelu dotyczyła tematu ekspansji i promocji przedsiębiorstw należących do klastra na rynkach międzynarodowych.
W tej części dyskutowano m.in. o najważniejszych barierach, jakie muszą przezwyciężyć przedsiębiorcy, aby wejść na rynki zagraniczne, a także o roli, jaką mogą pełnić klastry w zakresie ich przezwyciężania. Przedmiotem dyskusji były również problemy związane z konkurencyjnością i rozpoznawalnością polskich produktów za granicą.
Paneliści przytoczyli przykłady, pokazujące, że produkty polskich przedsiębiorstw pod względem jakości mogą skutecznie konkurować na rynkach międzynarodowych. Wskazywali jednocześnie słabe strony polskich przedsiębiorstw w takich aspektach, jak strategia sprzedaży produktów na rynkach międzynarodowych (marketing, zagwarantowanie kanałów dystrybucji oraz usług gwarancyjnych), a także brak kompetencji niezbędnych np. przy współpracy z osobami z innych kręgów kulturowych. Jak wskazywano w dyskusji, luki te w przypadku małych i średni przedsiębiorstw mogą wypełnić koordynatorzy klastrów.
W dyskusji w tej części panelu wzięli udział:
Witold Radwański, Prezes Zarządu Krokus Private Equity Sp. z o.o.
Andrzej Eliasz, Naczelnik Wydziału Promocji Gospodarki, Ministerstwo Gospodarki
Leszek Szmidtke, dziennikarz Radia Gdańsk i Pomorskiego Przeglądu Gospodarczego
Jacek Gleba, Prezes Zarządu IMC Poland Sp. z o.o., Klaster Polskie Jachty
Jacek Drożdżal, Prezes Zarządu Zachodniopomorskiego Klastra Chemicznego „Zielona Chemia”
W drugiej części panelu, poruszona została problematyka wzmacniania konkurencyjności i kształtowania się silnych regionalnych klastrów m.in. poprzez włączanie inwestorów zagranicznych. Dyskutowano również temat roli specjalnych stref ekonomicznych (SSE) w rozwijaniu klastrów.
Jak wskazywali paneliści inwestorzy zagraniczni mogą być istotnym elementem wzmacniającym potencjał klastrów oraz ich międzynarodową rozpoznawalność, czego przykładem jest branża motoryzacyjna w Katowicach czy usługi ICT w Krakowie. Istotną rolę w procesie rozwoju środowiska kooperacyjnego z inwestorami zagranicznymi mogą pełnić SSE, które posiadają dobrą znajomość potrzeb i oczekiwań inwestorów zagranicznych, jednakże, jak zastrzegali przedstawiciele SSE, jest to proces długotrwały.
W tej części panelu uczestniczyli:
Marta Götz, pracownik naukowy Instytutu Zachodniego
Adam Żołnowski, Dyrektor PricewaterhouseCoopers
Piotr Wojaczek, Prezes Katowickej Specjalnej Strefy Ekonomicznej S.A.
Jacek Bielawski, Koordynator Projektów, Krakowski Park Technologiczny Sp. z o.o.
Anna Nowak, Menedżer Planowania Strategicznego, DEMO Effective Launching Sadowski Sp. z o.o.
Panel dyskusyjny był prowadzony przez Stanisława Szultkę - eksperta w przedsięwzięciu PARP.
Wnioski i rekomendacje wynikające z dyskusji zostały zawarte w Raporcie merytorycznym z trzeciego panelu dyskusyjnego.
1